Dania z kociołka

Dania z kociołka - przepisy na wyśmienite dania przygotowywane w kociołku

Garnki i kociołki żeliwne używane były przez wiele pokoleń, w tym z pewnością przez nasze babcie. Obecnie ich popularność znów wzrasta, oczywiście w bardziej nowoczesnej odsłonie. Czy samodzielnie przygotowanie dań w żeliwnym kociołku jest trudne? Absolutnie nie! Z pewnością poradzisz sobie z nim nawet jako początkujący kucharz. Mimo, że na pierwszy rzut oka może wydawać się to skomplikowane, czasochłonne i wymagające zaawansowanych umiejętności kulinarnych szybko przekonasz się, że w rzeczywistości nic bardziej mylnego. Lista dań, które możesz przygotować w kociołku żeliwnym nie ma końca. Gołąbki, zrazy, gulasz, zupy… to tylko nieliczne z bardzo wielu pysznych pomysłów na dania z kociołka.

Kociołek żeliwny – jak używać kociołka? Zalety i wady

Kociołek żeliwny – charakterystyka

Kociołek żeliwny to duży, bardzo głęboki garnek z pokrywą, najczęściej dokręcaną śrubami. Jego działanie nieco przypomina działanie szybkowaru, ponieważ potrawy gotują się w nim we własnych sokach, w warunkach podwyższonego ciśnienia.

Kociołki te najczęściej produkowane są z żeliwa, czyli połączenia węgla z żelazem, co zapewnia bardzo wysoką trwałość, dobre rozprowadzenie i długotrwałe utrzymanie ciepła. Na rynku można znaleźć kociołki emaliowane i nieemaliowane – te pierwsze są zdecydowanie łatwiejsze w utrzymaniu i pielęgnacji.

Kociołki żeliwne mają różne rozmiary, jednak najczęściej nie mniejsze niż 5-7 litrów. Jeśli planujesz gotowanie dla większej ilości osób lub dużych porcji na kilka dni zdecydowanie lepiej zainwestować w większy kociołek. Kociołki o pojemności 5 litrów zazwyczaj pozwalają na przygotowanie potrawy dla od 4 do 5 osób.

Jak używać kociołków żeliwnych?

Podczas przygotowywania potraw w kociołkach żeliwnych bardzo ważne jest zabezpieczenie od spodu kociołka i wszystkich produktów przed przypaleniem. Można to zrobić na kilka sposobów. Pierwszy, najprostszy to po prostu wyłożenie spodu kociołka liśćmi kapusty. Możesz też wykorzystać plastry boczku lub słoniny, jest to jednak zdecydowanie bardziej tłuste, kaloryczne i niezdrowe rozwiązanie.

Wszystkie żeliwne naczynia wymagają solidnej pielęgnacji. Bardzo ważne jest też pierwsze użycie kociołka, czyli tak zwane „wypalanie”.  Jest na to kilka sposobów. Pierwszym etapem jest dokładne wyszorowanie wewnętrznej części kociołka z użyciem czystej wody i piasku lub żwiru. Kolejny etap to jego wypłukanie, a to o czym bezwzględnie trzeba pamiętać, to to aby nie używać do tego żadnych płynów, czy detergentów.

Następnie kociołek należy odstawić do całkowitego ostygnięcie. Kolejny krok to wypełnienie kociołka około 0,5-1 litrem roślinnego oleju, ustawienie na palenisku, doprowadzenie do wrzenia i dokładne rozprowadzenie gorącego oleju po całej wewnętrznej powierzchni. Po wylaniu oleju kociołek należy odstawić do ostygnięcia, ale nie należy go chłodzić samodzielnie zimną wodą, ponieważ może pęknąć. Dopiero po tak przeprowadzonym wypaleniu kociołek nadaje się do ugotowania pierwszej potrawy.

Zalety garnków i kociołków żeliwnych

Pierwszą, niepodważalną zaletą kociołków żeliwnych jest ich trwałość i to, że odpowiednio pielęgnowane będą służyły przez długie, długie lata. Co więcej są bardzo uniwersalne, można wkładać je do piekarnika, ustawiać na gazie, płycie indukcyjnej oraz palenisku.

Garnki i kociołki żeliwne umożliwiają gotowanie beztłuszczowe dzięki czemu przygotowywane w nich potrawy są mniej tłuste, mniej kaloryczne i zdrowsze. Dodatkową zaletą, jest to że podczas gotowania w naczyniach żeliwnych nie dochodzi do produkcji szkodliwych, niebezpiecznych dla zdrowia substancji.

Kolejna zaleta to fakt, iż w kociołkach żeliwnych ciepło jest rozprowadzane równomiernie, a nagrzane naczynie długo utrzymuje ciepło. Dzięki temu, nawet kilka godzin po skończeniu gotowania potrawy wciąż są ciepłe i możemy je podać bez konieczności odgrzewania.

Najsmaczniejsze potrawy i przepisy z kociołka żeliwnego

Do czego można użyć kociołka żeliwnego?

Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta – do wszystkiego! To bardzo uniwersalne naczynie w którym przygotujesz wiele różnych potraw. Sprawdzi się do przyrządzania zup, mięs, gulaszy, gołąbków, potrawek, sosów. Można upiec w nim nawet pyszny chleb z chrupiącą skórką!

Pyszny gulasz z kociołka myśliwskiego z warzywami

Klasycznym daniem przygotowywanym w kociołkach żeliwnych jest gulasz. Najczęściej wykorzystuje się do niego mięso wieprzowe, grzyby (najlepiej pieczarki), dużo warzyw, na przykład papryki w różnych kolorach, marchewki, cebule, czosnek, pomidory całe i przecier pomidorowy lub pomidory z puszki.

Jednak przepis możesz dowolnie modyfikować i do przygotowania gulaszu możesz wykorzystać też wiele innych składników, na przykład dodać inny rodzaj mięsa (mięso drobiowe lub wołowe) lub inne warzywa. Dobrze sprawdzają się między innymi cukinie lub bakłażany.

Do zalania wszystkich składników najczęściej wykorzystuje się bulion jarski lub warzywno mięsny, jednak niektórzy lubią pokusić się również o dodatek ciemnego lub jasnego piwa. Dzięki temu cała potrawa ma charakterystyczny i niepowtarzalny smak i aromat.

Przygotowując gulasz z kociołka myśliwskiego nie można też zapomnieć o dodatku przypraw. Szczególnie polecamy liście laurowe, ziele angielskie, słodką i ostrą mieloną paprykę, majeranek. Jeśli lubisz bardzo leśne smaki możesz dodać również owoce jałowca.