Przetwory i weki

Ilustracja: Domowe przetwory i weki - zobacz najlepsze przepisy na przetwory

Przetwory domowe robiły od wieków nasze babcie, aby zaopatrzyć rodzinę w zapasy na zimę, kiedy nie było lodówek, ani sklepów. Obecnie przetwory domowe robimy z sezonowych warzyw, owoców i grzybów leśnych, które w sezonie są najtańsze, najsmaczniejsze i najzdrowsze. Najbardziej popularne są przepisy na przetwory owocowe na słodko w postaci dżemów, konfitur, musów i powideł. Dla zdrowia robimy soki, syropy i nalewki. Warzywa stanowią zimą doskonały dodatek do zup czy obiadów. Z warzyw robimy sałatki, przeciery, zupy, czy też warzywa w zalewie octowej, które w zimie będą świetnym dodatkiem do sałatek lub do chleba. Doskonałym, lecz nieco zapomnianym sposobem na przetwory na zimę, jest kiszenie.

Domowe przetwory i weki - zobacz najlepsze przepisy na przetwory

Domowe przetwory, jak konfitury domowe, dżemy, powidła, przeciery, czy sałatki przeżywają swój renesans. Odgrzebujemy stare przepisy na weki naszych babć, aby zachować witaminy i smak sezonowych owoców i warzyw na zimę, szczególnie że pojawiają się nowe sposoby i metody, jak słoiki typu twist-off czy cukier żelujący, które ułatwiają zadanie. Poznaj ciekawe i nowe sposoby tworzenia przetworów na zimę.

Jakie przetwory i zaprawy na zimę można zrobić

Skąd się wzięły zimowe przetwory

Kiedyś sezonowe warzywa i owoce dostępne były tylko w określonym czasie. Dlatego też wymyślono przeróżne sposoby na przechowanie ich na zimę. Domowe przetwory były również niezbędne z tego powodu, że nie było lodówek i sklepów, zaś ludzie musieli robić zapasy na zimę, aby przetrwać. Warzywa najczęściej kopcowano oraz kiszono, grzyby suszono, mięso suszono lub peklowano. Do przechowywania przetworów kiszonych lub mięsa czy ryb służyły beczki. Owoce można było suszyć, zaś przetwory na miodzie były drogie i zarezerwowane dla bogatych.

Rewolucja w dziedzinie przetworów nastąpiła w XIX wieku, kiedy to wynalazcy w USA i Niemczech pracowali nad metodami szczelnego zamykania słoików. Twórcą rewolucji stał się Johann Carl Weck, który odkupił patent na produkcję słoi i w 1900 założył fabrykę szkła oraz udoskonalił produkcję słoików z wieczkiem oraz gumką pozwalającą na hermetyczne zamknięcie. Dlatego popularne słoje do przetworów nazywamy wekami. W latach 80-tych XX wieku upowszechniły się słoiki z nakrętką typu twist-off, które wyparły weki.

Dlaczego warto robić domowe przetwory

Odkąd w domach pojawiły się lodówki, zaś większość owoców i warzyw jest dostępna cały rok, robienie przetworów odeszło w zapomnienie. Większość osób po prostu kupuje gotowe przetwory w sklepach. Jednak domowe przetwory przeżywają swój renesans i coraz więcej osób się nimi interesuje, mimo że przepisy na przetwory zimowe do słoików wymagają sporo czasu i pracy.

Pracochłonne przygotowywanie przetworów dla wielu osób może być rodzajem relaksującej medytacji, kiedy to zapominamy o kłopotach i pogrążamy się w pracy. Jednak największa korzyść z wyrobów własnych, to oszczędność kosztów oraz zdrowie. Sezonowe owoce i warzywa dojrzewające na słońcu są najzdrowsze i najsmaczniejsze. Ponadto własne zaprawy na zimę i samodzielnie zrobione przetwory owocowe i warzywne pozbawione są konserwantów i sztucznych dodatków. W sezonie owoce i warzywa są najtańsze. Przepisy na weki są tak pomyślane, aby owoce i warzywa nie straciły wartości i stały się bombą witaminową w czasie zimy.

Najlepsze przepisy na przetwory zimowe do słoików

Popularne przepisy kulinarne na przetwory domowe

Zaprawy na zimę do słoików robimy z owoców, warzyw i grzybów. Główne metody konserwacji na zimę to:

  • kiszenie - warzywa i niektóre owoce, głównie ogórki i kapusta,
  • konserwacja w occie - grzyby, warzywa i niektóre owoce, jak śliwki i gruszki,
  • konserwacja w cukrze - większość owoców oraz dynia i cebula na słodko,
  • konserwacja solą - przeciery, sałatki, zupy, dania warzywne.

Przetwory zaczynamy już w czerwcu, kiedy to zaczyna się sezon na truskawki i pojawiają się świeże ogórki gruntowe. Wykorzystujemy przepisy na weki przez całe lato korzystając z sezonowych warzyw i owoców, jak wiśnie, maliny, jagody itp. Jesień jest okresem przetworów ze śliwek i grzybów. Ostatnim miesiącem, kiedy możemy robić przetwory jest październik, kiedy to stosujemy przepisy na przetwory z dyni i pigwy.

