Naleśniki

Przepisy na naleśniki - zobacz, jak przygotować wyjątkowe naleśniki

Kto nie lubi naleśników. Dla wielu osób jest to ulubione słodkie danie z dzieciństwa, które teraz musimy ograniczać dbając o linię. Naleśniki jemy na obiad lub na kolację, najczęściej na słodko. Danie to jest tak stare jak ludzkość i występuje w wielu kuchniach świata różniące się sposobem podawania i rodzajem farszu. Poznaj różne rodzaje naleśników i najciekawsze pomysły na farsz do naleśników.

Kto wymyślił przepis na naleśniki

Co to są naleśniki i kiedy się je jada

Nie wiemy kto wymyślił przepis na naleśniki. Danie to podaje się w wielu kuchniach świata. Znane są w Chinach, Turcji oraz w Europie. Włosi uważają się za ich twórców, zaś Polacy sądzą, że przepis na naleśniki to polskie danie. Słowiańskie słowo “naleśnik” sugeruje, że były to placek pieczony na ruszcie lub na liściu.

Prawdopodobnie przepis na ciasto na naleśniki powstał wtedy, gdy odkryto, że do ciasta można dodać jajko. Dodatek jajka sprawia, że placki na naleśniki stają się miękkie i można je zawijać lub składać. Od zarania dziejów ludzie smażyli cienkie ciasto na kamieniach zagrzanych w ognisku. Powstały dzięki temu różne potrawy regionalne jak podpłomyki, tortilla, placki itp.

Czym się różni placek od naleśnika

Od zarania dziejów ludzie odżywiają się nasionami traw i mąką powstałą z ich rozdrobnienia. Po zmieszaniu mąki z wodą można smażyć i gotować wszelkiego rodzaju wyroby mączne, jak kluski, placki, naleśniki czy podpłomyki, a wreszcie chleb. Potrawy z wykorzystaniem dużych i bardzo cienkich placków robi się różnie. Mogą być zrobione z rzadkiego ciasta wylewanego na patelnię i smażonego lub z gęstego, cienko rozwałkowanego i smażonego lub pieczonego. Charakterystyczna cechą naleśników jest ich wykonanie. Naleśniki robi się z rzadkiego, lejącego się ciasta, które wylewa się na patelnię i smaży z obu stron. Naleśników nie można smażyć razem z nadzieniem. Najpierw smażymy ciasto, a następnie smarujemy nadzieniem i zwijamy. Aby naleśniki były smaczniejsze, warto już zawinięte, lekko podrumienić na patelni.

W kuchni polskiej naleśniki to okrągłe, cienkie placki, które smaży się na patelni. Naleśników nie je sią bez niczego, lecz smeruje nadzieniem, a następnie zawija. Naleśniki to najczęściej danie na słodko, gdyż nadzienie jest najczęściej słodkie lub owocowe. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić naleśniki z nadzieniem niesłodkim lub pikantnym.

Inne potrawy mączne w kuchni polskiej to placki, racuchy i omlety. Polskie placki są małe, smażone na patelni. Robi się je z mąki zmieszanej z wodą lub kefirem i najczęściej podaje się na słodko posypane cukrem. Smaczne są także placki z jabłkami. Można robić również placki niesłodkie z różnymi dodatkami, jak placki z dyni czy z cukinii. Racuchy to odmiana placków, które są grubsze i bardziej pulchne niż tradycyjne placki dzięki dodaniu mleka, drożdży i jaj. Natomiast omlet to duży, gruby naleśnik, którego głównym składnikiem są jaja. Omlet smaruje się na wierzchu masą słodką lub słoną i czasami składa na pół.

Wyroby mączne w kuchniach świata

Placki z mąki i wody pieczone na kamieniu, blasze czy patelni to tak zwane pieczywo przaśne, które nie zawiera zakwasu i które kojarzy się z zapisami biblijnymi. Przaśne pieczywo, czyli maca, stanowi tradycyjne pieczywo będące elementem obrzędowości żydowskiej. Starożytni Słowianie piekli podpłomyki. Natomiast dziś, w wielu regionach piecze się podobne wyroby, które służą do zawijania mięsa, albo po prostu jedzenia jako chleb. Placki capati, popularne w Indiach i Pakistanie, robi się z mąki, wody i soli. W Gruzji, chleb puri, piecze się przyklejony do ścianek gorącego pieca. Zaś placek nadziewany serem nosi nazwę chaczapuri. Podobne tradycyjne wypieki znajdujemy w Armenii i innych krajach kaukaskich. Rodzaj dużych naleśników o nazwie lawasz pochodzi z kuchni kaukaskiej, głównie armeńskiej.

