Domowe zapiekanki - przepisy na pyszne i proste do wykonania zapiekanki
Niektórzy jeszcze pamiętają PRLowskie zapiekanki z bagietki z pieczarkami i żółtym serem, które powstały w latach 70-tych XX wieku, jako odpowiedź na zachodni fast food. Dziś pełnią rolę przekąski imprezowej, którą można zrobić także z szynką lub z mięsem mielonym, czy z warzywami. Pyszne zapiekanki to także dania obiadowe pieczone w naczyniu żarodopornym, jak zapiekanki makaronowe, placki pasterskie czy zapiekanki warstwowe. Przedstawiamy ciekawe przepisy na zapiekanki z bagietki, jak również zapiekanki obiadowe. Doradzamy z czym je zrobić oraz jaka jest najlepsza temperatura pieczenia.
Klasyczne zapiekanki z pieczarkami
Jakie znamy przepisy na pyszne domowe zapiekanki
Pod nazwą zapiekanki kryją się całkiem różne dania, których wspólną cechą jest sposób obróbki termicznej. Zapiekanki należy piec w piekarniku. W kuchni polskiej występują dwa rodzaje zapiekanek. Najbardziej podstawowe domowe zapiekanki to dania obiadowe i imprezowe upieczone w piekarniku w naczyniu żaroodpornym. Innym, nieco już zapomnianym rodzajem zapiekanek, był tradycyjny, polski fast food z czasów PRL, czyli bagietka z pieczarkami i serem.
O ile typowe zapiekanki PRL należały to przekąsek typu “street food”, to obecnie pod pojęciem zapiekanki rozumiemy bardziej danie pieczone w piekarniku i podawane na gorąco jako danie obiadowe. W polskiej tradycji kulinarnej mamy niewiele zapiekanek. Jedną z niewielu jest kresowa baba ziemniaczana, występująca w wielu kuchniach Europy Środkowej. Natomiast w kuchniach świata, szczególnie w kuchni europejskiej, zapiekanka ma długą tradycję. Przepis na to danie powstał, gdy tylko wynaleziono naczynie żaroodporne pozwalające na zapiekanek dań w piecu. Do kanonu światowych przepisów na zapiekanki zaliczają się:
- włoska lazania,
- anglosaski placek pasterski.
- grecka muskaka,
- francuski quiche,
- żydowski kugel,
- wschodnioeuropejska baba ziemniaczana.
Dania zapiekane w piekarniku w naczyniu żaroodpornym przyjmują różne formy. W kuchni anglosaskiej zapiekanki przyjmują formę mięsa zapiekanego w cieście. W piekarniku możemy upiec casserole, czyli mięso w sosie z warzywami. Najprostsza, najłatwiejsza do wykonania i najbardziej popularna jest zapiekanka warstwowa, którą zwykle robimy z makaronu, mięsa mielonego i warzyw. Tego typu danie jest łatwe i szybkie do zrobienia i świetnie nadaje się na danie obiadowe zarówno na co dzień jak i na imprezę.
Skąd się wzięły przepisy na tradycyjne zapiekanki z bagietki
W Polsce, w czasach PRL, na ulicach pojawiły się zapiekanki z pieczarkami, które miały być odpowiedzią na zachodni fast food. Zapiekanka przyjęła formę ćwiartki bagietki z pieczarkami i żółtym serem, którą zapiekano w piecu, a następnie podawano polaną ketchupem. Zapiekanki stały się tak popularne, że na każdej większej ulicy miasta znajdował się piec do wypiekania zapiekanek.
W czasach PRL gospodarka Polski pozostawała znacznie w tyle za gospodarką państw zachodnich zza żelaznej kurtyny. Jednak ich styl życia i dobrobyt można było oglądać w TV i kinie. Nawet niewielka ilość filmów zachodnich w TV i nieliczne premiery kinowe pozwalały zobaczyć jak żyją ludzie poza blokiem sowieckim. Wywoływało to fascynację zachodnim stylem życia, szczególnie że w epoce gierkowskiej żyło się nieco lepiej i ludzie pragnęli naśladować życie w krajach zachodnich. Fascynację budził także fast food, jak hot dogi czy hamburgery, choć dziś wiemy jak ten sposób odżywiania jest niezdrowy, a wręcz szkodliwy. Odpowiedzią na tę fascynację był polski fast food czyli zapiekanka z bagietki. Epoka Gierka charakteryzowała się propagandą sukcesu, kiedy to komunistyczne władze starały się przekonać społeczeństwo, że gonimy zachód. W latach 70-tych Edward Gierek zakupił licencję na bagietki, które stały się bazą do polskiego fast food. Powstał jednak problem z czym je piec, gdyż mięso było w tych czasach bardzo drogie. Wymyślono więc przepis na bagietki z pieczarkami i serem żółtym.
