Dieta trzustkowa - dania, które można jeść przy zapaleniu trzustki
Ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki jest poważną chorobą, która pogarsza komfort życia pacjenta. Aby złagodzić objawy i kontrolować chorobę konieczna jest specjalna dieta trzustkowa. Dowiedz się, co można jeść, a czego nie można przy zapaleniu trzustki. Wyjaśniamy jakie owoce i warzywa lub inne produkty są dozwolone, a jakie nie. Przedstawiamy najlepsze przepisy na dania odpowiednie dla chorych na trzustkę. Doradzamy co ugotować na obiad i jak zrobić zdrowe i smaczne śniadanie i kolację dla pacjentów z zapaleniem trzustki.
Dieta trzustkowa - co można jeść a czego nie można
Zapalenie trzustki - objawy, leczenie i dieta
Trzustka jest organem, który reguluje sposób, w jaki organizm przetwarza cukier, umożliwia trawienie oraz produkuje ważne hormony, jak insulinę i glukagon. Występują dwa rodzaje zapalenia trzustki: ostre i przewlekłe.
Ostre zapalenie trzustki objawia się silnym bólem, gorączką, wymiotami. Objawy szybko się nasilają i chory musi trafić do szpitala. Schorzenie to występuje w postaci łagodnej lub ciężkiej. Ciężka forma tej choroby zagraża życiu i wymaga intensywnego leczenia. Zaś przy łagodnej pobyt w szpitalu trwa około 7 dni. Choroba ta potrafi nawracać, dlatego też chory musi być pod stałą kontrolą lekarską i przyjmować leki.
Przewlekła postać zapalenia trzustki (PZT) ma przebieg stopniowy. Powoli dochodzi do ograniczenia produkcji enzymów i hormonów przez trzustkę. Choroba ta jest trudna do zdiagnozowania, gdyż objawia się bólami brzucha i biegunkami, które można pomylić ze zwykłą niestrawnością. PZT leczy się objawowo, zaś chory musi być pod opieką pod opieką gastroenterologa, chirurga oraz diabetologa. Konieczna jest również specjalna dieta trzustkowa, która zapobiega wyniszczeniu organizmu poprzez niedożywienie.
Na czym polega dieta trzustkowa - produkty dozwolone
Dietę trzustkową powinni wprowadzić przede wszystkim osoby chore na ostre, nawracające lub przewlekłe zapalenie trzustki. Początkowe leczenie tych schorzeń może oznaczać całkowitą głodówkę. Po kilku dniach wprowadza się małe porcje jedzenia. Zadaniem specjalnej diety jest złagodzenie dolegliwości bólowych i niedopuszczenie do spadku wagi. Pacjenci chorzy na PZT muszą stosować tę dietę do końca życia.
Dieta trzustkowa to przede wszystkim dieta lekko strawna, niskobiałkowa i niskotłuszczowa, ale nie jest to regułą, gdyż niektórzy pacjenci dobrze tolerują różne produkty.
Najważniejsze zasady diety trzustkowej:
- dania gotowane w wodzie lub na parze,
- dania świeże,
- posiłki o umiarkowanej temperaturze,
- dokładne przeżuwanie,
- co najmniej 1,5 litra wody dziennie,
- nie należy popijać posiłków,
- niewielka ilość produktów zbożowych do każdego posiłku,
- nabiał w niewielkiej ilości 3 razy dziennie.
Co można jeść przy zapaleniu trzustki:
- pieczywo pszenne, sucharki,
- mięso chude, gotowane, wołowina i drób,
- ryby chude,
- chude wędliny,
- chudy nabiał i jogurty niskotłuszczowe,
- lekkostrawne warzywa,
- biały ryż, makaron, drobne kasze,
- owoce,
- masło,
- miód,
- dżemy bez pestek,
- przyprawy, jak majeranek, melisa, zielony koperek, wanilia, cynamon, tymianek, czarnuszka, koper,
- woda mineralna,
- słaba herbata,
- kawa zbożowa.
Jakie owoce i warzywa w diecie trzustkowej
Dieta trzustkowa powinna składać się głównie z warzyw i owoców. Jednak nie wszystkie warzywa i owoce są dozwolone. Jakie owoce i warzywa można jeść?
Możemy jeść takie owoce i warzywa jak:
- morele,
- banany,
- brzoskwinie,
- pieczone jabłka,
- owoce cytrusowe,
- marchew,
- dynia,
- pomidor bez skórki,
- ziemniaki,
- seler.
Dozwolone, a nawet zalecane są owoce cytrusowe, które mają dużo witaminy C. Nie należy jeść owoców pestkowych i z małymi pesteczkami. Niedozwolone są również daktyle, figi, gruszki i czereśnie. Warzywa należy jeść w formie gotowanej i rozdrobnionej i wybierać te z małą ilością błonnika. Najlepsze są w formie przecierów i soków. Pomidory należy obrać ze skórki.
Spośród warzyw należy wyeliminować takie warzywa jak:
- warzywa kapustne,
- strączkowe,
- por,
- czosnek,
- cebula,
- rzodkiewka.