Szczególnie ciekawa jest tradycja placków w krajach łacińskich. Z Hiszpanii pochodzi tortilla, która jest rodzajem omletu. Hiszpanie przygotowują tortillę z ziemniaków, zaś Meksykanie z mąki kukurydzianej. Tacos z mąki kukurydzianej, a burritos z mąki pszennej, to rodzaj omletu z warzywami. Natomiast enchiladas je się z sosem. Tortillę robi się również w formie chipsów nachos, które macza się w sosie.

Na Bliskim Wschodzie do placków dodaje się drożdze i piecze placki o nazwie pita. Mają one jakby kieszonkę, do której nakłada się przeróżny farsz. W Rosji jada się bliny robione z drożdżowej mąki gryczanej, które smaruje się różnym farszem. Natomiast w Bułgarii jada się banicę, czyli rodzaj placka z serem.

Tego rodzaju placki i chlebki znane są na całym świecie. Różnią się od chleba tym, że są płaskie. Szczególnym rodzajem placków są naleśniki, których charakterystyczną cechą jest cieniutki ciasto pozwalająca na zawijanie w różny sposób, w rulon, w kopertę, na ćwiartki itp.

Czy naleśniki są zdrowe - wartość odżywcza naleśników

Czy naleśniki i w ogóle produkty zbożowe są zdrowe, jest kwestią dyskusyjną. Według piramidy żywieniowej, mniej więcej połowa żywności powinna zawierać węglowodany, które głównie zawarte są w produktach mącznych oraz kaszach i ryżu. Węglowodany są niezbędnym pożywieniem dla mózgu.

Jednak zdrowe węglowodany powinny pochodzić z produktów z pełnego przemiału. Tylko wyroby pełnoziarniste zawierają przydatne dla zdrowia węglowodany złożone. Zamiast nich najczęściej w naszej diecie znajdują się wyroby z mąki wysokooczyszczonej i mocno zmielonej, która ma wysoki indeks glikemiczny i małą zawartość błonnika.

Indeks glikemiczny mówi nam jak szybko w organizmie wzrasta poziom glukozy we krwi po posiłku i jak szybko dochodzi do wyrzutu insuliny do krwi. Im wyższy wskaźnik tym szybciej wzrasta poziom glukozy i szybciej spada. Powoduje to szybkie uczucie głodu, a co z tym idzie zwiększone jedzenie i nadwagę. Jakkolwiek zjawisko glukozy we krwi i odpowiedzi insulinowej nie są do końca zbadane i nie wiadomo co naprawdę powoduje otyłość oraz co jest najbardziej szkodliwe w cukrzycy, jedno jest pewne: nadmiar węglowodanów w diecie jest szkodliwy.

Warto pamiętać, aby jeść węglowodany głównie w pierwszej połowie dnia i starać się, aby nie stały się one podstawą, a nawet jedynym składnikiem, żywienia. Naleśniki są potrawą łatwą do zrobienia, smaczną i lubianą prawie przez wszystkich. Czy są zdrowe czy nie, to kwestia umiaru. Produkty mączne nie powinny być podstawą diety. Jeśli chcemy, aby ulubione naleśniki były mniej tuczące i bardziej zdrowe, warto urozmaicić ich skład dodając inne rodzaje mąki, jak mąki z pełnego przemiału, czy mąkę orkiszową, kukurydzianą, owsianą, żytnią, gryczaną i inne.

Receptura na naleśniki w kuchni polskiej i kuchniach świata

Jak się robi naleśniki po polsku

Tradycyjna masa na naleśniki według kuchni polskiej składa się z mąki, mleka, jajek i wody. Składniki dokładnie mieszamy, następnie wylewamy na patelnię i smażymy naleśniki z obu stron. W Polsce naleśniki stanowią drugie danie obiadowe. Czasami jemy je także na kolację, chociaż zdecydowanie lepiej jeść je na śniadanie lub obiad, gdyż w pierwszej połowie dnia mózg bardziej potrzebuje węglowodanów. Natomiast nadmiar węglowodanów na kolację obciąża żołądek i nie ułatwia zasypiania.

Naleśniki najczęściej je się na słodko, z nadzieniem w postaci dżemu, owoców, lub sera na słodko. Rzadziej robi się naleśniki z farszem bez cukru, na przykład z warzywami, ze szpinakiem, czy z mięsem mielonym, chociaż przepisy na naleśniki na słono zdobywają coraz większe uznanie.

