Przepisy na sosy

Najlepsze przepisy na sosy. Oto zbiór receptur na sosy do mięs i sałatek

Sos jest gęstym płynem składającym się z kilku składników, które nadają mu konkretnego smaku. Przepisy na sosy są po to, aby przyrządzać znakomite dodatki do dań, m.in. do mięs, serów, sałatek, ryb, ciast albo makaronów. Pyszne sosy dzielą się na wiele rodzajów, a każdy przepis na niego zawiera cenne walory nie tylko smakowe, ale i odżywcze. Poza tym sosy są szybkie i proste do przygotowania, więc każdy może bezproblemowo zrobić jeden z nich do obiadu. Jaka jest historia sosów oraz jakie są ich podstawowe rodzaje? Sprawdź najciekawsze informacje dotyczące sosów!

Przepisy na sosy – które z nich są pyszne, zdrowe i szybkie w przygotowaniu?

Krótka historia sosów, czyli gdzie powstał pierwszy przepis na sos?

Przepisy na sosy pojawiły się w wielu książkach kucharskich. Większość z nich opisuje domowe sosy jako dodatek do dań na ciepło lub na zimno, który powinien zostać przygotowany kompleksowo. Sosów nie spożywa się samodzielnie, a zawsze z różnymi potrawami. Konsystencja większości z nich jest gładka, a także płynna. Są oczywiście wyjątki od tej reguły, ale o tym pomówimy sobie w dalszej części artykułu.

Na początek warto wyjaśnić, skąd wzięła się tradycja przygotowywania sosów. Otóż łączy się ją ze starożytnymi Chinami, w których ok. V wieku p.n.e. wynaleziono sos sojowy (z przypraw pochodzących ze sfermentowanego mięsa). Dzięki fermentacji towarzyszącej tworzeniu sosów udało się przyrządzić wiele ich rodzajów, znanych i uwielbianych do dziś – m.in. ketchup, który dawniej robiono ze sfermentowanych grzybów albo… orzechów włoskich. W starożytnej Grecji uważano, że naturę produktów powinno się poprawiać, aby organizm lepiej przyswajał niektóre potrawy. Dlatego też zaczęto robić np. sosy do mięs, które miały poprawić funkcjonowanie układu trawiennego.

Między XIV a XV wiekiem sosy przestały już poprawiać smak dań, a zaczęły je po prostu doskonale uzupełniać. Najbardziej przełomowe w historii sosów okazało się wynalezienie masła. Jednak całkowita rewolucja w gastronomii nastąpiła wraz z wynalezieniem przez Francoisa de la Varenne (francuskiego szefa kuchni) zasmażki. Kucharz właśnie ją zaczął wykorzystywać bowiem jako zagęszczenie sosów.

Najważniejsze sosy bazowe do obiadu – czy znasz je wszystkie?

To Francuzi opracowali teorię sztuki kulinarnej, zatem właśnie oni jako pierwsi na świecie sklasyfikowali sosy w gastronomii. Pojęcie „sosów bazowych” wymyślił Antonin Careme, który poszerzył metodologię, za pomocą której większość sosów świata klasyfikowana jest dziś jako poszczególne odmiany pięciu podstawowych sosów bazowych. Warto dowiedzieć się, które z nich zaliczane są do tych najważniejszych.

1. Beszamel – to kremowy biały sos, który tworzy się z masła, mąki oraz mleka (lub śmietany z zasmażką). Właśnie na beszamelowej bazie przyrządzić można np. sosy serowe i śmietanowe.
2. Veloute – jasny sos, który jest aksamitny w smaku. Tworzy się go na bulionie z drobiu bądź ryby. Najczęściej dodaje się do veloute jajka lub śmietanę. Sos ten jest podstawą do przyrządzenia doskonale znanego nam sosu grzybowego.
3. Sos pomidorowy – przyrządza się go z pomidorów, oliwy oraz cebuli. Na bazie tego sosu tworzy się sos kreolski albo prowansalski.
4. Holenderski (majonezowy) – składa się z klarowanego masła i żółtek jaj, a jego konsystencja jest płynna. Właśnie z holenderskiego sosu przygotowuje się np. słynny sos dijon, który świetnie uzupełnia niektóre dania na ciepło.
5. Demi-glace – to brunatny i gęsty sos, który uzyskać można dzięki zagęszczeniu bulionu z pieczonych kości. Dzięki niemu można utworzyć m.in. sos myśliwski.

