Galart

Galart – ciekawe przepisy na galart w różnych wydaniach

Galart, przez większość naszych rodaków znany jako „zimne nóżki”, to przekąska pochodząca z Wielkopolski. Potrawę robi się zwykle z mięsa wieprzowego lub drobiowego, a także kawałków wybranych warzyw. Polacy uwielbiają polewać danie klasycznym octem, ewentualnie sokiem z cytryny. Dlaczego w galaretce najczęściej pojawia się gotowane mięso? Co będzie lepsze do przyrządzenia galartu – wieprzowy kawałek mięsa czy może jednak kurczak? Sprawdź, jak zrobić tę przekąskę na Wielkanoc.

Przepis na galart, krok po kroku – dowiedz się, jak przyrządzić potrawę

Czym jest galart? Najważniejsze informacje o historii dania

Galaretka drobiowa lub wieprzowa jest smacznym i bardzo wartościowym przysmakiem mięsnym. Do przygotowania przekąski tego typu nie potrzeba zbyt wielu składników. Nie dość więc, że potrawa jest tania, to w dodatku naprawdę prosta do odtworzenia. Galaretka drobiowa smakuje wybornie, zwłaszcza skropiona octem lub sokiem z cytryny. Warto dodać, że mięso w połączeniu z galaretką stanowi niezwykle cenne i wartościowe źródło białka, składników mineralnych oraz witamin. Niewiele w nim tłuszczu, a potrawa jest lekkostrawna. Między innymi właśnie z tych powodów powstał galart, nazywany również po prostu galaretką, meduzą (tak mówią głównie mieszkańcy Warszawy) lub galatyną. Dla większości Polaków galart to jednak tzw. zimne nóżki.

W województwie wielkopolskim słowo galart zaczerpnięto od niemieckiego wyrażenia das gallert, oznaczającego po prostu galaretę. Określenie dania w formie mięsne galarety weszło do poznańskiej gwary – można przeczytać o tym m.in. w „Słowniku gwary miejskiej Poznania”. Zresztą nie bez przyczyny, ponieważ pruskie panowanie w Wielkopolsce trwało przez ponad 100 lat, a podczas zaborów stosowano język niemiecki niemal we wszelkich „oficjalnych” miejscach, w których załatwiano sprawy urzędowe lub się edukowano. Mieszkańcy województwa wielkopolskiego z reguły mówili zatem w dwóch językach. Wracając do omawianej potrawy, galart robiono pierwotnie wyłącznie z gotowanych nóg wieprzowych. Przekąskę serwowano na zimno podczas licznych uroczystości rodzinnych, a także świąt (głównie wielkanocnych) i innych spotkań.

Polacy starszego pokolenia, którzy mieszkali we Wielkopolsce, z pewnością jeszcze dobrze pamiętają pojawiający się na stole galart. Mimo że dziś przyrządza się go z drobiu, dawniej kurczak w galarecie nie był tak popularny. Galart robiono więc z nóżek wieprzowych. Na szczęście aż dotąd zimne nóżki podaje się z octem lub sokiem z cytryny. Polacy lubili też jeść galaretki wieprzowe z ostrym chrzanem. Nasi rodacy podawali danie na wiele różnych sposobów. Metoda serwowania przekąski na zimno zależała głównie od tego, jaka receptura od pokoleń krążyła w danej rodzinie. Niektórzy robili potrawę z jajkiem, inni z zieloną pietruszką albo groszkiem. Dziś także robi się danie na wiele różnych sposobów. Trzeba jednak pamiętać o tym, że w przypadku chęci przygotowania potrawy z wyprzedzeniem, lepiej nie dodawać do niej jajka. Może się ono bowiem szybko zepsuć i zniszczyć smak oraz wygląd przekąsek.

Prosty przepis na galart wieprzowy w galarecie

Zastanawiasz się, jak zrobić coś naprawdę smacznego na Wielkanoc? Pragniesz podać swoim gościom mięso w nietypowej odsłonie? Doskonale sprawdzi się wieprzowy galart, który z pewnością będzie pyszną przekąską na świątecznym sole. Do przygotowania potrawy potrzebować będziesz składników, takich jak: nogi wieprzowe, marchewka, pietruszka, seler, cebula, czosnek i przyprawy do smaku – ziele angielskie, jałowiec, liść laurowy, majeranek, pieprz i sól. Przepis  jest prosty, więc nawet laik w kuchni powinien bez większego problemu poradzić sobie z galartem.

