Czy w ryżu jest gluten? Co jeszcze warto wiedzieć?
Gluten to nazwa dla białek występujących w zbożach takich jak pszenica, żyto, pszenżyto oraz jęczmień. Pod wpływem wody białka tę pęcznieją, tworząc lepką sieć, która konsystencją przypomina klej. To powoduje, że po upieczeniu wypieki stają się elastyczne i puszyste. Jest bezpieczny dla większości populacji, ale u niektórych osób może powodować konsekwencje zdrowotne. Najpopularniejszą chorobą, w której gluten musi zostać bezwzględnie wykluczony, jest celiakia. Jest to choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym, którą charakteryzuje trwała nietolerancja na gluten. Spożyty produkt z glutenem działa toksycznie na organizm co prowadzi do zaniku kosmków jelitowych. To w konsekwencji doprowadza do zmniejszonego wchłaniania wartości odżywczych z produktów spożywczych, co niesie za sobą kolejne konsekwencje zdrowotne. Choroby tej nie da się wyleczyć. Jedyną metodą leczenia celiakii jest stosowanie ścisłej diety bez glutenu.
Gluten jest również przeciwwskazany dla osób z nieceliakalną nadwrażliwością na gluten/pszenicę oraz w alergii na pszenicę.
Osoby takie muszę zwracać szczególną uwagę na wybierane produkty, ponieważ gluten znajdziemy prawie wszędzie. Nawet jeśli nie jako składnik sam w sobie, to jako zanieczyszczenie produktu. Ostatnio, w związku z modą na dietę bezglutenową, producenci zaczęli nadmiernie używać określeń „produkt bezglutenowy”. Po wielu badaniach tych produktów spożywczych okazało się, że wiele z nich przekraczało dozwoloną, bezpieczną normę i to wielokrotnie.
Jedynym bezpiecznym wyborem dla osób, dla których gluten jest toksyczny są produkty bezglutenowe, z grafiką przedstawiającą zielony licencjonowany przekreślony kłos. Aby otrzymać taką licencje produkt przechodzi wiele rygorystycznych badań i kontroli.
Przy rozpoczęciu diety bezglutenowej pojawiają się różne pytania np. czy ryż ma gluten. Ryż i każdy produkt powstający z ryżu nie zawiera glutenu. Jednak kupując taki produkt, warto zwrócić uwagę czy podczas pakowania lub na taśmie produkcyjnej nie zaistniało ryzyko zanieczyszczenia glutenem. Firmy zajmujące się żywnością są zobowiązane umieszczać takie informacje na opakowaniu.
Ryż biały to zboże, które jest bardzo bogate w witaminy z grupy B. Znaleźć w nim można również magnez i żelazo. Przede wszystkim jest to dobre źródło węglowodanów. Oprócz standardowego ryżu basmati „na obiad” spożywać go można również w formie kleiku lub popularnego w krajach azjatyckich makaronu ryżowego.
Na półkach znaleźć można również ryż brązowy, który jest nieoczyszczoną z łuski formą białego ryżu.
Kleik ryżowy przygotowuje się szczególnie dla dzieci, ale jest polecany również po operacjach, czy podczas wymiotów. Powstający podczas gotowania „klej” jest bardzo łatwostrawny, a dodatkowo łagodzi podrażnienia układu pokarmowego. Aby ułatwić przygotowanie posiłków w sklepach znaleźć można przygotowany i wysuszony produkt. Łatwo jednak zrobić taki kleik samodzielnie. Wystarczy gotować ryż do momentu jego całkowitego rozpadu na papkę. Podczas gotowania należy mieszać kleik, by nie przywarł do dna. Następnie można go dodatkowo przetrzeć przez sitko, dzięki czemu jego struktura będzie jeszcze gładsza. Ryż w taki sposób można ugotować na wodzie lub jeśli nie ma przeciwwskazań na mleku.
Makaron ryżowy jest produktem powstającym z wody i mąki ryżowej, czyli zmielonych ziaren ryżu. Jest to świetne rozwiązanie dla osób, które nie mogą się zdecydować czy wolą zjeść posiłek z ryżem, czy z makaronem. Szczególną popularnością cieszy się w krajach azjatyckich, ze względu na dużą uprawę ryżu w tych rejonach. Według historii makaron ryżowy spożywano już ponad 200 lat p.n.e. W celu wytworzenia makaronu, ryż należy oczyścić z kurzu i namaczać go od kilku godzin do nawet kilku dni. To powoduje, że ryż nie tylko zyskuje wilgoć, ale również zachodzi w nim proces fermentacji. Następnie należy go zmielić, ugotować i uformować arkusze, które ostatecznie kroi się w wybrany kształt i suszy. Makaron ryżowy nie posiada glutenu i jaj dlatego może być smacznym dodatkiem do dań dla osób cierpiących na nietolerancję lub alergię na te produkty. Dodatkowo ma też odrobinę mniej energii niż standardowy makaron, dlatego może być dobry dla osób dbających o masę ciała.
Jeśli znasz już odpowiedź na pytanie „, czy w ryżu jest gluten” i wiesz, że nie ma przeciwwskazań do jego spożywania, przy diecie bezglutenowej to koniecznie sięgnij po ten zdrowy i pełny wartości produkt.
