Kluski

Kluski – pomysły, przepisy i sposoby wykonania rozmaitych rodzajów klusek

Kluski to jedno z najpopularniejszych dań w Polsce. Bardzo często serwuje się je w różnej formie na obiad – do sosu, do mięsa lub innych pysznych potraw. Polskie domowe kluseczki zazwyczaj przyrządza się z mąki, z ziemniaków i jajek. Jaki jest najlepszy przepis na proste i szybkie kluski? Jak się robi kluski śląskie oraz kluski leniwe? Sprawdź najciekawsze informacje o kluskach i zobacz, czym wyróżniają się najbardziej uwielbiane rodzaje klusek w Polsce!

Kluski na obiad – pomysł na proste, szybkie i pyszne kluseczki

Jakie mamy kluski w Polsce? Które z nich chętnie jadamy na obiad?

Większość ludzi w Polsce kojarzy kluski ze śląskimi albo z pierogami. Również osoby przylatujące do naszego kraju zza granicy kojarzą Polskę właśnie z tymi kluseczkami. Okazuje się jednak, że możemy pochwalić się o wiele większą ilością mączno-ziemniaczanych wyrobów. Specjaliści kulinarni uważają, że w Polsce doliczyć możemy się przynajmniej kilkudziesięciu rodzajów klusek – jednak nie wszystkie są tak powszechne, jak np. śląskie. Warto uściślić od razu, że kluski są potrawami zwykle robionymi z ziemniaków (lub twarogu), mąki i jajek. Czasami jeden z tych trzech składników się usuwa, w zależności od rodzaju klusek, aby uzyskać zupełnie inną potrawę. W naszym kraju serwujemy kluseczki zarówno na słodko, jak i na słono. Większość przepisów na to wyjątkowo smaczne danie wywodzi się z biedy, kiedy to brakowało podstawowych produktów i trzeba było przygotowywać w domu jedzenie z tego, co było najłatwiej dostępne.

W Polsce najbardziej popularne są kluski śląskie, które mają owalny kształt i dołeczek, do którego można nalewać sos (np. grzybowy lub pieczeniowy). Powszechne są one zwłaszcza na Górnym, ale i Dolnym Śląsku. Polacy robią te kluski w wersji białej lub czarnej – z ziemniaków ugotowanych albo surowych. Kluski śląskie to jeden z obowiązkowych elementów śląskiego obiadu, oczywiście obok słynnej śląskiej rolady. Najlepiej pasują do mięsa, ale i do sosu pieczeniowego. Ślązacy bez tego dania wprost nie wyobrażają sobie rodzinnych imprez czy wspólnych obiadków.

Przepis na idealne kluski śląskie – domowe polskie kluseczki, krok po kroku

Kluski śląskie uwielbiają w Polsce zarówno starsi, jak i młodsi. Przygotowuje się je u nas od pokoleń dlatego dla wielu osób to bardzo ważne danie, kojarzące się z dzieciństwem. Niektórzy uważają, że robienie klusek śląskich to trudna filozofia – tymczasem to naprawdę nic strasznego. Do ich przyrządzenia wystarczą ugotowane ziemniaki, mąka ziemniaczana (lub skrobia ziemniaczana), jajko i sól. Kluski śląskie można lepić na dwa sposoby – z miski lub z ciasta. Pierwsza metoda jest znacznie szybsza, bo wystarczy oddzielać od siebie uformowane ciasto kawałek po kawałku i kręcić je w dłoniach na kulki, a później delikatnie zgniatać i palcem robić w nich dziurkę. Nie jest to może najlepsza metoda na idealnie równe kluski, jednak naprawdę błyskawiczna. Drugi sposób pochłania już nieco więcej czasu, jednak pozwala na uformowanie równych kluseczek. Wystarczy utworzyć wałek z ciasta, a następnie pokroić go na kawałki i uformować z niego równiutkie kluski śląskie.