Polskie tradycyjne naleśniki smaruję się farszem, a następnie zawija się w rulon, chociaż ostatnio coraz bardziej upowszechniło się składanie ich na 4, tak że tworzą trójkąt. Naleśniki na słodko podaje się polane śmietaną i posypane cukrem.

W tradycji polskiej nie występują świąteczne naleśniki. Jest to proste danie codzienne, które nie jest na tyle wykwintne, aby zachwycić gości na imprezie. Istnieje jednak rodzaj naleśników, które często podaje się na imprezach, szczególnie że są sycące i wygodne do podania i zjedzenia w czasie imprezy. Są to krokiety, czyli naleśniki bez cukru, z nadzieniem niesłodkim. Zawija się je w rulon, lecz brzegi ciasta zagina sięi do środka, tak aby farsz nie wypływał. Do krokietów robi się nadzienie bez cukru, podobnie jak do pierogów. Popularne są krokiety z grzybami, z kapustą lub z mięsem. Pyszne krokiety powinny być podsmażone lub zapieczone w bułce tartej.

Naleśniki świata

Naleśniki nie są daniem typowo polskim, lecz występują w kuchniach całego świata. We Francji robi się naleśniki crepes, gdzie do ciasta dodaje się piwa. Naleśniki jadane w Skandynawiii czy na Węgrzech przypominają recepturą naleśniki polskie. Tak samo jada się je na słodki, polane śmietaną.

W Rosji rodzajem naleśników są bliny, które są bardziej pulchne, gdyż do masy dodaje się drożdży. W USA i Kanadzie tradycyjnym daniem są pancakes. Podaje się je zupełnie inaczej niż w Polsce. Nie smaruje się ich nadzieniem, lecz podaje nałożone jeden na drugim i polane słodkim syropem. Pancakes są bardziej pulchne i grubsze od europejskich naleśników, gdyż do ciasta dodaje się proszek do pieczenia.

Tureckie naleśniki akitma stanowią tradycyjne danie śniadaniowe, zamiast chleba. Robi się je tak samo jak typowe naleśniki polskie, jednak z dodatkiem drożdży. Podobną potrawą turecką są gozleme, jednak nie są to dokładnie naleśniki. Gozleme robi się z gęstego ciasta, które rozwałkowuje się cienki, zawija w nie farsz, a następnie zapieka.

W Ameryce Południowej robi się naleśniki z mąki kukurydzianej lub z ciecierzycy. Zaś w Indiach popularne są cienkie naleśniki dosa robione ze sfermentowanego ciasta ryżowego.

Tradycyjnym daniem japońskim są naleśniki dorayaki. Ten słodki przysmak smaży się jak nasze placki, zaś ciasto wykonane jest z mąki pszennej. Masę na naleśniki przygotowuje się podobnie jak ciasto biszkoptowe. Farsz do naleśników stanowi słodka pasta z czerwonej fasoli z cukrem. Dorayaki smaruje się pastą fasolową i składa po dwa jak kanapkę.

Jak zrobić domowe naleśniki

Przepis na pyszne ciasto na naleśniki

Domowe naleśniki to proste, łatwe do zrobienia danie. Receptura nie jest skomplikowana.

Wymagają one jednak odrobinę wprawy, aby się udały. Początkujący mają często problem z tym, że placki na naleśniki się rwą podczas przewracania, przyklejają do patelni lub są zbyt twarde.

Cała tajemnica tego jak zrobić dobre domowe naleśniki, tkwi w konsystencji i sposobie smażenia. Masa na naleśniki powinna być tak rzadka, aby można ją była nalewać łyżką na patelnię. Po wylaniu trzeba je równomiernie rozprowadzić po patelni. Gdy jedna strona się obsmaży, placek przewracamy na drugą stronę. Jest to właśnie ten moment, który sprawia największą trudność początkującym. Placek może się przykleić do patelni, tak że trudno go oderwać. Czasami podczas przewracania, rwie się i zamiast równego placka otrzymujemy bezkształtną masę. Jest to, po prostu, kwestia wprawy. Po kilku próbach każdy wyczuje jak zmieszać składniki, aby konsystencja ciasta była odpowiednia. Doświadczeni kucharze potrafią przerzucać placki na naleśniki na drugą stronę szybkim ruchem patelni, podrzucając naleśnik w górę, tak że ląduje on na patelni drugą stroną.