Produkty zabronione w diecie trzustkowej
Zastanawiając się, co można jeść w diecie trzustkowej, okazuje się, że możemy wykorzystać głównie przepisy na dania lekkostrawne, chude i gotowane. Kupując produkty, należy dokładnie czytać etykiety i wybierać produkty najwyższej jakości z najmniejszą ilością sztucznych dodatków i konserwantów.
W diecie trzustkowej należy bezwzględnie zrezygnować z alkoholu. Należy wyeliminować produkty ciężkostrawne, tłuste, zawierające dużo błonnika. Niedozwolone są dania smażone, dania w panierce i, dania smażone na głębokim tłuszczu.
Produkty niedozwolone:
- kawa, mocna herbata, napoje gazowane,
- kakao,
- chleb żytni i pieczywo chrupkie, pieczywo pełnoziarniste,
- pieczywo cukiernicze,
- grube kasze,
- słodycze: ciasta, tłuste torty, czekolada, chałwa, batony,
- tłuste mięso i ryby, wieprzowina,
- tłuszcze,
- tłuste rosoły, sosy, zasmażki,
- tłuste mleko,
- tłusty nabiał, sery topione, pleśniowe,
- nasiona słonecznika, sezamu, dyni, orzechy, migdały,
- przyprawy (sól, ocet winny, bazylia, estragon, paprykę słodką, tymianek).
Zapalenie trzustki - jak przygotować jadłospis
Jak zrobić zdrowe śniadanie i kolację dla chorych na trzustkę
Jadłospis na chorych na trzustkę powinien składać się z dań lekkostrawnych i chudych. Wykluczone są klasyczne śniadania jak: jajecznica, jajka gotowane lub smażone. Możemy zjeść kanapki z pszennego pieczywa z chudym twarogiem lub chudą wędliną i plasterkiem pomidora bez skórki lub na słodko z miodem lub z dżemem bez pestek.
Na śniadanie i kolację doskonałe są płatki owsiane, kukurydziane z chudym mlekiem. Świetne są wszelkiego rodzaju owsianki, kasza manna na mleku. Pamiętajmy jednak, aby nie używać do owsianki owoców pestkowych i małych pesteczek i ziarenek. Najlepsze będą pokrojone morele, pieczone jabłka lub mus jabłkowy, brzoskwinie (nie z puszki). Do owsianki dla chorych na trzustkę nie dodajemy orzechów, nasion i pestek.
Co ugotować na obiad przy diecie trzustkowej
Aby ugotować obiad dla chorych na trzustkę możemy wykorzystać przepisy na dania lekkostrawne. Jednak dieta trzustkowa jest znacznie bardziej restrykcyjna, niż dieta lekkostrawna. Powinna być także niskobiałkowa, niskotłuszczowa, z małą ilością błonnika. Pamiętajmy, że wykluczone są produkty gotowe i w proszku oraz produkty wysokoprzetworzone.
Zalecane techniki przygotowania dań gotowanych to:
- gotowanie,
- gotowanie na parze,
- duszenie bez wcześniejszego obsmażania,
- pieczenie w folii i pergaminie bez dodatku tłuszczu.
Mięso musi być chude. Dlatego też okrajamy tłuszcz i skóry, zaś z kurczaka zdejmujemy skórę. Zupy przygotowujemy na bazie wywarów warzywnych. Wykluczone są gęste, zawiesiste, tłuste zupy na kościach lub wywarach mięsnych. Zup nie należy również zabielać śmietaną i zagęszczać zasmażką.
Doskonałym wyborem na obiad będzie zupa pomidorowa z ryżem na bulionie warzywnym lub na maśle. Nie dodajemy cebuli. Najlepiej zrobić ją na świeżych pomidorach bez skórki lub na samodzielnie zrobionym przecierze pomidorowym. Zupę okraszamy delikatnymi przyprawami i nie zabielamy śmietaną.
Do drugiego dania na obiad możemy podać:
- makaron,
- ziemniaki,
- drobne kasze,
- biały ryż.
Dobre drugie dania dla chorych na trzustkę:
- pulpety drobiowe gotowane w sosie własnym,
- potrawki drobiowe z gotowanymi warzywami,
- kluski biszkoptowe na białkach,
- leniwe pierogi na białkach.
Jak zrobić deser dla chorych na trzustkę? Dobrym deserem będzie kompot owocowy, kisiel, budyń, galaretka owocowa. Słodycze nie są wskazane dla chorych na trzustkę. Możemy jednak upiec ciasto biszkoptowe lub bezę. Idealny będzie lekki torcik z ciasta biszkoptowego przekładany dżemem (bez pesteczek), z galaretką na wierzchu.
Ostre i przewlekłe zapalenie trzustki wymaga dość restrykcyjnej diety, która pomaga złagodzić objawy i zapobiega zniszczeniu organu. Dieta trzustkowa wymaga dań lekkostrawnych, chudych, z małą ilością błonnika. Wymaga odstawienia alkoholu, kawy, używek i tłustych, ciężkostrawnych dań.