Co ciekawe, po latach zapomnienia, pyszne zapiekanki z pieczarkami wracają do łask i są coraz częściej serwowane w barach i restauracjach. Stanowią one także bardzo fajną przekąskę na co dzień oraz na imprezę, szczególnie że zapiekankę możemy zrobić także z mięsem mielonym, z szynką lub z warzywami. Na imprezę zwykle kroimy zapiekaną bagietkę na mniejsze kawałki, aby uzyskać pyszne przekąski imprezowe.
Przepisy na pyszne domowe zapiekanki
Jak zrobić klasyczną zapiekankę z bagietki
Klasyczna zapiekanka z bagietki stanowi świetny pomysł na szybką i pyszną kolację. Pokrojona na kawałki zapiekanka sprawdzi się także jako przekąska na imprezę. Obecnie nie jesteśmy już ograniczeni ceną mięsa i innych składników, dlatego pomysłów z czym zrobić zapiekankę może być bardzo wiele. Potrzebna będzie bagietka, ciabatta lub jakakolwiek długa bułka.
Aby zrobić klasyczną zapiekankę z pieczarkami potrzebne będą pieczarki, ser i przyprawy. Pieczarki oraz ser żółty lub ser mozzarella ścieramy na tarce. Wsypujemy do miski i mieszamy z przyprawami. Najlepsza temperatura pieczenia to 200 stopni. Bagietkę przekrajamy wzdłuż i na chwilę wkładamy do piekarnika, aby podgrzać jej spód. Następnie wyjmujemy i na wierzch wykładamy farsz z pieczarek i sera. Pieczemy kilka minut. Sprawdzamy, aby zapiekanki się nie przypaliły.
Farsz do zapiekanek może być bardzo różny. Smaczne wychodzą zapiekanki z szynką i żółtym serem. Farsz przygotowujemy również z mięsa mielonego i warzyw. Idealny farsz zrobimy z bakłażana z mięsem mielonym. Mięso z warzywami należy najpierw przez 5 minut podsmażyć na patelni.
Przepisy na domową zapiekankę obiadową
Dania z piekarnika są nie tylko łatwe do zrobienia, lecz także zdrowe, gdyż pieczenie uważane jest z dość zdrową formę obróbki termicznej. Zaletą zapiekanek jest również fakt, że możemy z łatwością wykorzystać różne resztki z lodówki.
Najbardziej popularną zapiekanką jest potrawa z makaronu lub ziemniaków i mięsa mielonego. Klasycznym przykładem zapiekanki domowej jest zapiekanka makaronowa, którą robimy na zasadzie dania warstwowego. Składniki układamy warstwami w naczyniu żaroodpornym. Na dnie naczynia układamy ugotowany makaron. Następnie nakładamy farsz mięsny. Wierzchnią warstwę stanowią warzywa, na przykład pomidory i papryka. Całość zalewamy sosem pomidorowym. Na wierzchu zapiekankę możemy posypać tartym serem. Najlepsza temperatura pieczenia wynosi 200 stopni.
Największą sztukę stanowi zrobienie pysznego farszu. Zwykle stosujemy mięso mielone z warzywami i przyprawami. Mięso mielone wystarczy podsmażyć na patelni z cebulą i przyprawami. Mając farsz mięsny możemy zrobić także zapiekankę ziemniaczaną. Farsz mięsny wzbogacamy sosem pomidorowym, jak również zalewamy bulionem i krótko dusimy. Przepis możemy również urozmaicić różnymi sosami z dodatkiem wina. Następnie farsz przekładamy do naczynia żaroodpornego i przykrywamy go warstwą puree ziemniaczanego zrobionego z ziemniaków utartych ze śmietaną i żółtkami.
