Wyróżnione przepisy z diety wątrobowej
-
Ciasto biszkoptowe
Ciasto biszkoptowe to świetny pomysł na szybkie i tanie ciasto na niedzielę. Z poniższego przepisu możecie wykonać blaty do tortów …
15 + 25 min łatwy 12 117 kcal -
Filet z dorsza pieczony
Ryby zawierają w sobie kwasy tłuszczowe DHA i EPA, które pozytywnie wpływają na funkcjonowanie organizmu. Kwasy omega-3 pełnią wiele bardzo …
10 + 20 min łatwy 1 90 kcal -
Pierś z kurczaka na parze
Pierś z kurczaka na parze to doskonała propozycja na niskokaloryczne, soczyste mięso kurczaka. Przepis na pierś z kurczaka na parze …
5 + 30 min łatwy 2 203 kcal -
Sok z buraków
Sok z buraków to wspaniały i bardzo zdrowy napój, który będzie idealnym uzupełnieniem dobrze zbilansowanej diety. Ma świetny smak, dzięki …
10 min łatwy 4 184 kcal -
Frytki z buraków
Frytki z buraków to idealny przepis dla wszystkich miłośników pieczonych warzyw. Pyszne, chrupiące i przede wszystkich zdrowe - to tylko …
10 + 45 min łatwy 1 300 kcal
Pozostałe przepisy na diecie wątrobowej
-
Sok z pomidorów
Sok z pomidorów może służyć jako napój lud dodatek do zup. Jest nie tylko pyszny, ale również zdrowy i sycący. …
30 + 5 min łatwy 10 -
Ziemniaki z ogniska
Prawdziwym smakiem wakacji i lata są zdecydowanie ziemniaki z ogniska. To smaczny i zdrowy sposób na przygotowanie tego popularnego warzywa. …
10 + 60 min łatwy 2 -
Pulpa pomidorowa
Pulpa pomidorowa przygotowana na zimę to świetny pomysł, jeśli lubisz dania na bazie sosu pomidorowego. Tak zapasteryzowane pomidory sprawdzą się …
20 + 15 min łatwy 10 -
Przecier pomidorowy Thermomix
Przecier pomidorowy Thermomix przygotowany na zimę to świetny pomysł, jeśli lubisz dania na bazie sosu pomidorowego. Tak zapasteryzowane pomidory sprawdzą …
15 + 30 min łatwy 2 -
Budyń bez cukru
Waniliowy budyń bez cukru z dodatkiem banana to pyszny deser dla wszystkich członków rodziny, małych i dużych. Jest niesamowicie smaczny …
10 + 20 min łatwy 2 239 kcal -
Nalewka z rabarbaru
Nalewka z rabarbaru na spirytusie to szybki i prosty sposób na domowy alkohol. Do jej przygotowania potrzebne są 4 składniki. …
30 min łatwy 5 254 kcal
-
Surówka z czarnej rzepy
Surówka z czarnej rzepy to pomysł na dość niecodzienny i oryginalny dodatek do obiadu. Czarna rzepa nie należy do najpopularniejszych, …
15 min łatwy 2 -
Makaron Thermomix
Makaron Thermomix wykonasz z trzech składników. Potrzebna będzie tylko mąka, jajka i oliwa z oliwek. Aby wykonać ten sprawdzony przepis …
30 + 4 min średni 9 -
Smoothie z gruszki
Smoothie z gruszki to świetne rozwiązanie na słodką przekąskę dla dzieci. Takie owocowe smoothie świetnie sprawdzi się jako przekąska dla …
5 min łatwy 2 -
Ketchup z cukinii Thermomix
Aby wykonać ten prosty przepis na ketchup z cukinii z Thermomixa potrzebne będą cebule, cukinie, koncentrat pomidorowy, ocet, cukier, sól, …
15 + 45 min łatwy 1
-
Bulion warzywny Thermomix
Bulion warzywny Thermomix to super rozwiązanie dla osób, które lubią gotować zupy. Taki koncentrat na pewno ułatwi Wam przygotowywanie obiadu. …
20 + 41 min łatwy 1 -
Leczo z cukinią i pieczarkami
