Jakie potrawy można zrobić z ziemniakami? Oto zbiór najlepszych przepisów
Odkąd odkryto wartości odżywcze ziemniaków, zadomowiły się one w kuchni europejskiej. Są tak uniwersalne, że można z nich robić najróżniejsze dania na obiad, na kolację, czy na imprezę. Dziś ziemniaki nieco tracą popularność z obawy, że dania z nimi są tuczące. Warto jednak zwrócić uwagę na ziemniaki jako danie niskokaloryczne i dietetyczne, a ponadto uniwersalne, wzbogacające smak sałatek, zup, czy zapiekanek. Przedstawiamy najciekawsze przepisy z ziemniakami i doradzamy co można zrobić z ziemniaków.
Potrawy z ziemniakami w kuchniach świata
Dlaczego warto jeść ziemniaki
Ziemniaki uprawiane były w Ameryce Południowej przez Inków. Europa poznała tę roślinę dopiero po ekspansji w Ameryce Południowej. Jednak początkowo nie znano jej właściwości i hodowano jako roślinę ozdobną. Dopiero w XVIII wieku zauważono potencjał bulw ziemniaka. Uprawa była promowana przez ówczesnych królów, jako sposób na wyżywienie najbiedniejszych.
Ziemniak wpłynął także na historię ludzkości. Niektórzy badacze są zdania, że upowszechnienie się ziemniaka zahamowało klęski głodu w Europie i przyczyniło się do znacznego wzrostu populacji. Odmiany hodowane wtedy w Europie były mało urozmaicone i podatne na choroby, dlatego też w 1845 doszło do zarazy ziemniaczanej, która spowodowała klęskę głodu w Europie. Klęska dotknęła szczególnie Irlandię, gdzie klimat sprzyjał uprawie ziemniaka, i spowodowała masową emigrację Irlandczyków do USA.
Główną wartością odżywczą ziemniaków jest skrobia. Zawierają one również białko, aminokwasy i składniki mineralne. Ziemniaki są także bogatym źródłem witaminy C i witamin z grupy B. Nie zawierają tłuszczu i są lekkostrawne. Odkwaszają organizm, dobrze wpływają na układ pokarmowy i układ krążenia. Nie zawierają cholesterolu i świetnie regulują ciśnienie krwi. Wzmacniają kości i zęby, dzięki dużej zawartości wapnia.
Niestety obecnie moda na ziemniaka spada, zaś przepisy na potrawy z ziemniaka są coraz rzadziej wykorzystywane. Ziemniaki są nieco trudniejsze do obróbki niż na przykład makaron. Dlatego też uprawa ziemniaka w Europie spada, zaś największym producentem ziemniaków stały się Chiny i Indie.
Dania z ziemniaka uchodzą za tuczące, chociaż głównie zawierają one połączenie ziemniaka z mąką. Co ciekawe, ziemniaki są świetnym produktem dietetycznym, gdyż posiadają znacznie mniej kalorii niż makaron czy kasza.
Gęsta faktura, kleistość i uniwersalny smak sprawiają, że z ziemniaków można zrobić przeróżne dania, jak:
- frytki,
- kluski, pyzy, knedle, pierogi,
- placki i omlety,
- zapiekanki i babki,
- sałatki,
- zupy,
- kiszki, kiełbasy.
Potrawy z ziemniakami w kuchniach świata
W ojczyźnie ziemniaka czyli Ameryce Południowej są one nadal jednym z głównych warzyw. Jada się je w postaci gotowanej, smażonej, grillowanej czy pieczonej. W Peru z ziemniaków robi się przekąskę w postaci kulek ziemniaczanych nadziewanych mięsem, obtaczanych w panierce i smażonych. Jednak największą karierę zrobiły ziemniaki w kuchniach Europy Północnej, Środkowej i Wschodniej, gdzie roślina ta znalazła dogodne warunki uprawy.
Przepisy kulinarne z ziemniakami zadomowiły się głównie w kuchniach ludowych, gdyż ziemniaki stanowiły tanie wyżywienie dla prostych ludzi. Stąd ogromne powodzenie ziemniaków w tradycyjnej kuchni polskiej, litewskiej, ukraińskiej, białoruskiej, austriackiej, angielskiej i innych.
W klasycznej kuchni brytyjskiej króluje cottage pie, czyli zapiekanka z mięsa z puree ziemniaczanym. Na świąteczny obiad jada się pieczone ziemniaki, zaś sztuka kulinarna oferuje wiele zapiekanek z ziemniakami czy placków z nadzieniem ziemniaczanym. W Austrii słynny wiener schnitzel jada się z ziemniakami i sałatką ziemniaczaną. Ziemniaki lub kluski ziemniaczane jada się na obiad w Czechach, zaś słynne knedliki robi się z ziemniaków i mąki.
