Dieta bezmleczna

Dieta bezmleczna - lista produktów, zasady, porady, przepisy

Dieta bezmleczna to rodzaj diety eliminacyjnej, która jest stosowana w przypadku wystąpienia alergii na białka mleka krowiego. Polega ona na całkowitym wykluczeniu z jadłospisu mleka, przetworów mlecznych oraz wszystkich produktów zawierających nawet śladowe ilości białek mleka czy serwatki. Jest dietą leczniczą, która może być stosowana przez całe życie, ale często jest również zalecana jedynie na pewien czas, szczególnie w przypadku niemowląt i małych dzieci.

Dieta bezmleczna – podstawowe zasady

Co jeść na diecie bezmlecznej

Choć dieta bezmleczna może początkowo wydawać się trudna do zrealizowania, to szybko okazuje się, że rezygnacja z nabiału nie musi bardzo zmieniać naszych nawyków żywieniowych, a dieta może być zróżnicowana i bardzo smaczna.

Podstawową zasadą na diecie bezmlecznej jest zadbanie o jej odpowiednie zbilansowanie, które zabezpieczy odpowiednią podaż energii, a także składników odżywczych: białek, tłuszczów, węglowodanów, witamin i składników mineralnych. Dieta musi być różnorodna, bogata w produkty bezmleczne, a zarazem takie, które nie dopuszczą do powstania niedoborów pokarmowych.

Jest to szczególnie istotne, ponieważ alergia na mleko dotyczy najczęściej małych dzieci i niemowląt, u których odpowiednie dostarczenie substancji odżywczych jest bardzo ważne.

Co jeść na diecie bezmlecznej? To częste pytanie na początku przygody z dietą bez nabiału, zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych.

W przypadku małych dzieci i niemowląt nie powinniśmy zapominać o preparatach mlekozastępczych: hydrolizatów białka mleka krowiego, izolatów sojowych, gotowych mieszanek aminokwasów. Są one szczególnie istotnie dla zapewnienia odpowiedniej podaży białka i wapnia.

Produkty dozwolone to między innymi: warzywa, owoce, produkty zbożowe kasze, żółtka jaj, orzechy, nasiona, pestki, ryby, mięso (poza wyjątkami w przypadku wołowiny i cielęciny), nasiona roślin strączkowych.

Nie ma przeciwwskazań do praktycznie żadnych produktów, o ile nie zawierają one białek mleka, warto jednak stawiać przede wszystkim na produkty naturalne, jak najmniej przetworzone.

Dieta bez produktów mlecznych – co jest zakazane?

Zakazane są przede wszystkim mleko i jego przetwory: jogurt, maślanka, kefir, sery, śmietana, masło, mleko w proszku, desery mleczne, serwatka, produkty zawierające białka mleka. Czasami konieczne jest również usunięcie z jadłospisu mięsa cielęcego i wołowego.

W przypadku alergii na białka mleka krowiego, niekiedy występują alergie krzyżowe, dlatego z diety eliminuje się również mleko innych ssaków (np. kozie czy owcze).

Pamiętajmy, że białka mleka nie występują jedynie w czystych wyrobach z mleka krowiego. Często znajdziemy je także w innych, teoretycznie bezpiecznych produktach spożywczych. Należy więc bardzo dokładnie czytać etykiety i kupować produkty, które są dozwolone. Zgodnie z obowiązującym prawem, dodatek alergenów takich jak mleko i jego pochodne musi być oznaczony na opakowaniu produktu, dlatego stosunkowo łatwo jest je wychwycić.

Wśród produktów, w których możemy znaleźć białka mleka krowiego są między innymi:

pieczywo, płatki śniadaniowe, chałki, rogale, chleb tostowy, bułki do hamburgerów lub hot dogów
przetwory mięsne: wędliny, pasztety, kiełbasy, parówki, konserwy mięsne
słone przekąski, słodycze, ciastka, lody, cukierki, chipsy, orzeszki
potrawy gotowe, dania typu instant, garmażeryjne

Jakie produkty bezmleczne wybrać

Stosując dietę bez nabiału, starajmy się układać jadłospis według ogólnych zasad zdrowego odżywiania.

Zadbajmy o obecność w diecie produktów pełnoziarnistych, różnorodnych warzyw i owoców, chudego mięsa, ryb, zdrowych tłuszczów oraz odpowiedniej ilości płynów. Nie możemy zapominać o odpowiedniej ilości białka i wapnia, których niedobór może grozić osobom na źle zbilansowanej diecie bezmlecznej.

Dieta bez nabiału – wpływ na zdrowie

Kiedy zastosowanie ma dieta bezmleczna

Dietę bezmleczną stosujemy w przypadku wystąpienia alergii na białka mleka krowiego (ABMK). Alergia tego typu najczęściej występuje u niemowląt i dzieci i stanowi wadliwą reakcję immunologiczną organizmu na białka mleka występujące w pożywieniu.

Dieta bezbiałkowa dla dziecka

Alergia na mleko pojawia się najczęściej u małych dzieci i niemowląt, manifestując się charakterystycznymi objawami:

problemami skórnymi, objawiającymi się wysypką na ciele, nadmiernie suchą skórą, krostkami, pęcherzami, zaczerwienieniem skóry
kłopotami trawiennymi – kolki, biegunki, zaparcia, wymioty, brak apetytu
kaszlem, katarem, charakterystycznym świszczeniem, utrudnionym oddychaniem

W takim przypadku należy wykonać testy alergiczne, a w przypadku potwierdzenia alergii dieta bezbiałkowa dla dziecka będzie najlepszym rozwiązaniem.

Jadłospis bez produktów mlecznych dla dorosłych

Wprowadzenie diety bezmlecznej dla dorosłych może wynikać z jednej strony z alergii na białka mleka krowiego, a z drugiej coraz częściej osoby dorosłe świadomie i bez wskazań zdrowotnych eliminują z jadłospisu tego typu produkty. Przyczyny są różnorodne: od światopoglądowych i etycznych zaczynając na ekologii kończąc. O ile dieta jest dobrze zbilansowana, nie przynosi to szkody dla naszego organizmu.

Dieta bez mleka krowiego a niedobory wapnia

Szczególnym zagrożeniem w diecie bezmlecznej może być niedobór wapnia, ponieważ w standardowym jadłospisie nabiał jest jego głównym źródłem.

Poza fortyfikowanymi wapniem preparatami i produktami (tofu, tempeh, napoje roślinne wzbogacane wapniem) warto wprowadzić do diety jego inne źródła:

warzywa o zielonych liściach, zwłaszcza jarmuż, natka pietruszki, szpinak, botwinka, warzywa kapustne
brokuły, fasolka szparagowa, buraki
pomarańcze, daktyle, jeżyny, kiwi, mandarynki, maliny
nasiona roślin strączkowych
orzechy, nasiona, migdały, pistacje, mak, nasiona chia
sezam i tahini, amarantus
figi świeże i suszone, suszone morele
ryby – zwłaszcza sardynki i szprotki jedzone razem z ośćmi
woda mineralna bogata w magnez i wapń, typu Muszynianka, Staropolanka, Muszyna