Leczo warzywne to bardzo popularne danie obiadowe. Jest szybkie i proste w przygotowaniu, nie wymaga zaawansowanych umiejętności kulinarnych, do tego …
40 min łatwy 4 105 kcal -
Kabaczek z grilla
Kabaczek z grilla to fantastyczny pomysł na zdrową, lekką, warzywną potrawę na grilla w towarzystwie rodziny lub przyjaciół. Kabaczek świetnie …
10 + 20 min łatwy 4 136 kcal -
Koreczki ze śledziem
Koreczki ze śledziem, to pyszny pomysł na przekąskę na imprezę. Koreczki rybne w oleju najczęściej podawane są jako zagryzka do …
20 min łatwy 9 308 kcal -
Biszkopt kokosowy
Ciasto biszkoptowe zapewne jest Ci dobrze znane. Większość z nas miała okazję spróbować tego pysznego, delikatnego, puszystego ciasta przy wielu …
20 + 30 min średni 7 393 kcal -
Koktajl z pietruszki
Koktajl z pietruszki to świetna opcja na pyszną, ale również niezwykle zdrową przekąskę w płynie. Jego przygotowanie zajmuje tylko kilka …
10 min łatwy 2 169 kcal
-
Dżem truskawkowy Thermomix
Dżem truskawkowy to dodatek np. do kanapek, który każdy chociaż raz w życiu spróbował. Jeszcze lepiej smakuje taki przygotowany samodzielnie. …
10 + 11 min łatwy 130 -
Kisiel z żurawiny
Kisiel z żurawiny to danie, które ma swoje początki jeszcze przed wojną. W Polsce, w latach 20. XX w. stanowił …
10 + 20 min łatwy 2 -
Filet z indyka pieczony w rękawie
Soczysty filet z indyka pieczony w rękawie to, bardzo prosty, smaczny i zdrowy pomysł na szybki obiad dla całej rodziny. …
20 + 50 min łatwy 5 298 kcal -
Dorsz pieczony z warzywami
Dorsz to ryba morska, raczej zaliczana do chudych. Ma białe, delikatne mięso o łagodnym smaku, dlatego osoby gustujące w potrawach …
15 + 30 min łatwy 1 357 kcal
-
Dorsz pieczony w folii
Dorsz to jedna z najpopularniejszych i najczęściej przyrządzanych ryb. Jest to chuda ryba morska, którą charakteryzuje białe, delikatne mięso o …
10 + 25 min łatwy 1 -
Chleb słonecznikowy
Jeśli lubisz pieczywo powinnaś/powinieneś wiedzieć, że bardzo ważne jest to, aby wybierać to o dobrym składzie. Najpewniejszym sposobem na to …
40 + 45 min średni 10 251 kcal -
Chipsy bananowe
Chipsy bananowe to wspaniała alternatywa dla tradycyjnych, sklepowych chipsów, które na ogół zawierają bardzo dużo soli, tłuszczów utwardzonych oraz konserwantów. …
10 + 15 min łatwy 1 195 kcal -
Ziemniaki po szwedzku
Zapiekane ziemniaki po szwedzku to jeden z najlepszych i najsmaczniejszych sposobów na przygotowanie ziemniaków. Z pewnością przypadną do gustu wszystkim …
25 + 50 min średni 1 420 kcal -
Puree z marchewki
Puree z marchewki to danie, które możesz przygotować oraz wykorzystać na wiele sposobów. Jest świetną bazą do zupy krem z …
15 + 20 min łatwy 1 81 kcal -
Masło z awokado
Masło z awokado to świetna alternatywa i zdrowy zamiennik, który śmiało można wykorzystywać zamiast masła lub margaryny na kanapki. Pasta …
15 min łatwy 1 217 kcal
-
Dorsz na parze
Dorsz na parze podawany z gotowanymi lub pieczonymi warzywami to świetny pomysł na zdrowy, pożywny i sycący obiad dla całej …
5 + 15 min łatwy 1 89 kcal -
Dżem jabłkowy
Dżem jabłkowy to świetny pomysł na przetwory domowe na zimę. Choć świeże jabłka w sklepach dostępne są przez cały rok, …
40 + 15 min łatwy 30 566 kcal -
Bajgle