Z dań ziemniaczanych słyną szczególnie kuchnia białoruska, litewska, ukraińska i kuchnia polska. W krajach tych jadało się dużo dań ziemniaczanych w postaci zapiekanek, pierogów ziemniaczanych, klusek, placków czy kiełbas ziemniaczanych. W kuchni litewskiej daniem narodowym są cepeliny, czyli ziemniaczane kluski.
Właściwie trudno sobie wyobrazić kraju europejskiego, gdzie nie ma przepisów z ziemniaków. Daniem z ziemniakami jest placek po węgiersku lub placek zbójnicki, który składa się z ziemniaczanego omleta, polanego gulaszem i złożonego na pół. Mało kto wie, że prawdziwa tortilla, czyli omlet hiszpański, robi się z ziemniaków.
Najpopularniejszym daniem z kartofli są obecnie frytki, danie smaczne, lecz kaloryczne i tuczące. Stały się one daniem flagowym w wielu krajach, jak na przykład brytyjska ryba z frytkami.
Przepisy kulinarne na dania z ziemniakami w kuchni polskiej
Polska kuchnia ma długą tradycję potraw z ziemniakami, zwanymi kiedyś kartoflami. Ziemniaki jadało się głównie na obiad w postaci warzywa. Jeszcze do niedawna klasyczny, polski obiad składał się z kotleta schabowego, ziemniaków i surówki. Pyszne dania tradycyjnej kuchni polskiej z udziałem ziemniaka to:
- kopytka,
- kluski śląskie,
- pyzy,
- knedle,
- kartacze,
- pierogi ruskie,
- placki ziemniaczane,
- kartofle ze zsiadłym mlekiem,
- sałatka jarzynowa.
Przepisy kulinarne z ziemniaków królują również pośród dań regionalnych. Oblicza się, że w Polsce, w kuchniach regionalnych istnieje ponad 1500 przepisów na pyszne i oryginalne dania z ziemniaka. Najsłynniejsze z nich to:
- babka ziemniaczana,
- cepeliny,
- kiszka ziemniaczana,
- zalewajka,
- kartoflanka,
- kluski szare.
Obecnie moda na ziemniaki zanika. Szczególnie młodsze pokolenia wybiera na obiad łatwiejszy do obróbki makaron. Mimo tego wyroby garmażeryjne z ziemniakami, według tradycyjnych przepisów kuchni polskiej, nadal cieszą się powodzeniem. Pojawiają się także nowe pomysły na pyszne dania z ziemniaków jak sałatki, ziemniaki faszerowane, czy zapiekanki ziemniaczane.
Najciekawsze pomysły na dania z ziemniakami
Pyszne dania na obiad z ziemniakami
Kiedyś nie można było sobie wyobrazić obiadu bez ziemniaków. Obecnie ziemniaki jako dodatek do drugiego dania odchodzą nieco w niepamięć, wypierane przez makarony czy ryż. Nadal jednak królują ziemniaki w postaci frytek.
Ziemniaki stanowią uniwersalny dodatek do zupy. Zupa jest nie tylko bardziej treściwa i pożywna, lecz także smaczniejsza. Mają one uniwersalny i łagodny smak, który łagodzi intensywne smaki, a wzbogaca smaki mdłe. Kartofle świetnie smakują w każdej zupie jarzynowej, na bazie różnych warzyw. Doskonale komponują się z dynią w zupie dyniowej. Pasują do żurku, barszczu ukraińskiego czy zupy szczawiowej.
Świetnym pomysłem na danie codzienne jak i świąteczne są zapiekanki i babki ziemniaczane. Ziemniaki zapiekamy z mięsem i warzywami. Zaś dla wegetarian świetny wariant stanowi zapiekanka z pieczarkami, ze szpinakiem lub z serem.
Pomysły na przekąski, sałatki i przystawki z ziemniaków
Kartofle stanowią idealny dodatek do sałatek, szczególnie tych na bazie gotowanych warzyw. Stanowią jeden ze składników tradycyjnej, polskiej sałatki jarzynowej. Ciekawym pomysłem jest sałatka ziemniaczana z jajkiem i fasolką szparagową.
Ziemniaki świetnie pasują do śledzi, szczególnie że łagodzą ich intensywny smak. Występują one w sałatce pod nazwą śledzie pod pierzynką. Ziemniaki pełnią też dużą rolę w niemieckich sałatkach ziemniaczanych lub ich wariantach, gdzie sąsiadują ze śledziami, jajkiem na twardo i warzywami. Sałatki ziemniaczane polewa się gęstymi sosami na bazie majonezu lub śmietany z dodatkami.
Klasycznym i szybkim do wykonania daniem na kolację czy dla gości, są placki ziemniaczane, które można podać zarówno na słono, jak i na słodko.