Wróćmy jednak do naszego przepisu na kluski śląskie. Ziemniaki obierz, ugotuj w wodzie i odcedź. Następnie rozgnieć je za pomocą praski – ewentualnie możesz zmielić je w maszynce do ziemniaków. Ostudź ziemniaki i poczekaj, aż całkowicie odparują z wody. Kolejno wykładaj je na stole i uklep z nich ziemniaczaną masę. Następnie oderwij z niej ok. 25% ziemniaków i odłóż na bok, a w miejsce powstałej dziury wsyp mąkę ziemniaczaną. Dodaj jajko i ziemniaki, które odłożyłeś. Całość dopraw solą i postaraj się wyrobić gładkie ciasto. Klei się do rąk? Podsyp je wówczas mąką ziemniaczaną. Z takiej masy uformuj kulę i zacznij odrywać od niej równe fragmenty ciasta. W każdej klusce rób palcem wgłębienia – możesz także wykorzystać do tego drewnianą łyżkę. Osobno zagotuj wodę i osól ją. Do gotującej się wody wrzuć pierwszą partię kluseczek i trzymaj je na zmniejszonym ogniu przez ok. 10 minut. Od czasu do czasu mieszaj kluskami. Po upływie czasu wyjmij je cedzakiem i odłóż do miseczki. Następnie w ten sam sposób ugotuj drugą część klusek śląskich.

Rodzaje klusek w Polsce, krok po kroku

Poza kluskami śląskimi w naszym kraju jest ich jeszcze wiele innych rodzajów. Mamy chociażby knedliki, które pochodzą od naszych czeskich sąsiadów. Najbardziej charakterystyczne są oczywiście te z ciasta ziemniaczanego. Podawać można je zarówno na słono, jak i na słodko. W wytrawnej wersji knedle nadziewane są farszem z grzybów, kapusty i mięsa, a także twarogiem ze skwarkami. Na słodko jada się knedliki z owocami, zwłaszcza sezonowymi (np. truskawkami, borówkami, śliwkami, jagodami). Mamy też w Polsce poznańskie pyzy, które robi się podobnie jak kluski śląskie – z gotowanych albo surowych ziemniaków. Pyzy zwykle – w przeciwieństwie do śląskich – mają jakieś nadzienie. Najczęściej serwuje się je z farszem mięsnym, grzybowym albo twarogowym i posypuje cebulką. Poznaniacy uwielbiają też pyzy drożdżowe, robione na mące i drożdżach. Mogą być one nadziewane. Pyzy można też gotować na parze – wówczas jednak nazywają się pampuchami.

W Białymstoku i na Suwałkach rządzą kartacze. Pojawiły się one u nas dzięki sąsiadom z Litwy. Kartacze są „większym kuzynem” klusek, które mają elipsowaty kształt. Przyrządza się je z surowego ciasta ziemniaczanego. Kartacze konsystencją powinny być zawsze miękkie, a ich farsz z mięsa mielonego zawsze z czosnkowym posmakiem. Istnieją również kartacze z kapustą kiszoną, grzybami lub serem, jednak mięsne są zdecydowanie najbardziej popularne. W Zakopanem prym wiodą z kolei kluski podhalańskie, zwane tarciokami lub hałuskami. Robi się je z mąki i ziemniaków, jednak przygotowanie ich z samych ziemniaków jest już zdecydowanie coraz popularniejsze w restauracjach – zwyczajnie jest to bowiem mniej pracochłonny proces. Ten rodzaj klusek w Zakopanem często serwuje się z owczą bryndzą i skwarkami. Czasami też podaje się je z sezonowymi owocami i śmietaną.

W naszym kraju popularne są również inne kluski, mianowicie pierogi leniwe i kopytka. Leniwe są to kluski składające się zwykle z ziemniaków, mąki, twarogu i jajek. Robi się je o wiele szybciej niż pierogi – mimo to wiele osób wciąż myli oba dania. W przeciwieństwie do pierogów leniwe nie mają nadzienia. Kopytka zbliżone są nieco do gnocchi z Włoch. Polacy robią kopytka ze zmielonych ziemniaków i mąki, formując podłużne kluski z wałków ciasta, a następnie spłaszczając je i gotując na wrzącej wodzie. Najczęściej jadamy leniwe z grzybowym sosem albo mięsem i gulaszem. „Kluskową klamrę” w Polsce dopinają kluski lane i kładzione. Pierwsze używa się do zup zamiast makaronu. Kładzione robi się z kolei na bazie ziemniaków, mąki i sera, a następnie serwuje w wytrawnej lub słodkiej wersji (z mięsem lub owocami).

Kluski w Polsce – rodzaje popularnych kluseczek i przepisy na najlepsze z nich

Śląskie bez jajka – takich klusek jeszcze nie jadłeś!