Bajgle to ostatnimi czasu jeden z najpopularniejszych rodzajów pieczywa, w szczególności na śniadanie. To rodzaj drożdżowych bułeczek, pochodzących z XVII …
60 + 30 min średni 7 246 kcal -
Jabłka pod kruszonką
Jabłka pod kruszonką to specjalna propozycja dla osób szukających pomysłu na pyszne, słodkie, ale jednocześnie zdrowe i pożywne przekąski. To …
15 + 30 min łatwy 1 316 kcal
Dieta wątrobowa - zasady, produkty, porady, zalety, wady
Dieta wątrobowa to sposób żywienia stosowany u osób cierpiących na schorzenia wątroby, trzustki, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Ma ona na celu poprawienie pracy tych narządów, wsparcie wątroby i szybszy powrót do zdrowia osoby chorej. Na czym polega dieta na chorą wątrobę i jakie produkty są w niej wskazane, a których należy unikać?
Czym jest dieta wątrobowa?
Czym jest wątroba?
Wątroba to jeden z najważniejszych, a zarazem najbardziej przeciążonych narządów. Pełni bardzo ważne funkcje i jest niezbędny dla funkcjonowania organizmu. Zadania wątroby to między innymi:
- wytwarzanie żółci, która jest niezbędna do procesów trawienia tłuszczów,
- działanie detoksykujące, które dotyczy zarówno substancji występujących wewnątrz organizmu (np. hormonów steroidowych), jak i związków dostarczanych z zewnątrz – leków, alkoholu, używek, niebezpiecznych toksyn,
- magazynowanie zapasów witamin, m.in. witaminy A, D, K, witamin z grupy B i żelaza w postaci ferrytyny,
- produkcja białek – białek osocza krwi koniecznych do jej krzepnięcia oraz aminokwasów,
- metabolizm węglowodanów, w wyniku którego wytwarzana jest, magazynowana i uwalniana glukoza, zgodnie z zapotrzebowaniem naszego organizmu.
Wśród najczęściej spotykanych chorób wątroby wymienić możemy: zapalenie wątroby, stłuszczenie wątroby, toksyczne uszkodzenie, marskość wątroby, nowotwory. Choć ogólne założenia diety wątrobowej są spójne, to ulegają modyfikacjom w zależności od występującego schorzenia.
Właściwa dieta a regeneracja wątroby
Dieta na wątrobę to dieta lekkostrawna, z ograniczeniem tłuszczu. Nie jest na sztywna i może ulegać modyfikacjom w zależności od stanu zdrowia osoby chorej, a w szczególności od stopnia wydolności wątroby. Trochę inaczej może ona wyglądać w przypadku marskości wątroby, a odmiennie, gdy stan chorobowy jest lżejszy. Regeneracja wątroby przebiega szybciej, jeśli odpowiedni jadłospis wspiera pomoc farmakologiczną.
Dieta w chorobach wątroby ma na celu zapewnić organizmowi odpowiednią ilość wszelkich składników pokarmowych, które są niezbędne dla zdrowia i regeneracji komórek wątrobowych. Chorobom przewlekłym często towarzyszy niedożywienie, tym większą uwagę należy więc przykładać do odpowiedniego zbilansowania jadłospisu.
Zapotrzebowanie kaloryczne w diecie wątrobowej jest podobne jak w przypadku tradycyjnej, racjonalnej diety, ale w przypadku niedożywienia podaż energii powinna zostać zwiększona. Potrzeby energetyczne zależą od stanu zdrowia osoby chorej, jej wieku, płci, masy ciała, poziomu aktywności fizycznej i ogólnego trybu życia. Zapotrzebowanie na energię wynosi mniej więcej 25-35 kcal/kg m.c./ dobę, u pacjentów z niedożywieniem możemy zwiększyć kaloryczność do 45 kcal/kg m.c./dobę.
