Ryba na wigilię

Ryba na wigilię - zbiór przepisów na smaczne świąteczne dania rybne

Ryby to niewątpliwie najważniejsze potrawy, które przygotowujemy na wigilię. Do niedawna, najpopularniejszym rodzajem ryby na wigilię był karp, ale obecnie przyrządza się rozmaite gatunki, w zależności od upodobań kulinarnych oraz rodzinnych zwyczajów. Ryby stanowią bogate źródło białka i cennych składników odżywczych, dlatego skutecznie wzbogacą zdrowotnie skład wigilijnej kolacji.

Dlaczego przygotowujemy ryby na wigilię?

Tradycja spożywania ryb w wigilię wywodzi się z religii chrześcijańskiej, ponieważ to właśnie ryba była symbolem pierwszych chrześcijan i Jezusa Chrystusa. Choć aktualnie post w wigilię jest jedynie sugerowany, a nie obowiązkowy, to jednak tradycja pozostała żywa i rzadko spotykamy na wigilijnych stołach potrawy mięsne.

Zwyczaj jedzenia karpia pochodzi z czasów powojennych, kiedy był on po prostu najłatwiej dostępną rybą. Do jego popularyzacji przyczynił się ówczesny minister przemysłu, Hilary Minc, który chcąc wesprzeć rozwój gospodarki, promował hasło „Karp na każdym wigilijnym stole w Polsce”.

Jak przyrządzić zdrowe i pyszne ryby na wigilię

Jaką rybę wybrać?

Wybór potraw z rybami w roli głównej jest naprawdę ogromny, ogranicza nas jedynie wyobraźnia i kulinarne zdolności. Ryby smażone, pieczone, duszone, gotowane, każdy znajdzie coś dla siebie.

Dobrze przyrządzona ryba będzie nie tylko smaczna, ale zapewni nam wiele cennych substancji odżywczych, a zarazem nie obciąży układu pokarmowego, który w czasie wigilii jest poddawany ciężkim próbom. Wybierając ryby na wigilię warto kierować się przede wszystkim preferencjami smakowymi domowników, tak aby każdy mógł ich z przyjemnością spróbować.

Jakie ryby najczęściej pojawiają się na naszych wigilijnych stołach?

• Karp, zwłaszcza karp królewski o delikatnym różowawym mięsie i niewielkiej ilości łusek. Karp należy do ryb średniotłustych, stanowi dobre źródło białka, zawiera również nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, a także witaminy z grupy B.
• Śledź, który jest bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, białka, witamin z grupy B, witaminy A, E oraz D3. Warto również wiedzieć, że śledzie są rybami o najniższym poziomie zanieczyszczenia metalami ciężkimi.
• Dorsz, zawierający duże ilości łatwostrawnego białka oraz kwasów omega-3. Jest rybą chudą, w 100g dorsza występuje około 82 kalorii, dzięki czemu jest wskazany na diecie redukcyjnej. Zawiera również cenne składniki odżywcze: selen, fosfor, witaminę A, witaminę D3 oraz witaminę B12.
• Mintaj, ryba bardzo delikatna w smaku, niskiej zawartości tłuszczu oraz dużej ilości białka. Nie zawiera zbyt dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych, ale jest źródłem witaminy A, witaminy D3 oraz selenu. Najczęściej dostępny jest w sklepach w formie filetów.
• Łosoś, który należy do najtłustszych ryb, a zarazem tych o najwyższej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych. Stanowi również dobre źródło witaminy A, E, D, witamin z grupy B, potasu i jodu. Najzdrowszym gatunkiem jest łosoś wolnożyjący, pacyficzny lub atlantycki.

Coraz większą popularność zdobywają również filety bez ości, które są lubiane szczególnie przez dzieci. Smaczna i zdrowa ryba bez ości  w formie fileta to między innymi: dorsz, mintaj, łosoś, miruna, makrela lub mniej zdrowa i polecana panga albo tilapia.

Aby zadbać o wartość zdrowotną ryby na wigilię, warto wzbogacić potrawy o ryby pieczone, gotowane lub duszone. Dostarczą nam one wielu składników odżywczych, a zarazem mniej obciążą układ pokarmowy i będą mniej kaloryczne.

Niewątpliwie jednak, mimo coraz częstszej obecności na stole wigilijnym innych ryb, nadal najbardziej popularny jest karp.

Jak przyrządzić dobrego karpia?

To, jaka potrawa z karpia znajdzie się na naszym stole zależy jedynie od nas. Najbardziej popularnym rodzajem karpia jest karp królewski, który został wyhodowany w XIX wieku. Karp często jest krytykowany za jego charakterystyczny, mulisty smak, ale w przypadku dobrze przyrządzonej ryby nie powinno być tego problemu.

Rybę należy dokładnie oczyścić, umyć pod bieżącą wodą i pokroić w dzwonka. Tak przygotowanego karpia wkładamy do niewielkiego naczynia, mocno posypujemy solą i zalewamy tłustym mlekiem wymieszanym z sokiem z cytryny, majerankiem i niewielkim dodatkiem cukru. Karpia namaczamy przez kilkanaście godzin w lodówce, a następnie przyrządzamy.

Jakie potrawy z karpia są najpopularniejsze? Z pewnością jest to karp smażony, gotowany karp w galarecie lub pieczony na przykład w miodzie lub w sosie śmietanowym z rodzynkami. Pyszną potrawą jest również karp faszerowany, z dodatkiem marchewki, cebuli, selera i pora.

Jaka ryba jest najlepsza do smażenia?

Wybierając rybę do smażenia możemy sięgnąć po większość gatunków, ale najczęściej stosowanymi rybami są: dorsz, morszczuk, mintaj, sola lub łosoś. Do smażenia świetnie nadają się filety rybne, które, pozbawione ości są doskonałą propozycją na obiad dla dzieci.

Najlepsza i najzdrowsza ryba do smażenia to taka, którą przyrządzimy z niewielką ilością tłuszczu. Rezygnując z panierki, która chłonie go bardzo dużo, uzyskamy znacznie zdrowszy posiłek.

Popularne przepisy na wigilijne dania z rybą w roli głównej

Wśród najbardziej polecanych przepisów rybnych, które możemy przyrządzić na kolację wigilijną są między innymi:

• karp smażony, w galarecie lub pieczony,
• ryba po grecku, przyrządzona z pieczonych filetów rybnych z warzywami,
• śledzie w oleju, śmietanie lub sosie tatarskim,
• pasztet rybny z galaretką,
• rybne sałatki warstwowe, na przykład z jajkiem i buraczkami.

Wybór wigilijnych potraw zależy wyłącznie od naszych upodobań smakowych.