Uszka – jak zrobić tradycyjne, wigilijne uszka z grzybami leśnymi?
Uszka to smaczne danie świąteczne, które najczęściej jadamy w Wigilię. Tradycyjne wigilijne danie w postaci uszek zwykle serwuje się do barszczu czerwonego. Na święta robi się domowe uszka z grzybami leśnymi. Te maleńkie pierożki są pyszne, a także bardzo pożywne i sycące. Jak lepić uszka? Sprawdź polecane metody na to, jak zrobić uszka i poznaj historię powstania potrawy.
Jak lepić uszka na święta? Najlepsze pomysły na wigilijne uszka
Historia uszek do barszczu – sprawdź, jak powstały świąteczne pierożki
Uszka, czyli małe pierożki zjadane z barszczem na Wigilię, przez wiele osób uważane są za najlepsze wigilijne danie. Nic dziwnego – tradycyjne uszka z grzybami leśnymi są nie tylko smaczne, ale też sycące i naznaczone historią. Sięga ona wieków, gdy w Polsce pierogi często gościły na stołach ludzi. Uszka przybierały różne warianty – czasem ich nadzieniem była kapusta, innym razem mięso czy ser. Jednak pewnego dnia – ciężko dokładnie określić, kiedy – na Wigilię pojawiło się specjalne nadzienie, mianowicie grzyby. Z czasem stały się one synonimem świątecznego dania, jakim są uszka. Warto podkreślić, że grzyby od wieków stanowiły ważny element polskiej kuchni. Kiedyś uważano, że grzyby mają magiczne właściwości i przynoszą szczęście. Właśnie dlatego grzyby obowiązkowo pojawiały się na stołach wigilijnych, symbolizując obfitość i pomyślność. Wierzono, że grzyby ochronią osoby, które je zjedzą, przed złymi duchami. Miały też przynieść ochronę domowi i mieszkańcom. Nic dziwnego, że uszka z grzybami leśnymi szybko stały się jednym z najważniejszych dań wigilijnych. Były swego rodzaju talizmanem dla całej rodziny.
Tradycyjnie uszka przygotowuje się ręcznie. Ich kształt jest dość specyficzny – przypomina maleńkie pierogi. Rzeczywiście, ich przygotowanie jest podobne. Ciasto wałkuje się bardzo cienko i wycina z niego małe kółka. Następnie nadziewa się je usmażonymi grzybami leśnymi z cebulą (również z kapustą). Doprawia się do smaku i zlepia podobnie jak domowe pierogi. Po ulepieniu uszka gotuje się w osolonym wrzątku do momentu, gdy zaczną wypływać na powierzchnię. Po ugotowaniu danie serwuje się na Wigilię z dodatkiem barszczu czerwonego. Uszka mogą być także smacznym dodatkiem do zupy grzybowej, którą wielu Polaków również gotuje na Wigilię. Oczywiście, to nie jedyny sposób podania uszek. Niektórzy serwują je osobno, nie zanurzając w barszczu – np. z roztopionym masłem lub posypane startym serem. Obojętnie jak nie byłyby podane, ciężko wyobrazić sobie Wigilię bez uszek. To nie tylko popularne świąteczne danie, ale też piękny symbol wspólnej radości, którą obdarowujemy się nawzajem z rodziną podczas Wigilii.
Przepis na uszka – dowiedz się, jak zrobić klasyczne, smaczne uszka
Zastanawiasz się, jak zrobić uszka tak, aby posmakowały całej rodzinie na Wigilii? Istnieje mnóstwo sposobów na dobre uszka. Jednak najlepsze są tradycyjne metody wyrabiania pysznych, mącznych uszek. Zanim zabierzesz się za przepis, koniecznie zaopatrz się w następujące składniki na ciasto: mąka pszenna, olej roślinny, jajko, sól i woda. Potrzebować będziesz również składników na farsz: kapusta kiszona, cebula, grzyby leśne (np. borowiki), olej roślinny, pieprz i sól.
Najpierw zabierz się za przygotowywanie ciasta. W tym celu wymieszaj mąkę z solą w dużej misce. W osobnym naczyniu roztrzep jajko. Następnie dodaj ciepłą wodę i olej. Wymieszaj całość. Stopniowo dodawaj mieszankę jajka z wodą do mąki. Wyrabiaj ciasto ręką. Możesz także użyć miksera do ciasta – składniki muszą się połączyć. Następnie przełóż ciasto na oprószoną mąką powierzchnię. Wyrabiaj ciasto przez około 15 minut, aż zrobi się gładkie i elastyczne. Zawiń w folię spożywczą i odstaw na 30 minut. W międzyczasie możesz zabrać się za farsz. Dokładnie opłucz kapustę kiszoną pod bieżącą wodą – w ten sposób usuniesz nadmiar soli. Odciśnij z wody i drobno posiekaj. Cebulę obierz i posiekaj na kawałki. Oczyść grzyby, po czym umyj je i pokrój na małe kawałki. Rozgrzej olej roślinny w dużym garnku i smaż cebulę, aż zmięknie. Dodaj grzyby i smaż przez kilka minut – powinny zmięknąć i puścić sok. Dodaj posiekaną kapustę kiszoną. Smaż do momentu, aż kapusta zmięknie i odparuje z nadmiaru soku. Dopraw solą i pieprzem. Odstaw farsz do wystygnięcia.
