Zapiekanka makaronowa

Zapiekanka makaronowa

Zapiekanka to tradycyjne danie ludowe polegające za zapieczeniu składników w piekarniku, w naczyniu żaroodpornym. Od wieków wymyślono różne przepisy na to danie, które pozwalało na wykorzystanie różnych resztek. Kuchnie świata słyną z wielu przepisów na zapiekanki, jak włoska lasagna, grecka musaka, brytyjski placek pasterski czy polsk babka ziemniaczana. Z kuchni śródziemnomorskiej wywodzą się zapiekanki na bazie makaronu, które są nie tylko pyszne, lecz także łatwe do zrobienie i pozwalają wykorzystać nadmiar makaronu. Możemy je zrobić w wersji mięsnej lub wegetariańskiej, z różnymi rodzajami mięsa i różnymi dodatkami warzywnymi lub grzybowymi.

Zapiekanka makaronowa - przepisy na pyszne zapiekanki makaronowe z mięsem i wege

Osoby, które lubią szybkie i łatwe, pyszne dania, uwielbiają zapiekanki, które można szybko zrobić na obiad. Jest to danie nie tylko proste, lecz także zdrowe, gdyż pieczenie w piekarniku uchodzi za zdrowszą metodę obróbki termicznej. Idealnym składnikiem bazowym do zapiekanki jest makaron, który łączymy z wędliną, z kurczakiem lub z serem, a następnie zapiekamy w piekarniku. Jest to danie uniwersalne i praktyczne, które można wykonać w wersji mięsnej i wegetariańskiej, w różnych wariantach smakowych. Doradzamy co można zrobić z makaronu w formie pieczonej w piekarniku i przedstawiamy najciekawsze przepisy na pyszne zapiekanki makaronowe.

Dlaczego lubimy pyszne zapiekanki

Dlaczego pyszne zapiekanki cieszą się coraz większą popularnością

W Polsce zapiekanka kojarzy się z zapiekaną bagietką z pieczarkami, serem i ketchupem. W czasach PRL była to socjalistyczna odpowiedź na zagraniczny fast food. Podstawą były pieczarki, gdyż w PRL mięso było drogie i trudnodostępne. Kiedyś takie zapiekanki były sprzedawane w barach i barkach na każdej większej ulicy jako tanie i smaczne jedzenie uliczne. Dziś ten przysmak wraca do łask i jest serwowany w barach i restauracjach. Jednak prawdziwa zapiekanka to nie to samo co zapiekane bułeczki.

Zapiekanka oznacza jednogarnkowe danie na obiad, które zamiast gotowania w garnku, piecze się w piekarniku w naczyniu żaroodpornym. Danie to przyjmuje formę klasycznej zapiekanki lub casserole. Podczas gdy casserole to po prostu potrawa z mięsem i warzywami zapiekana w piekarniku, klasyczna zapiekanka ma zwarty układ warstwowy, tak aby po upieczeniu można ją było kroić i wykładać na talerze.

Zapiekanki stają się coraz bardziej popularne, gdyż jest to danie łatwe do zrobienia i bardzo praktyczne. Dlatego lubią je single, osoby nie mające wiele czasu, ale także rodziny z dziećmi. Ponadto jest to danie dużo zdrowsze niż potrawy smażone na patelni. Zapiekanka sprawdza się zarówno jako danie na obiad, jak i danie na imprezę. Można ją zrobić w wersji mięsnej i wegetariańskiej.

Z czego składa się dobra zapiekanka?

 Aby zrobić zapiekankę potrzebujemy naczynie żaroodporne szklane, ceramiczne lub ze stali nierdzewnej oraz piekarnik. Najlepsza zapiekanka przyjmuje układ warstwowy i składa się z warstw mięsa z warzywami przykrytych pierzynką z ziemniaków, sosu beszamelowego lub utartego sera.

Aby danie było bardziej pożywne na obiad dobrym składnikiem jest makaron. Właśnie makaron odgrywa główną rolę w najsłynniejszej zapiekance świata, czyli w lazanii. Możemy użyć właściwie każdego rodzaju makarony, lecz najlepiej sprawdzają się makarony typu świderki lub rurki. Dobre są także muszelki, gwiazdki czy kolanka. Ciekawe efekty można uzyskać stosując makaron cannelloni. Makarony tego rodzaju nie rozpadają się w zapiekance i ładnie wyglądają. Nie nadają się natomiast makarony typu tagiatelle lub nitki, gdyż w zapiekance będą się rozlatywać.

Do lazanii bierzemy makaron surowy, gotowy kupiony w sklepie lub domowy, zrobiony samodzielnie. Natomiast inne makarony należy wcześniej ugotować, gdyż wrzucenie surowego makaronu może skutkować tym, że w zapiekance będzie on niedogotowany, twardy i niesmaczny.