Umyj nóżki wieprzowe, najlepiej poprzez szorowanie szczotką skóry mięsa. Możesz również opalić włosy nóżek nad ogniem, gdy tylko będzie taka konieczność. Ponacinaj je wzdłuż i włóż do dużego garnka. Zalej wodą, całkowicie przykrywając mięso. Gotuj do miękkości, dodając pokrojoną i obraną włoszczyznę. Dorzuć przyprawy do smaku, opaloną i obraną cebulę oraz czosnek (kilka ząbków). Wybierz szumowiny, gdy tylko pojawią się na powierzchni wody. Nóżki wieprzowe powinno się gotować przez ok. 6 godzin – mięso musi odchodzić od kości i być bardzo miękkie. Odcedź wywar przez sito, oddziel mięso od kości i pokrój je na małe kawałki. Dodaj do wywaru, następnie dopraw przeciśniętym przez praskę czosnkiem, pieprzem i solą. Dorzuć majeranek. Na koniec przelej do salaterek i schłodź w lodówce – żelatyna musi zastygnąć. Gdy galart będzie gotowy, a galaretka stężeje, przewróć każdą z nich do górny dnem, wykładając zimne nóżki na duży półmisek.

Najłatwiejszy sposób na tradycyjny galart. Zobacz, jak zrobić to danie!

Galart drobiowy, krok po kroku – łatwy przepis na potrawę

Galart w wersji drobiowej coraz częściej przyrządza się w Polsce na wielkanocny stół. Jeśli wcześniej robiłeś rosół na obiad, bazując np. na kawałkach z kurczaka, możesz wykorzystać mięso do przygotowania zimnych nóżek. Żelatyna w połączeniu z drobiem będzie naprawdę wybornie smakować! Gotowane mięso z rosołu się nie zmarnuje, więc potrawa jak najbardziej wpisuje się w ekologiczny trend jedzeniowy zero waste. Tajemnicą tego przepisu jest, aby od początku gotować kurczaka z warzywami przez kilka godzin na małym ogniu – tylko wtedy galaretka zrobi się przezroczysta i bardzo wyrazista w smaku. Do przygotowania przekąski na świąteczny stół potrzebujesz filetu z kurczaka (lub innej części tego mięsa) i żelatyny. Przyda się też marchewka, pietruszka, seler, por, ulubione dodatki (np. groszek z kukurydzą) oraz przyprawy do smaku – pieprz w ziarnkach, ziele angielskie i sól.

Najpierw wrzuć mięso do garnka, po czym zalej je wodą, żeby przykryć kurczaka w całości. Wstaw go na gaz i zacznij gotować. Gdy tylko na wodzie zaczną wypływać szumowiny, koniecznie wylej ją i przepłucz mięso, po czym umyj dokładnie garnek. Włóż mięso do rondla, a także dorzuć do niego w całości obrane warzywa. Dopraw do smaku zielem i pieprzem, następnie wstaw na mały ogień. Zostaw potrawę bez przykrycia na ok. 3 godziny, co jakiś czas mieszając. Dopraw rosół solą i dodaj trochę świeżej natki pietruszki, liście selera i lubczyk. Po doprawieniu i upływie czasu zdejmik garnek z ognia, po czym wyjmij mięso i obierz je ze skórek. Pokrój kurczaka w kostkę. Jeśli nie umiesz z nim sobie poradzić, wcześniej koniecznie go ochłódź.

Ułóż na dnie salaterek kawałki kukurydzy, groszku, natki pietruszki, marchewki i starannie pokrojonego mięsa z kurczaka. Wywar w formie rosołu przelej przez sitko, po czym odlej jego odpowiednią ilość (ok. 500 ml) i doprowadź niemal do wrzenia – przed momentem kulminacyjnym zdejmij płyn z ognia i wsyp żelatynę. Nie zapominaj o jej mieszaniu! Jeśli wolisz miękką galaretkę drobiową, dodaj dwie łyżeczki żelatyny. Gdy preferujesz bardziej zbitą konsystencję dania, dodaj trzy łyżeczki. Na samym końcu wystarczy już tylko wymieszać wywar z żelatyną i przelać go do ułożonych w miseczkach dodatków. Galart można przechowywać w lodówce maksymalnie przez 5 dni.

Co warto wiedzieć na temat przygotowywania galartu?

Wiesz już, jak zrobić galart na świąteczny stół lub imprezę na gości. Warto jednak zapoznać się jeszcze z kilkoma cennymi wskazówkami, dzięki którym robienie przekąski będzie znacznie łatwiejsze. Oto ważne informacje zebrane wokół przyrządzania galartu.

1. Mięso i warzywa to podstawowe składniki dania, bez których ciężko jest wykonać zimne nóżki. Warto jednak uzupełniać je nietypowymi dodatkami, aby galart zyskał zupełnie inny smak. Można dodać do niego m.in. kalafior, szparagi lub brokuł.
2. Galart zawsze powinno podawać się w niewielkich porcjach, np. w salaterkach albo specjalnych miseczkach na galaretki. Można również przelać gotowe danie do dużej blachy i powykrawać z zastygniętej już galaretki różne ciekawe wzory.
3. Serwuj gościom galaretki w pojedynczych kawałkach. Dzięki temu składniki umieszczone zostaną w równych porcjach, więc każdy z gości otrzyma ich dokładnie tyle samo. Przełoży się to również na identyczny smak każdego galartu.
4. Wyjęte z salaterek zimne nóżki efektowne prezentują się podane na liściach sałaty, zwłaszcza ozdobione wykrojonymi we wzorki warzywami.