Nie lubisz lub nie jesz jajek, a masz ochotę na kluski śląskie? Spróbuj zrobić je więc w alternatywnej wersji bez jajek. Danie jest niezwykle apetyczne i pożywne, a składa się z mąki ziemniaczanej, mączystych ziemniaków (BC / C / ziemniaki na puree) i soli. Ugotuj ziemniaki w osolonej wodzie do miękkości, uważając, aby przypadkowo ich nie rozgotować. Odcedź ziemniaki i odparuj je z wody, a następnie przeciśnij przez praskę. Wystudź ziemniaczki, przełóż do osobnego naczynia i ugnieć. Ziemniaki mają mało skrobi? Wówczas trzeba je dodatkowo podsypać mąką ziemniaczaną – inaczej będą się słabo kleić. Masa powinna być klejąca i gładka. Zabierz ¼ masy i w to miejsce wsyp mąkę ziemniaczaną. Wyrób rękoma ciasto, formując z niego możliwie równe kuleczki. W każdej z nich zrób palcem dziurkę.

Zagotuj wodę, wcześniej ją dosalając. Na gotującą się wodę wykładaj kolejno kluseczki, przygotowane z masy mączno-ziemniaczanej. Gdy wypłyną na powierzchnię, wyłów je cedzakową łyżką i odłóż na osobne naczynie. Najlepiej gotować kluski partiami, a nie wszystkie naraz – istnieje bowiem ryzyko, że inaczej dobrze się nie ugotują. Podawaj śląskie z dowolnymi dodatkami – kapustą z pieczarkami, gulaszem lub polędwicą w sosie pieczarkowym.

Kluski leniwe – jak je zrobić i z czym powinno się podawać to danie?

Jak zrobić smaczne domowe kluski leniwe? Spróbuj użyć do tego mąki ziemniaczanej w połączeniu z mąką pszenną, twarożkiem, jajkami i solą. Możesz również przygotować polewę z masła i bułki tartej.  Najpierw nastaw wodę w celu ugotowania kluseczek – koniecznie ją posól. Wszystkie składniki na leniwe wrzuć do robota kuchennego, żeby wyrobić gładkie i jednolite ciasto. Jeśli używasz sera twarogowego, będzie on wymagał większej ilości mąki (pszennej lub ziemniaczanej). Nie zaleca się jednak przesadzać z mąką, aby kluseczki przypadkowo nie wyszły zbyt twarde. Wyjmij ciasto z miski robota kuchennego, a następnie wyłóż ciasto na blacie uprzednio podsypanym mąką. Zagnieć je i uformuj w podłużne wałeczki. Następnie spłaszcz i pokrój na skośne kawałki, aby utworzyć kluski.

Wrzuć kluski do osolonej wody – najlepiej jedną po drugiej. Po tym, jak kluseczki zaczną wypływać na powierzchnię, skręć ogień. Gotuj kluseczki przez kilkanaście sekund, a następnie wyjmuj je z garnka cedzakiem. Rozpuść masło z bułką tartą, zmieszaj je ze sobą i taką mieszanką posyp wyciągnięte z wody leniwe. Oczywiście słona posypka z bułki tartej nie jest koniecznością. Kluseczki możesz podawać bowiem również na słodko, na przykład z cynamonem, owocami, śmietaną lub cukrem.

Kolorowe kopytka – kluski, które chętnie jedzą dzieci

Kluski ziemniaczane nie zawsze trzeba robić tak, jak opisane to zostało wyżej. Można bowiem przygotować kolorowe kopytka, które będą wspaniale się prezentować i smakować zupełnie inaczej niż leniwe. Właśnie takie kopytka z pewnością zachwycą dzieci – nawet te, które nie przepadają za warzywami. Dlaczego? Otóż warzywa „przemycone” zostaną do kopytek tak, że dzieci nawet tego nie zauważą. Oto najciekawsze propozycje na kluski, nazywane również kopytkami.

• Kopytka z batatów – to znakomity zamiennik tradycyjnych kopytek. Bataty w tej wersji są mniej kaloryczne od ziemniaków, a także wykazują od nich dużo więcej cennych właściwości odżywczych. W celu przyrządzenia z nich kopytek należy upiec bataty w piekarniku do miękkości i w przepisie zastąpić nimi ziemniaki.
  
• Kopytka ze szpinakiem – mają wyrazisty zielonkawy kolor i są bardzo apetyczne. Zaleca się je robić zwłaszcza dla tych dzieci, które nie przepadają za szpinakiem w naturalnej postaci. Wystarczy dodać szpinak (zmiksowany na gładko i doprawiony) do ziemniaczano-jajecznej masy na kopytka i wykonać przepis jak zwykle.
  
• Kopytka z dyni – stworzysz je z puree ziemniaczanego, którym należy zastąpić połowę ziemniaków w tradycyjnym przepisie na kopytka. Jeśli dodatkowo dodasz do masy słodką paprykę i kurkumę, całość zyska niesamowicie intensywnej żółto-pomarańczowej barwy.