Najlepsza zapiekanka powstaje z dodatkiem mięsa. Dobrze sprawdza się mięso mielone, szczególnie wieprzowe, wieprzowo-wołowe, cielęce, baranina lub mięso mielone z indyka. Jednak równie dobra jest zapiekanka z wędliną. Będzie ona prosta i szybka do zrobienia, gdyż do zapiekanki z szynką czy z kiełbasą nie musimy przygotowywać mięsa. Dobrym rozwiązaniem jest również domowa zapiekanka z kurczakiem, który świetnie smakuje i łatwo się przyrządza.

Niezbędnym dodatkiem do zapiekanki są warzywa, które najczęściej łączy się z mięsem lub z wędliną. Możemy użyć prawie każdego warzywa, jak bakłażan, fasolka szparagowa, zielony groszek, warzywa korzenne, kalafior, bób i wiele innych. Idealnym dodatkiem są pomidory lub sos pomidorowy. Do zapiekanek makaronowych raczej nie dodaje się ziemniaków, aby ilość węglowodanów nie była zbyt duża.

Bardzo ważnym składnikiem dania jest sos do zapiekanki, który świetnie scala potrawę i spaja makaron. Idealnie sprawdza się przepis na prosty sos z jajka i śmietany. W niektórych przepisach niezbędnym dodatkiem do zapiekanki jest sos beszamelowy lub sos pomidorowy, na przykład sos boloński.

Zwieńczeniem zapiekanki makaronowej jest zwykle starty ser, który pod wpływem temperatury pieczenia topi się tworząc pyszną skórkę. Zapiekanki makaronowe robi się głównie z serem na wierzchu. Ziemniaczana pierzynka, która służy do zapiekanek typu placek pasterski, sprawiłaby, że danie będzie zbyt ciężkie.

Zapiekanki w kuchniach świata

Zapiekanki pojawiły się w kuchni światowej jak tylko zaczęto stosować naczynia ceramiczne, które nadawały się do zapiekania w piecu. Dobra zapiekanka zawiera różne składniki i dzięki temu pozwalała na wykorzystanie resztek z poprzedniego dnia, które wkłada się do brytfanki i zapieka.

Danie to wykształciło się zarówno w prostej kuchni ludowej jak i w wykwintnej kuchni arystokratycznej. W Europie Środkowej upowszechniła się tradycyjna zapiekanka z ziemniakami, czyli babka ziemniaczana typowa dla kuchni polskiej, białoruskiej i litewskiej lub kugel znany z kuchni żydowskiej. Z zapiekanek słynie szczególnie kuchnia angielska i amerykańska. Na Wyspach Brytyjskich i w Irlandii wykształciły się liczne przepisy na zapiekanki typu placek pasterski czy placek wiejski. Przepis ten, czyli mięso pod pierzynką z puree ziemniaczanego, wykorzystywano zarówno na obiad wiejski, jak i na wykwintne danie w arystokratycznych domach.

Zapiekanka, na przykład grecka musaka, była popularnym daniem także w lekkiej kuchni śródziemnomorskiej. Prawdopodobnie z kuchni włoskiej wywodzą się zapiekanki makaronowe, jak słynna lazania. Prócz najsłynniejszych zapiekanek, w kuchni śródziemnomorskiej występuje także włoska zapiekanka makaronowa timballo, czy też grecka pasticio.

Włoska zapiekanka makaronowa timballo znana jest głównie z regionu neapolitańskiego i Sycylii. Jest to zapiekanka “na bogato” z wieloma składnikami. Robi się ją głównie z makaronu z szynką lub mięsem mielonym, sosem pomidorowym, jajkiem, serem mozzarella i warzywami. Natomiast grecka zapiekanka makaronowa pastycjo składa się z warstw sera, makaronu i mięsa mielonego podsmażonego z cebulą. Całość zalewamy sosem beszamelowym i przykrywamy ostatnią warstwą sera.

Prosta i szybka zapiekanka domowa - najlepszy przepis

Lazania - najlepsza i najsłynniejsza zapiekanka makaronowa w wersji mięsnej i wegetariańskiej

Włoska lazania weszła na stałe, do klasyki kuchni światowej i dań chętnie podawanych zarówno na obiad jak i na imprezę. To pyszne danie można kupić gotowe do podgrzania w kuchence mikrofalowej. Jednak nic nie zastąpi smaku dania zrobionego własnoręcznie w domu.