Osoby chorujące na przewlekłe schorzenia wątroby odczuwają często niechęć do jedzenia i mniejszy apetyt, dlatego kaloryczność należy zawsze dopasować do ich indywidualnych możliwości. Ponieważ jednak odpowiednie odżywienie jest niezbędne do powrotu do zdrowia, warto zadbać o odpowiednie przyrządzanie smacznych potraw i atrakcyjne ich podanie, tak aby zwiększyć apetyt i ilość spożywanego jedzenia.
Przykładowa dieta wątrobowa, a niezbędne składniki odżywcze
Bardzo ważnym składnikiem odżywczym w diecie wątrobowej jest białko, które stymuluje proces odnowy komórek wątroby oraz pomaga w uzupełnianiu niedoborów białek tkankowych.
Ilość białka, które jest zalecane osobom z chorobami wątroby wynosi od 1g do 1,5g/kg m.c./dobę, przy czym ta górna granica jest wskazana dla chorych cierpiących na niedożywienie.
Głównym jego źródłem powinny być produkty mleczne o zawartości 1-2% tłuszczu, takie jak fermentowane produkty mleczne (maślanka, jogurt naturalny, kefir, mleko zsiadłe), jajka, chude sery twarogowe, chude gatunki mięsa i ryb. Mięso i ryby najlepiej podawać w postaci duszonej, gotowanej lub pieczonej bez dodatku tłuszczu. Ponad połowa wymaganego białka powinna być pochodzenia zwierzęcego.
Choć dieta wątrobowa jest z założenia dietą niskotłuszczową, to nie zawsze jest konieczność znaczącego jego ograniczania w jadłospisie. Tłuszcz jest nośnikiem smaku i jego zawartość w potrawach poprawia doznania smakowe i zwiększa apetyt. Jeśli choroba wątroby jest wyrównana i zawiera odpowiednią ilość białka, warto wprowadzić lekkostrawne tłuszcze (z mleka, masła, śmietanki, olejów) w ilości 1g na kilogram masy ciała na dobę.
Węglowodany powinny dostarczać od 45 do 60% zapotrzebowania, z czego 50-70g powinno pochodzić z łatwo przyswajalnych cukrów, np. miodu, cukru, dżemów. Na cukry proste powinniśmy jednak zwrócić szczególną uwagę w przypadku wystąpienia insulinooporności, która czasami występuje razem z chorobami wątroby.
Błonnik powinniśmy ograniczać u osób, które źle go tolerują, mają problemy trawienne, biegunki, wzdęcia, zaparcia. Warzywa i owoce najlepiej gotować, rozdrabniać, przecierać, wybierać młode egzemplarze. Zwiększa to strawność przygotowywanych posiłków.
W przypadku chorób wątroby często występuje nie tylko niedożywienie, ale również nieprawidłowe wchłanianie witamin i składników mineralnych, a co za tym idzie znaczne niedobory składników odżywczych. A związku z tym należy szczególnie zadbać o obecność w diecie źródeł witamin i minerałów. Które są szczególnie istotne?
Witamina A, która wpływa na prawidłowe funkcjonowanie błon komórkowych. W czystej formie występuje w produktach nabiałowych, jajkach, podrobach, mięsie i rybach, ale może być również wytwarzana w organizmie z beta-karotenu, w który bogate są pomarańczowe, żółte i zielone warzywa, takie jak marchew, dynia, bataty, papryka, pomidory, brzoskwinie, morele, szpinak, melony, pomarańcze.
Witaminy z grupy B są szczególnym wsparciem dla wątroby, ponieważ uczestniczą w metabolizmie węglowodanów, białek i tłuszczów, a także poprawiają funkcjonowanie wątroby i dróg żółciowych. W diecie nie powinno zabraknąć produktów zbożowych, nabiału, mięsa, zielonolistnych warzyw, otrębów i jajek.
Ważne są również witaminy C, D, E i K, a także potas, magnez i wapń.