Najpopularniejsze są przetwory owocowe na słodko, do których możemy użyć prawie wszystkich owoców. Przepisy na weki zostały przystosowane do różnych rodzajów owoców, w zależności od ich twardości i zawartości wody. Warzywa, grzyby oraz niektóre owoce konserwujemy w zalewie octowej. Popularnym, choć nieco zapomnianym sposobem konserwowania na zimę, jest kiszenie. Oprócz popularnych ogórków koszonych i kapusty kiszonej, można kisić prawie wszystkie warzywa oraz niektóre owoce.

Aby przetwory w słoikach przetrwały parę miesięcy należy je zapasteryzować przy pomocy wysokiej temperatury. Robimy to tradycyjną metodą poprzez gotowanie słoików w garnku z wodą. Łatwiejszą metodą jest pasteryzowanie w piekarniku lub w zmywarce do naczyń.

Nowe i tradycyjne przepisy kulinarne na przetwory z owoców, warzyw i grzybów

Przepisy kulinarne na przetwory owocowe na słodko

Owoce są najpopularniejszym materiałem na przetwory. Głównie robimy przetwory na słodko, jak:

  • kompoty,
  • dżemy,
  • konfitury,
  • powidła,
  • musy,
  • nalewki,
  • syropy,
  • soki.

Czym się różnią dżemy, powidła i konfitury domowe. Powidła stanowią przetwory najłatwiejsze do wykonania, lecz najbardziej pracochłonne. Robi się je praktycznie tylko ze śliwek, które są na tyle słodkie, że nie wymagają dodatku cukru. Przygotowanie powideł wymaga długiego gotowania i mieszania, aby się nie przypaliły.

Dżemy i konfitury domowe różnią się ilością cukru i sposobem obróbki. Dżemy robi się szybciej, zaś środkiem konserwującym jest cukier, którego dodajemy więcej, niż w przypadku konfitur. Niekiedy dodaje się również środek żelujący, aby dżem przybrał konsystencję galaretki. Konfitura to duże kawałki owoców w zalewie cukrowej. Przygotowaną zalewę cukrową wlewa się do gotujących się owoców. Konfitury zagotowuje się i studzi kilkakrotnie, tak aby kawałki owoców się nie rozgotowały nadmiernie.

Co ciekawe, dżemy i konfitury robimy nie tylko z owoców. Materiałem na ciekawe przepisy na przetwory na słodko, jest także cebula i dynia.

Ciekawe pomysły na przetwory owocowe z mało znanych owoców jak jarzębina czy czeremcha, mogą wydawać się nowe, jednak nasze babcie robiły je od wieków.

Ciekawe przepisy na przetwory owocowe dla zdrowia

Z większości owoców robi się kompoty do picia lub soki do rozcieńczania wodą lub do herbaty. Obecnie, z uwagi na dostępność soków w kartonach, te przepisy na weki z owocowymi napojami, nieco odeszły w zapomnienie. Dla zdrowia i dostarczenia organizmowi witamin robi się syropy i soki. Świetnym źródłem witaminy C jest syrop z pigwy. Natomiast bombą witaminową są soki z aronii. Soki robimy przy pomocy sokowirówki, wyciskarki do soków lub przez wygotowywanie i przecieranie. Soki następnie pasteryzujemy w butelkach.

Osobny temat stanowią nalewki zdrowotne, które służą do konserwowania owoców lub soków owocowych w alkoholu. Wykonanie nalewki to czynność bardzo prosta i nie wymaga dużo pracy i czasu. Łatwe do wykonania przetwory alkoholowe mają swoje wady. Nie nadają się do codziennego spożycia jak konfitury domowe i nie nadają się dla dzieci. Nalewki pijemy dla zdrowia, po łyżce dziennie, lub na noc, w celu rozgrzania organizmu.

Przepisy na weki z użyciem warzyw i grzybów

Niegdyś podstawowa, dziś nieco zapomniana, metoda konserwacji to kiszenie, do którego można wykorzystać prawie wszystkie warzywa. Obecnie ostały się głównie przepisy na przetwory z ogórków kiszonych z koprem, które możemy wykonać tylko z ogórków gruntowych dostępnych latem. Inne warzywa możemy kisić cały rok.

Podstawową i najłatwiejszą metodę konserwacji stanowi zalewa octowa. Tą metodą tradycyjnie konserwujemy grzyby leśne, zaś grzybki w occie stanowią idealny dodatek do potraw świątecznych. W zalewie octowej przygotowujemy takie warzywa jak: papryka, cukinia, ogórki, czy też sałatki wielowarzywne.

Na ciekawe przetwory idealnie nadają się pomidory, z których robimy przeciery, koncentraty, zupy. W wodzie z solą konserwujemy również małe pomidory w całości. Pomidory stanowią również dodatek do leczo na zimę.

Pozostałe przepisy na weki i przetwory domowe

Poznaj inne kategorie przepisów na FajneGotowanie.pl
Załóż konto
  • zapisywać ulubione przepisy
  • otrzymywać dopasowane przepisy na maila
  • komentować przepisy pod własnym nickiem
Załóż konto