Do lazanii możemy wykorzystać gotowe płaty specjalnego makaronu, lub zrobić domowy makaron samodzielnie. Robimy również sos beszamelowy oraz pomidorowy sos boloński. Klasyczną lazanię robimy z mięsem mielonym wieprzowym lub wieprzowo wołowym, które podsmażamy na patelni z cebulką i przyprawami. Ale możemy również zrobić lazanię z kurczakiem. Sposób wykonania lazanii jest bardzo porosty. Układamy w naczyniu żaroodpornym kolejno warstwy makaronu i warstwy mięsa z sosem bolońskim. Całość polewamy sosem beszamelowym i zapiekamy w piekarniku. Lazania jest daniem na tyle uniwersalnym, że możemy ją urozmaicić. Do mięsa z sosem możemy dodać podsmażone pieczarki, zaś warstwę mięsa możemy posypać utartym serem żółtym lub mozzarellą.

Duże pole do popisu daje lazania wegetariańska. Co ciekawe, wegetarianie mogą skorzystać z przepisu na lazanię bezmięsną w wersji sycylijskiej. Na Sycylii robi się lazanię z serem, z bakłażanem i pomidorami. Pysznym daniem jest lazania ze szpinakiem i z serem pleśniowym. Szpinak podsmażamy z cebulą. Na warstwy makaronu do lazanii układamy warstwę szpinaku i warstwę sera pleśniowego i/lub mozzarelli. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić lazanię ze szpinakiem i z mięsem, choć nie będzie to lazania wege. Pomysłów na lazanię wego jest naprawdę wiele. Mięso możemy zastąpić pieczarkami, podsmażonymi warzywami lub roślinami strączkowymi, na przykład soczewicą.

Domowa zapiekanka makaronowa z mięsem

Klasyczna zapiekanka makaronowa składa się z warstwy makaronu, warstwy mięsa z warzywami polanych sosem oraz warstwy sera na wierzchu. Jednak przepis na zapiekankę jest tak uniwersalny, że możemy go urozmaicać różnymi dodatkami i tworzyć różne wersje.

Zapiekankę możemy zrobić w układzie warstwowym układając jeden składnik na drugim. Innym sposobem jest zapiekanka ze składników zmieszanych. Do zapiekanki najczęściej stosujemy mięso mielone, które należy podsmażyć na patelni z przyprawami i warzywami. Możemy też ułatwić sobie zadanie i zrobić pyszną zapiekankę z szynką lub z innymi wędlinami, czy też z kurczakiem. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby zamiast mięsa dodać rybę, na przykład łososia czy tuńczyka.

Pysznym dodatkiem do zapiekanki jest ser, który topi się pod wpływem temperatury i dodaje potrawie smaku. Ser stanowi też idealną warstwę wierzchnią dla zapiekanki. Jeśli nie lubimy sera, możemy polać zapiekankę sosem beszamelowym lub bolońskim.

Prosta i smaczna zapiekanka makaronowa wege

Zapiekanki w wersji wege dają ogromne pole do popisu, aby stworzyć najróżniejsze wersje smakowe. Nie trudno jest w tej potrawie zastąpić mięso. Wystarczy zrobić pyszne, smażone warzywa. Idealnie sprawdza się szpinak podsmażony z cebulą. Dobrym zamiennikiem mięsa są także pieczarki. Smaczną zapiekankę makaronową zrobimy z różnymi warzywami, na przykład bakłażanem, czy też mieszanką warzyw.

Zapiekanka w wersji wege wymaga także wegańskiego sosu. Idealnym sosem do zapiekanych i smażonych warzyw jest sos beszamelowy, który znacznie wzbogaca smak warzyw. Tradycyjny sos beszamelowy zawiera produkty zwierzęce, dlatego też należy zrobić wersję wege. Możemy go zrobić na bazie mleka roślinnego i mąki. Właściwie sos beszamelowy może powstać na bazie każdego tłuszczu, płynu i mąki. Dlatego też wystarczy olej roślinny, mleko roślinne i mąka pszenna. Sos podsmażamy na patelni na małym ogniu, cały czas mieszając, aby nie powstały grudki. Doprawiamy go według własnego gustu solą, pieprzem, musztardą, gałką muszkatołową, papryką itp.

Zapiekanka to fajne i szybkie danie, które świetnie sprawdzi się na co dzień na obiad, jak i na imprezę, czy też zjadane na zimno w lunch boxie. Dlatego też warto poznać ciekawe przepisy na zapiekanki, aby na ich podstawie tworzyć własne kombinacje smakowe.

Zapiekanka makaronowa - przepisy

Załóż konto
  • zapisywać ulubione przepisy
  • otrzymywać dopasowane przepisy na maila
  • komentować przepisy pod własnym nickiem
Załóż konto