Kartacze? Żentyca? Gęsie pipki? Czy znasz te potrawy regionalne?

Na zdjęciu przedstawione są kartacze z okrasą.
Kartacze, sprawdzony sposób na obiad z podlasia., fot. A. Aleksandravicius
ikona podziel się
Opublikowano: 07.02.2024 r., 19:00 | Autor: Magda Panek
Tradycyjna kuchnia regionalna to potrawy kojarzone z różnymi regionami Polski. Czasem mają bardzo śmieszne nazwy, które nie wskazują na żadną znaną nam potrawę. W zależności od regionu, w jakim się wychowaliśmy, znamy różne potrawy tradycyjne. Dziś dowiesz się trochę więcej o kartaczach, żentycy oraz gęsich pipkach.

Kluski z mięsem

Kartacze znane są również pod nazwą cepeliny. Jest to potrawa najbardziej popularna na Warmii, Mazurach oraz Podlasiu. W zależności od regionu sposób ich przygotowania może nieco się różnić. Jest to duża, nadziewana pyza z ziemniaków. Warto podać ją z dodatkiem surówki z kiszonej kapusty oraz z okrasą z podsmażanej cebulki.

Kluski z nadzieniem mięsnym przygotowywane są z tartych, surowych ziemniaków połączonych z gotowanymi ziemniakami oraz mąką ziemniaczaną. Kartacze przez dodanie do nich surowych ziemniaków mają szarą barwę.

Kartacze podlaskie

Kartacze podlaskie to inaczej zwane cepelinami pyzy z ziemniaków surowych i gotowanych. Mają szary kolor i są bardzo popularną Polską potrawą. Koniecznie wypróbuj naszego prostego przepisu.
W skrócie
Czas przygotowania
40 min
Poziom
trudności
łatwy
Ilość porcji
w przepisie
10
Wielkość
jednej porcji
250 g
Kartacze podlaskie podane na białym talerzu.

Lista składników do przygotowania kartaczy podlaskich

  • Ziemniaki późne 1500 g (15 średnich sztuk)
  • Mięso mielone z indyka 300 g
  • Mięso mielone wieprzowe 300 g
  • Cebula 200 g (2 duże sztuki)
  • Mąka ziemniaczana 100 g (Pół szklanki)
  • Jajko 2 szt.

Przygotowanie kartaczy podlaskich krok po kroku

Kilogram ziemniaków obierz i zetrzyj na tarce na małych oczkach, resztę ugotuj w mundurkach. Powstałą masę z surowych ziemniaków przeciśnij przez gazę, aby pozbyć się z niej wody.

Ziemniaki w mundurkach obierz i przeciśnij przez praskę do ziemniaków. Wymieszaj dwie masy ziemniaczane, dopraw je solą, dodaj dwie łyżki mąki ziemniaczanej i zagnieć. Ciasto powinno mieć zwartą konsystencję, jeśli jest zbyt rzadkie dodaj jeszcze mąki ziemniaczanej.

Przygotuj mięso do faszerowania kartaczy. W misce umieść mielone mięso, zetrzyj na tarce obraną cebulę, dopraw solą, pieprzem, pieprzem ziołowym oraz majerankiem, dodaj jajka i wyrób, aż wszystkie składniki się połączą.

Ciasto ziemniaczane podziel na kawałki równej wielkości. Każdy z nich rozpłaszcz w dłoniach i na jego środek połóż farsz z mięsa (około 1 łyżkę). Zlep i uformuj podłużnego kształtu kartacz. Kartacze obtocz w mące ziemniaczanej.

W dużym garnku zagotuj 5 litrów wody, dodaj łyżkę soli i do wrzącej wody wkładaj partiami kartacze.

Gotuj około 10-15 minut, gotowe zaczną się wynurzać.

Wyjmuj łyżką cedzakową i wykładaj na talerz.

Zimbora

Żentyca to popularna potrawa wśród górali karpackich. Jej inne nazwy to żętyca, zyntyca, zintyca lub zimbora. Jest to serwatka otrzymywana z mleka owczego, które zostało ścięte podpuszczką. Otrzymywana jest podczas wyrabiania oscypków oraz bryndzy z mleka owczego. Żentyca powinna zawierać 60-70% wody, 3-4% tłuszczu oraz 0,5% soli. 28 września 2005 roku została wpisana na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Żentyca to pozostałość po ścięciu mleka za pomocą podpuszczki. Jest pita przede wszystkim na obszarach wypasu owiec przez górali. Pita jest w formie mocno schłodzonej na świeżo (jest wtedy bardziej słodka) lub po kilku dniach, gdy staje się bardziej ukwaszona.

Zdjęcie przedstawia krajobraz górski, na którym najczęściej pita jest żentyca przez górali.
Żentyca - najczęściej pita na hali!, fot. Stanislav

Pipki gęsie

To potrawa wywodząca się z kuchni żydowskiej. Gęsie pipki goszczą na stołach od XIX wieku. Pod tą nazwą kryją się dwa różne przepisy na dania z gęsiny. Pierwszym z nich są żołądki podsmażane z dodatkiem cebuli oraz czosnku. Jako dodatek do gęsich pipek z żołądków można dodać musztardę oraz chrzan - wzbogacą one smak potrawy. Warto podać je z ugotowaną kaszą, ziemniakami lub ryżem oraz ogórki kiszone.

Drugą potrawą, kryjącą się pod tą nazwą, są szyje faszerowane szyje gęsie. Jako farsz można przygotować ziemniaki z cebulką lub ugotowaną kaszę jęczmienną. Jako dodatek warto podać surówkę z buraczków, sos przygotowany na bazie chrzanu lub surówkę z kapusty kiszonej. Gęsie pipki można podać na zimno, w formie pokrojonych roladek.

Kurpiowskie ciastka

Fafernuchy to nic innego, jak słodkie ciasteczka z dodatkiem tartej marchwi. Świetnie sprawdzą się, aby przemycić do diety większe ilości warzyw. Możesz dodać do nich przyprawę korzenną i będą smakować jak pierniki.

Placuszki jak malowane

Ruchanki - dość ciekawa nazwa na pyszny deser dla dzieci i dorosłych. Przepis pochodzi z kaszub i jest bardzo prosty. Nie martw się, jeśli nie masz doświadczenia w kuchni, na pewno poradzisz sobie z ich przygotowaniem!

ikona podziel się Przekaż dalej

Zobacz podobne artykuły

Skomentuj
Załóż konto
  • zapisywać ulubione przepisy
  • otrzymywać dopasowane przepisy na maila
  • komentować przepisy pod własnym nickiem
Załóż konto