Kolejnym etapem będzie zlepianie uszek. W tym celu należy przygotować stolnicę i posypać ją mąką – może to być również deska. Podziel ciasto na dwie części. Jedną owiń folią, żeby nie wyschła. Drugą rozwałkuj na cienką warstwę o grubości 2-3 mm. Wykrawaj niewielkie kółka o średnicy około 5 cm przy użyciu szklanki lub specjalnej foremki. Do każdego starannie wykrojonego kółka włóż niewielką ilość farszu. Złóż kółko na pół w półksiężyc i zlep ze sobą brzegi uszka, delikatnie dociskając palcami. W ten sposób zabezpieczysz farsz przed wypłynięciem ze środka. Pozostało już tylko ugotować uszka. W tym celu należy zagotować osoloną wodę i wrzucać do niej uszka partiami. Pilnuj, żeby nie było to zbyt wiele sztuk naraz, ponieważ mogą się nie ugotować. Gotuj każdą partię po 5-7 minut – uszka muszą wypłynąć na powierzchnię. Wyjmuj je za pomocą cedzakowej łyżki i odcedź z wody. Uszka najlepiej smakują z barszczem czerwonym. Smacznego.
Przepis na uszka wigilijne – sprawdź, jak powinno się robić dobre uszka
Ciekawostki na temat uszek wigilijnych, o których nie słyszałeś
Jak już wiesz,uszka mają korzenie głęboko zakorzenione w polskiej kulturze. Skąd wzięła się ich nazwa? Otóż przypominają małe ucho, a więc zdrobniale określono je "uszkami". Co ciekawe, początkowo uszka miały kształt prostokątów z zaokrąglonymi rogami. Dopiero w późniejszym czasie przyjęły słynną formę półksiężyców. Dawniej farszem była kapusta kiszona, grzyby lub mięso. Oczywiście do dziś stosuje się tradycyjne przepisy na uszka, jednak popularne są również w wersji wegetariańskiej i wegańskiej – np. z kaszy gryczanej. Istnieje wiele rozmaitych wariantów farszu, które można dopasować do swoich preferencji smakowych, diety lub problemów zdrowotnych. Jakie jeszcze można spotkać rodzaje uszek? Coraz popularniejsze stają się w wersji z orzechami, a nawet owocami. Niezależnie od wybranego farszu i wariantu, uszka od lat stanowią smakowity przysmak, który jest bardzo pożywny, pyszny i sycący.
Co jeszcze warto wiedzieć na temat uszek? Ich kształt jest dość charakterystyczny. Pierwotnie przypominały małe trójkąty, co miało odzwierciedlać symbol Trójcy Świętej. Poza tym w XVIII wieku uszka podawano na polskich dworach królewskich – uważano je tam za niezwykle wykwintne danie. Początkowo przypominały pierogi, ale z czasem zaczęto je lepić na wspomniane trójkąty. Ideale uszka powinny być małe i cienkie – uważa się, że im cieńsze, tym lepiej smakują. Chociaż danie jest popularne w całej Polsce, istnieją różnice regionalne w ich przygotowaniu. W niektórych częściach kraju do farszu dodaje się np. pieczarki zamiast grzybów leśnych. Mimo że proces lepienia uszek jest czasochłonny, ręczne wyrabianie potrawy ma swoje znaczenie w tradycji – dlatego ludzie wciąż tak chętnie przygotowują uszka samodzielnie.
Uszka z mięsem – alternatywa dla uszek z grzybami leśnymi
Jeśli nie masz ochoty na uszka z grzybami, ponieważ są dla ciebie zbyt ciężkostrawne, warto wypróbować przepis na uszka z mięsem. Są równie pyszne i doskonale sprawdzą się na kolacji wigilijnej. Aby przygotować obiad dla całej rodziny, należy zaopatrzyć się w następujące składniki: mąka pszenna typ 750, olej rzepakowy, żółtka jaj, szynka wieprzowa surowa, cebula, sól i pieprz.
Na początku pokrój mięso w kostkę. Następnie obierz cebulę – ją też pokrój w kostkę. Rozgrzej łyżkę oleju na patelni. Podsmaż cebulę do zarumienienia, po czym dodaj mięso. Smaż, aż zrobi się rumianie. Podlej patelnię wodą i duś składniki do miękkości. Zostaw do wystudzenia, następnie zmiel mięso i cebulę w maszynce. Jeśli farsz będzie za suchy, dodaj nieco wywaru z patelni. Wymieszaj w misce mąkę z solą, żółtkiem i pozostałą ilością oleju. Dodaj do masy gorącą wodę, po czym zagnieć ciasto. Rozwałkuj je na cienki placek i wytnij kółka lub kwadraty. Włóż do każdego nieco farszu i zwiń uszka. Gotuj partiami w osolonej wodzie przez ok. 2-3 minuty od wypłynięcia na powierzchnię.