W przypadku marskości wątroby rośnie zapotrzebowanie na wapń, cynk oraz selen, natomiast znaczne niedobory pojawiają się w związku z alkoholową chorobą wątroby, która wiąże się z niedostateczną ilością witaminy C, witaminy B1, kwasu foliowego, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K) oraz magnezu i cynku.
Lekka dieta wątrobowa – co można jeść?
Dieta wątrobowa – podstawowe zasady diety
W diecie wątrobowej wskazana jest większa ilość regularnych, lekkostrawnych posiłków, ich ilość wynosi średnio do 5 do 6 dań w ciągu dnia. Powinniśmy unikać zbyt obfitych potraw, które mogą powodować problemy z trawieniem. Zadbajmy również o równe 2-3 godzinne przerwy między posiłkami.
Bardzo ważna jest technika przyrządzania posiłków. Powinniśmy unikać smażenia, duszenia z wcześniejszym obsmażaniem i w ciężkich, zawiesistych sosach. Zamiast tego oprzyjmy swój jadłospis o produkty gotowane, gotowane na parze, duszone bez tłuszczu i obsmażania, pieczone w rękawie lub pergaminie. Dania należy przyrządzać na bieżąco, tak żeby unikać odgrzewania. Zadbajmy o to, żeby posiłki nie były ani zbyt gorące, ani zbyt zimne.
Śniadanie najlepiej zjeść do godziny od wstania, a zdrowa kolacja to lekki posiłek nie późniejszy niż 2-3 godziny przed pójściem spać. Należy jeść powoli, dokładnie przeżuwając każdy kęs jedzenia.
Lekka dieta wątrobowa to dieta lekkostrawna, często o obniżonej zawartości tłuszczu i zwracająca szczególną uwagę na zawartość białka, regenerującego komórki wątrobowe.
Regeneracja wątroby – zalecane produkty
Zdrowa dieta na wątrobę to sposób odżywiania oparty o konkretne, zalecane produkty żywnościowe. Rozdzielając je na popularne grupy artykułów żywnościowych, są to między innymi:
- Produkty zbożowe: jasne pieczywo (chleb, bułki), pieczywo typu graham bez dodatku karmelu, drobne i średnie makarony i kasze (kasza manna, krakowska, jaglana, jęczmienna mazurska, wiejska), płatki zbożowe w wersji błyskawicznej (owsiane, pszenne, jęczmienne, ryżowe, kukurydziane), ryż biały, biszkopty, suchary drożdżowe, lane kluski, pierogi leniwe.
- Warzywa w formie surowej: sałata, kapusta pekińska, pomidory i ogórki kiszone bez skórki, marchewka (najlepiej w wersji startej), cykoria, szpinak, natka pietruszki, koperek, rzeżucha. Surowe warzywa najlepiej podawać w wersji drobno pokrojonej.
- Warzywa gotowane: marchewka, pietruszka, seler, brokuły, kalafior, botwinka, cukinia, kabaczek, dynia, buraki, fasolka szparagowa, zielony groszek, ziemniaki (najlepiej w postaci puree).
- Owoce: banany, brzoskwinie, nektarynki, morele, melony, arbuzy, maliny, truskawki, jeżyny, jagody, kiwi, starte lub upieczone jabłka. Owoce najlepiej jeść w formie przetartej, gotowanej lub pieczonej, pozbawione skórki i pestek.
- Nabiał: mleko i przetwory mleczne o zawartości 2% tłuszczu i poniżej: jogurty naturalne, kefiry, maślanki, mleko zsiadłe, twaróg chudy i półtłusty, serki naturalne, serek homogenizowany, jajka na miękko, w formie jajecznicy na parze lub występujące jako dodatek do potraw.
- Mięso i ryby: mięso i wędliny w wersji chudej, drób bez skóry, cielęcina, mięso z królika, podroby, domowe chude pasztety. Z ryb najlepiej wybierać dorsza, mintaja, pstrąga, solę, sandacza, szczupaka lub flądrę. Należy je podawać w formie gotowanej lub pieczonej, mogą być ryby w galarecie. Unikajmy spożywania ryb wędzonych.
