Tarta ze szpinakiem - proste przepisy na tartę szpinakową
Wielu osobom szpinak kojarzy się z niesmaczną jarzyną do obiadu z czasów PRL. Do niedawna był on niemal symbolem wodnistego, mdłego, źle przyprawionego dania, do którego zmuszano dzieci, gdyż w czasach PRL panował mit, że szpinak ma dużo żelaza. Wszystko się zmieniło, gdy na polskim rynku upowszechniły się pyszne pierogi ze szpinakiem, w których farsz był dobrze przyprawiony. Wtedy właśnie odkryto jak wspaniałym i praktycznym materiałem na farsz jest szpinak. Jest on nie tylko pyszny, lecz także łatwy i szybki do zrobienia. Szczególnie fajnym daniem na co dzień i na imprezę jest tarta ze szpinakiem.
Krucha tarta na słodko i na słono - przepis i pochodzenie
Dlaczego tarta szpinakowa staje się tak popularna
Osoby starszego pokolenia jeszcze pamiętają niesmaczne, wodniste i mdłe danie, które podawano do obiadu. Szpinak szczególnie straszył w stołówkach szkolnych w czasach PRL. Dzieci zmuszano do niego, gdyż wierzono wówczas, że szpinak zawiera dużo żelaza i jest bardzo zdrowy. Trudno powiedzieć, dlaczego w tamtych czasach nikt nie umiał zrobić smacznego szpinaku, ale niektórzy do dziś pamiętają okropną, rozmoczoną, zieloną pacię, którą serwowano na obiad do ziemniaków i kotleta. Szpinak odkryto na nowo, gdy na rynku pojawiły się pyszne pierogi z nadzieniem ze szpinaku. Wtedy dopiero zauważono, że jest to materiał na naprawdę pyszny farsz.
Tarta staje się popularnym daniem, nie tylko jako pyszny deser na słodko, lecz także jako danie obiadowe lub imprezowe na słono. Szybka tarta stała się łatwym sposobem na poczęstunek na imprezie, szczególnie że można ją z łatwością zrobić tuż przed imprezą. Danie to jest na tyle wykwintne, że cieszy gości, syci i ładnie wygląda na stole. Tarta na słono zdobywa też uznanie jako zwykłe danie obiadowe. Szczególnie łatwa, szybka i smaczna jest tarta szpinakowa.
Krucha tarta została tak pomyślana, aby można było na nią nałożyć dowolny farsz, który nie będzie spływał. Daje to ogromne możliwości kulinarne. Tartę przygotowujemy na słodko lub na słono. Możemy ja jeść na ciepło lub na zimno. Przepisów na farsze jest mnóstwo. Dużym ułatwieniem jest fakt, że w sklepach dostępne są gotowe spody do tarty, kruche lub drożdżowe. Tartę robi się szybko, dlatego stała się ona praktycznym daniem w naszych zabieganych czasach.
Rodzaje i pochodzenie tarty
Placki w stylu tarty pieczono od zarania dziejów w cywilizacjach, gdzie upowszechniło się jadanie chleba i jego odmian. Dlatego też w wielu kulturach wywodzących się z tzw. żyznego półksiężyca, upowszechniły się okrągłe chlebki, na które nakładano różnego rodzaju nadzienie. Dziś przykładem takich dań jest popularna pizza, żydowskie cebularze, gruzińskie chlebki z jajkiem itp. Natomiast we Francji wymyślono ciasto z wywiniętym do góry brzegiem, tak aby można było nalać bardziej płynny farsz, który się następnie zapieka.
Aby różnego rodzaju farsze utrzymały się na tarcie musi być ona upieczona z twardego ciasta. Dlatego też spód do tarty robimy głównie z ciasta kruchego i francuskiego. Niektóre spody do tarty na słodko robi się także z ciasta drożdżowego. Do wypieku spodu do tarty potrzebujemy specjalnych foremek okrągłych o niskich, pofalowanych brzegach. Różnią się one od zwykłej tortownicy tym, że brzegi są niższe i pofalowane. Stosujemy formy o różnej wysokości brzegów w zależności od iloci farszu jaki chcemy nalać. Dostępne są formy ceramiczne, metalowe lub silikonowe. Tarty na słono, na przykład quiche, piecze się najczęściej w formach ceramicznych, które długo utrzymują ciepło i można ciepłą tartę postawić na stole. Ponadto formy ceramiczne są estetycznie wykonane i ładnie wyglądają na imprezowym stole.