Aby masa na naleśniki się nie przykleiła, patelnia musi być równomiernie nasmarowana tluszczem i gorąca. Początkujący często zmagają się z “klątwą pierwszego naleśnika”. Bardzo często pierwszy naleśnik jest nieudany. Przykleja się do patelni, rwie, nie sposób go przełożyć na drugą stroną, lub jest za twardy i łamie się. Najczęściej przyczyną jest zbyt chłodna patelnia, które rozgrzewa się w miarę smażenia, dlatego kolejne naleśniki smażą się coraz łatwiej. Przed smażeniem należy postawić patelnię na kuchence, aby się rozgrzała.

Przepis na ciasto na naleśniki dietetyczne

Klasyczne składniki do naleśników to: mąka pszenna, mleko, woda i jajko. Wody i mleka daje się pół na pół, zaś jedno jajko wystarczy do zrobienia porcji naleśników. Nie znaczy to jednak, że osoby odchudzające się, z nietolerancją laktozy lub na diecie bezglutenowej nie mogą jeść naleśników.

Naleśniki można spokojnie zrobić bez mleka, na samej wodzie. Osoby uczulone na jajka lub unikające jajek w diecie, mogą zrobić naleśniki bez jajek, przy użyciu oleju i sody oczyszczonej. Jednak faktycznie nie są to już naleśniki, lecz placki w rodzaju tortilla.

Osoby na diecie bezglutenowej mogą bez trudu zrobić placki na naleśniki z mąki kukurydzianej lub gryczanej. Dodatek mąki kukurydzianej do ciasta na naleśniki to dobry pomysł, gdyż naleśniki łatwiej się wyrabia i są miękkie. Naleśniki z mąki gryczanej trudniej się robi, gdyż mąka gryczana sprawia, że wypieki są bardziej chrupkie i kruszą się.

Osoby, które unikają w diecie mąki pszennej, mogą bez trudu użyć każdej innej mąki. Dobre naleśniki wychodzą z mąki orkiszowej, ryżowej, żytniej, czy owsianej. Najlepsze naleśniki dietetyczne wychodzą z mieszanki różnych mąk. Dzięki temu zniwelujemy wady różnych rodzajów mąki, zaś naleśniki będą smaczniejsze. Może nie będą one tak smaczne i miękkie jak te z białej mąki pszennej, lecz także dobre i zdrowsze. Jako dodatku można również użyć mąki z pełnego przemiału.

Jak zrobić dobry farsz do naleśników kuchni polskiej

Tradycyjny przepis na naleśniki po polsku obejmuje farsz na słodko. Najprostsze nadzienie do naleśników stanowi dżem. Jako nadzienie mogą posłużyć także świeże, sezonowe owoce, na przykład truskawki, jagody, porzeczki, czy maliny. Dobry farsz stanowi również mus jabłkowy lub zapiekane jabłka.

Klasyczne polskie naleśniki robi się z serem na słodko. Receptura nadzienia nie jest skomplikowana. Najprostszym farszem może być miękki twarożek. Tradycyjny farsz robi się z białego sera zmieszanego z żółtkiem jajka lub z całym jajkiem i cukrem.

Ciekawe pomysły na pyszne, proste nadzienie do naleśników bez cukru

Niektóre osoby generalnie nie lubią słodkiego, inne zaś unikają cukru ze względu na nadwagę. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić pyszne nadzienie do naleśników bez cukru. Inwencja twórcza praktycznie nie ma granic, zaś farsz do naleśników, podobnie jak do pierogów, można zrobić ze wszystkiego.

Świetnym rozwiązaniem dla dbających o linię są naleśniki z gotowanymi lub pieczonymi warzywami. Do farszu można dodać wszelkiego rodzaju przyprawy, pestki ze słonecznika czy sezam. Wśród warzyw idealnych do naleśników króluje szpinak. Można go połączyć z serem białym, żółtym lub fetą, z posiekanym jajkiem na twardo, wędliną, kurczakiem lub z pieczarkami. Farsz do naleśników można zrobić z różnych gotowanych lub duszonych warzyw. Podobnie jak pierogi, farsz do naleśników może składać się z kapusty z grzybami.

Doskonale smakują naleśniki z farszem mięsnym. Mielone mięso, tuńczyk, łosoś, czy też posiekana szynka, czy boczek, stanowi doskonałe połączenie z serem, duszonymi warzywami czy pieczarkami. Pyszne są naleśniki z grzybami leśnymi lub pieczarkami. Dobry pomysł na farsz obejmuje także dodatek kaszy gryczanejz warzywami lub mięsem.