- Wybierając tłuszcze, sięgnijmy po oliwę z oliwek, olej rzepakowy lub lniany, masło. Tłuszcz najlepiej dodawać do gotowych potraw, unikając podsmażania.
- Pamiętajmy o odpowiedniej ilości płynów. Wskazana jest woda mineralna niegazowana, słaba herbata, herbata zielona, kompoty, soki owocowe i warzywna, herbaty owocowe lub ziołowe.
Dieta na wątrobę – dozwolone przyprawy
Odpowiednie przyprawy mają dobry wpływ nie tylko na ochronę wątroby, ale również na jej lepszą pracę. Do przypraw i ziół wspomagających pracę wątroby należą między innymi: majeranek, tymianek, natka pietruszki, świeży koper zielony, oregano, bazylia, kminek, kurkuma, rozmaryn.
Aby poprawić smak potraw warto do dań dodawać również cynamon, wanilię, goździki, anyż czy kwasek cytrynowy.
Czego unikać, kiedy mamy chorą wątrobę?
Dieta lekkostrawna na chorą wątrobę wymaga ograniczenia lub wyeliminowania niektórych produktów i dań. Należą do nich między innymi:
- pieczywo razowe, żytnie, wzbogacane miodem, karmelem, słodem, grube kasze (gryczana, jęczmienna pęczak), grube makarony, płatki owsiane górskie, musli pełnoziarniste,
- tłuste mleko i przetwory mleczne, sery żółte, pleśniowe, topione, sery typu feta, serki wiejskie, śmietana, jajka gotowane na twardo i smażone,
- tłuste mięso i wędliny (wieprzowina, baranina, tłusta wołowina, gęś, kaczka), przetworzone wyroby mięsne, produkty mocno peklowane,
- nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, ciecierzyca, soczewica, soja, bób), warzywa kapustne, szparagi, cebula, czosnek, szczypiorek, rzodkiewka, papryka, ogórki, kalarepa, smażone ziemniaki,
- gruszki, śliwki, czereśnie, agrest, porzeczki, owoce suszone, orzechy,
- dania ciężkostrawne, wzdymające, ostro przyprawione,
- produkty wysokoprzetworzone, pełne konserwantów, wzmacniaczy smaku i aromatu i wielu innych niepotrzebnych dodatków,
- zupy i wywary na kościach lub tłustym mięsie, zaprawiane śmietaną,
- tłuste dania: zupy, sosy, majonez, słonina, smalec, boczek,
- dania smażone: placki, frytki, jajecznica, smażone mięso i ryby, chipsy,
- sklepowe, przetworzone słodycze: ciastka, batony, czekolada, lody, bita śmietana,
- mocna herbata i kawa, napoje gazowane (także woda gazowana), kakao, czekolada na gorąco, alkohol.
Przykładowa dieta przy chorobach wątroby
Śniadanie
Kasza jaglana z przetartymi owocami jagodowymi, bananem i mlekiem.
Drugie śniadanie
Jajecznica na parze, bułka pszenna z pomidorem i ogórkiem kiszonym bez skórki.
Obiad
Krupnik z kaszą jęczmienną drobną.
Filet z piersi kurczaka duszony z warzywami (marchew, pietruszka, seler) podawany z białym ryżem.
Podwieczorek
Koktajl z kefiru z przetartymi truskawkami i rozgotowanymi płatkami owsianymi błyskawicznymi.
Kolacja
Sałatka makaronowa z duszoną cukinią i pomidorami oraz chudym twarogiem.
Dieta wątrobowa ma wspierać pracę organizmu u osób ze schorzeniami wątroby, trzustki i dróg żółciowych. Przestrzeganie jej zasad złagodzi niekorzystne objawy, a zarazem pozwoli na szybszy powrót do zdrowia. Należy pamiętać o jej dobrym zbilansowaniu, ponieważ spora ilość przeciwwskazanych produktów spożywczych może spowodować powstanie niedoborów witamin i składników mineralnych.