Do tarty ze szpinakiem najlepiej sprawdzi się spód z ciasta kruchego lub francuskiego. Ciasto francuskie jest trudne do zrobienia w warunkach domowych, dlatego stosujemy gotowe ciasto, dostępne w rulonach, którym wystarczy wylepić formę. Natomiast ciasto kruche możemy z powodzeniem zrobić samodzielnie. Przepis na ciasto kruche jest bardzo łatwy i jest to ciasto, które zawsze wychodzi. Ciasto kruche zagniatamy na stolnicy z mąki, jajek i schłodzonego masła. Po zagnieceniu odstawiamy do lodówki do schłodzenia i takim schłodzonym ciastem wylepiamy formę do tarty.
We Francji powstały dwa rodzaje tarty: tarta klasyczna i placek lotaryński. Tarta klasyczna jest bardzo uniwersalna i można ją zrobić z dowolnym farszem. Bardzo popularne są tarty na słodko, z kremem, z owocami, lub z galaretką. Szczególnie popularne są tarty z jabłkami, czego wariantem jest słynny, anglosaski apple pie. Do ulubionych wypieków należą tarty z truskawkami, tarty ze śliwkami i kruszonką, czy też tarty cytrynowe z lemon curd i bezą. Szybka, krucha tarta na słodko sprawi, że nawet osoby mniej doświadczone kulinarnie mogą zrobić fajny i pyszny deser na imprezę.
Tartę klasyczną można oczywiście zrobić także z farszem wytrawnym. Liczba pomysłów nie ma granic. Najczęściej rodzajem spoiwa są jajka, do których dodajemy różne dodatki, jak warzywa, wędliny czy ryby. Rodzajem tarty jest również quiche, który występuje tylko w formie wytrawnej. Klasyczny quiche, czyli placek lotaryński, wyłożony jest farszem z masy jajecznej wykonanej z jajek ze śmietaną. Do masy jajecznej dodajemy różne dodatki, głównie boczek, szynka i tarty ser i sos boloński. Placek lotaryński piecze się w formach ceramicznych i podaje na ciepło. W Lotaryngii stanowi on tradycyjne danie na Boże Narodzenie.
Jak przyrządzić dania ze szpinakiem świeżym lub mrożonym
Tani szpinak był popularnym daniem w czasach PRL. Do dziś wiele osób pamięta niesmaczną sałatkę ze szpinaku na obiad. Danie to nie odznaczało się raczej kunsztem kulinarnym, gdyż dla wielu ówczesnych dzieci było ono prawdziwą zmorą. Do dziś ludziom pamiętającym czasy PRL szpinak kojarzy się z czymś naprawdę okropnym, mdłym i niesmacznym. Jak się okazuje przyrządzenie smacznego szpinaku nie jest łatwe. Jednak mając dobry przepis ze szpinaku zrobimy wspaniałe dania na co dzień lub na imprezę.
Szpinak zaczął odzyskiwać uznanie dopiero w XXI wieku, kiedy to popularne stały się w Polsce pierogi ze szpinakiem i ludzie przekonali się, że z tego warzywa można zrobić coś naprawdę pysznego. Szpinak coraz częściej stanowi składnik farszu do pierogów, naleśników, krokietów czy też dodatek do sosu do makaronu. Szpinak jest raczej mdły, dlatego też ważne jest odpowiednie doprawienie i połączenie smakowe. Szpinak dobrze komponuje się z jajkiem, pomidorami i serem feta, czy też mięsem lub owocami morza.
Szpinak dostępny jest w sprzedaży w postaci świeżych liści lub w postaci mrożonej. Świeży szpinak jest bardzo nietrwały, dlatego też należy go szybko zużyć. Ponadto przechowywany w lodówce gorzknieje. Liście szpinaku można jeść na surowo, dlatego świetnie nadają się do sałatki. Po umyciu należy usunąć ogonki, gdyż są niesmaczne. Świeży szpinak gotujemy jak najkrócej. Podczas gotowania może on stracić barwę. Warto unikać kwaśnych przypraw, lub dodawać je na końcu.