Oprócz wyżej wymienionych sosów mamy też inne, które przyrządza się w różnych częściach świata, np. bolognese, piri, miętowy, rybny, winegret bądź tatarski. Ciężko wymienić dokładną ilość przepisów na sosy, ponieważ cały czas powstają nowe receptury. Z całą pewnością jest ich jednak kilkaset.

Proste przepisy na sosy domowe – które z nich będą najlepsze do obiadu?

Popularne rodzaje sosów, które warto znać!

Bazowe sosy to nie wszystkie, jakie można przygotować. Niemal każde państwo posiada przepisy na sosy, które doskonale podkreślają smaki lokalnej kuchni. Ich składy uwarunkowane są dostępnością produktów w danym kraju, a także dietą mieszkańców czy osobistymi upodobaniami. Sosy podzielić można wobec tego na sposób ich przygotowania, a także zawartość głównych składników.

• Sosy brązowe – zaliczyć można do nich ocet słodowy, a także brytyjski sos HP.
  
• Sosy emulsyjne – aksamitne sosy typu tatarski, majonezowy bądź aioli.
  
• Sosy fermentowane – m.in. słynny sos sojowy.
  
• Sosy maślane – tworzy się je poprzez podsmażenie masła, które często łączy się z octem.
  
• Sosy zielone – czyli sosy ziołowe (np. pesto).
  
• Sosy rybne – ze sfermentowanych ryb. Te sosy najpopularniejsze są w Azji.
  
• Sosy mięsne – w środku sosów najczęściej znajdziemy pokrojone lub zmielone mięso (np. bolognese).
  
• Sosy pomidorowe – powstają z połączenia przecieru pomidorowego oraz soli lub pikantnych przypraw (np. arrabbiata).
  
• Sosy słodkie – często podaje się je do deserów, ale i mięs (m.in. czekoladowy, waniliowy czy żurawinowy).
  
• Sosy pikantne – podstawą w tego typu sosach są ostre papryczki. Do sosów pikantnych zaliczamy np. tabasco.

Poza opisanymi rodzajami sosów mamy też oczywiście jogurtowe, które mogą być świetnym uzupełnieniem dań warzywnych, ale i mięsnych. Warto wspomnieć też o słynnym sosie winegret – w Polsce jadamy go głównie z sałatkami.

Ciekawostki o sosach – sprawdź, czy znasz je wszystkie!

1. Meksykański sos guacamole, znany również jako salsa, przyrządza się na bazie awokado. Mieszkańcy Meksyku uwielbiają jeść ten sos z tortillą. Lubią go na tyle, że podają sos guacamole jako przystawkę przed niemal każdym głównym daniem.
2. Najsłynniejszym sosem w kuchni indyjskiej jest chitney, który przyrządza się z warzyw, owoców, czosnku, musztardy, rodzynek i cebuli. Można używać go do potraw zarówno wegetariańskich, jak i mięsnych. W zależności, na jaką wersję się zdecyduje, przyrządzić go można w wersji pikantnej bądź łagodnej, ale i słodkiej.
3. Goma-ae jest japońską przystawką podawaną z sosem sezamowym. Co ciekawe, słowo goma oznacza sezam, z kolei ae w tłumaczeniu na język polski to po prostu… sos.
4. Zielony kolor pesto, które swoje korzenie ma we Włoszech, zawdzięcza bazylii. Pesto podawane jest w Italii z pieczywem, ale też jako główny składnik makaronu. Dostać można ten sos w niewielkich słoiczkach, ale też sprzedawany na wagę.
5. Najsłynniejszym macedońskim sosem z papryki, bakłażanów i pomidorów wcale nie jest ajvar, jak mylnie sądzi wielu ludzi. Macedoński sos to pindżur, który w swoim składzie ma minimum 60% papryki. W przeciwieństwie do ajvaru pindżur jest swego rodzaju pastą warzywną, która jest jednak zdecydowanie łagodniejsza w smaku.