Szpinak wymaga umiejętnego przyprawienie. Pasują do niego takie przyprawy, jak czosnek, kurkuma, curry i chili. Na surowo nadaje się do kanapek, sałatek czy tortilli. Najprostszym sposobem przyrządzenia szpinaku jest krótkie podsmażenie go na maśle. Tak zrobiony szpinak świetnie nadaje się na bazę do sosów do spaghetti, jajecznicy, frittaty, oraz farszu do pierogów i naleśników. Świetny farsz do naleśników i pierogów powstanie z połączenia szpinaku z serkiem, np. ricotta, feta, czy twarożek. Doskonały sos do spaghetti zrobimy z dodatkiem owoców morza.
Bardzo podobnie robimy dania ze szpinakiem mrożonym. Zamrożony szpinak wrzucamy na patelnię z rozgrzanym masłem. Na małym ogniu smażymy póki szpinak się nie rozmrozi. Wrzucamy przyprawy, a na koniec dodajemy śmietanę.
Dlaczego warto jeść dania ze szpinakiem
Szpinak pochodzi z Persji i kiedyś nazywany był perskim zielem. W Polsce sezon na szpinak trwa od czerwca do pierwszych mrozów, kiedy to można tworzyć potrawy ze świeżym szpinakiem. Szpinak nie traci wartości odżywczych pod wpływem mrożenia, dlatego też cały rok można przyrządzać dania ze szpinakiem mrożonym.
Kiedyś uważano, że szpinak ma bardzo dużo żelaza. Okazało się to jednak mitem, gdyż żelazo zawarte w szpinaku jest słabo przyswajalne. Szpinak zawdzięcza swoją wartość głównie antyoksydantom. Ziele to jest szczególnie dobre na oczy. Zawiera też dużo beta-karotenu. Aby był on lepiej przyswajalny, do potraw ze szpinakiem warto dodawać tłuszcz, na przykład oliwę z oliwek.
Szpinak ma też swoje wady. Zawiera dużo szczawianów, które mogą okazać się niekorzystne dla osób z kamicą nerkową. Dlatego też do dań ze szpinakiem dodaje się śmietanę, która minimalizuje problem szczawianów. Również zawartość witaminy K może mieć niekorzystny wpływ przy niektórych chorobach.
Jak zrobić tartę ze szpinakiem
Najlepszy, tradycyjny przepis na tartę ze szpinakiem
Tartę zrobimy ze szpinakiem świeżym lub mrożonym. Jako podstawy można użyć gotowego spodu do ciasta lub upiec spód z ciasta kruchego. Szpinak stanowi bazę do farszu. Jeśli używamy świeżych liści należy je umyć i oderwać ogonki. Jeśli robimy tartę ze szpinakiem mrożonym, można go najpierw rozmrozić i odsączyć z wody.
Szpinak podsmażamy z masłem i przyprawami. Następnie dodajemy jajko i śmietanę. Uduszony farsz ze szpinaku wylewamy na tartę i pieczemy. Warto jednak dodać plastry sera, wtedy tarta ze szpinakiem będzie smaczniejsza. Doskonale sprawdzi się ser kozi, mozzarella lub ser feta. Ser możemy pokroić w plastry i położyć na farszu przed upieczeniem lub wymieszać z farszem. Świetnym dodatkiem jest również mięso, na przykład kurczak lub łosoś.
Przepis na placek lotaryński ze szpinakiem
Szpinak stanowi także świetny dodatek do placka lotaryńskiego. Aby zrobić quiche ze szpinakiem, podsmażamy szpinak na patelni i dodajemy do niego rozbełtane jajka ze śmietaną. Całość doprawiamy solą i pieprzem i ulubionymi przyprawami. Świetny dodatek smakowy stanowi ser. Ser żółty ścieramy na tarce i posypujemy nim upieczone ciasto oraz wierzch farszu i pieczemy całość.
Szpinak jest też dobrym sposobem na tartę wegetariańską lub wegańską. Aby zrobić wegański placek lotaryński ze szpinakiem, podsmażamy szpinak na patelni i dodajemy posiekane warzywa. Wytrawny krem robimy z tofu z mlekiem sojowym. z mąką kukurydzianą i kartoflaną, które blendujemy, aby uzyskać gładki krem. Na upieczony spód wykładamy szpinak z warzywami i wylewamy sos. Na wierzchu układamy paski z ciasta kruchego i pieczemy.
