Ciasta na Boże Narodzenie - zbiór przepisów na ciasta i desery świąteczne
Potrawy bożonarodzeniowe nie mogą obejść się bez pysznych ciast i deserów. Najbardziej popularne ciasta na Boże Narodzenie to między innymi makowiec, piernik oraz sernik, bardzo ważnym elementem świątecznego menu jest również kutia, deser przygotowywany z pszenicy, maku, miodu i bakalii. Choć konkretne przepisy oraz przyrządzanie potrawy są uzależnione w dużej mierze od miejsca pochodzenia, zwyczajów i upodobań kulinarnych, to część przepisów na świąteczne ciasta pozostaje tradycyjna. Przygotowując ciasta i desery na Boże Narodzenie, warto pozostać przy zwyczajowych potrawach, ale warto również wprowadzić do menu trochę nowości.
Symbolika ciasta na Boże Narodzenie
Choć myśl o świątecznych ciastach kojarzy nam się przede wszystkim z walorami smakowymi, to warto wiedzieć, że każde z nich ma również konkretne znaczenie symboliczne.
Piernik jest jednym z najdawniej znanych ciast na świecie, a jego nazwa wywodzi się od słowa „pierny”, czyli pieprzny, choć słowo to określało dawniej wszystkie pikantne korzenne przyprawy. Ciasto to przywędrowało do nas już w epoce średniowiecza, początkowo pod postacią ciasta miodowego. Piernik, który w dawnych czasach był ciężko dostępnym ciastem ze względu na wysoką cenę korzennych przypraw, jest uznawany za symbol bogactwa (mąka), dobrobytu, a także słodkości w życiu (miód i bakalie). Według tradycji, osoba która znajdzie w cieście jeden jedyny migdał, może oczekiwać rychłego zamążpójścia.
Makowiec według wierzeń ludowych, głównie za sprawą maku, jedzony podczas wigilii ma nam zagwarantować szczęście przez cały nadchodzący rok. Pyszne nadzienie makowe, poza urzekającym smakiem, ma również inne zalety. Po pierwsze, mak jest bardzo zdrowym produktem, bogatym w wapń, żelazo, miedź, mangan, magnez oraz cynk, zawiera również witaminy A, D i E. Potrawy z makiem stanowią dobre wspomaganie organizmu w przypadku problemów z nadmierną nerwowością, kłopotami ze snem, jest również cennym źródłem wapnia dla osób eliminujących nabiał z diety. Po drugie, według religii chrześcijańskiej ma nam zapewnić płodność i dostatek.
Sernik jest zdecydowanie jednym z najbardziej popularnych ciast w naszym kraju. Według legend ciasto to było znane już w czasach starożytnych, gdzie podobno był daniem, które serwowano zwycięzcom Igrzysk Olimpijskich. Do Polski sernik przywędrował najprawdopodobniej za sprawą króla Jana III Sobieskiego, powracającego z odsieczy wiedeńskiej, skąd wzięła się jego nazwa – sernik wiedeński. Ser, tak jak i jajka, jest symbolem odrodzenia, przygotowuje się go jednak nie tylko na święta wielkanocne, ale także na Boże Narodzenie.
Smaczne przepisy na bożonarodzeniowe wypieki
Jakie dobre ciasta na Boże Narodzenie warto przygotować?
Ciasta, które przygotowujemy na Boże Narodzenie zależą w dużej mierze od zwyczajów w naszej rodzinie, upodobań smakowych oraz umiejętności kulinarnych, jednak niektóre przepisy na smaczne wypieki świąteczne powtarzają się w większości domów. Jakie proste ciasta na Boże Narodzenie przyrządza się najczęściej i o czym nie należy zapominać przy ich przygotowywaniu?
Makowiec. Możemy go przygotować na wiele sposobów. Najprostszy z nich to cienkie placki, na których układamy grubą warstwę makowej masy. Z maku możemy również przyrządzić struclę makową (z ciasta drożdżowego lub krucho-drożdżowego), strudel (kruche ciasto podobne do ciasta francuskiego, składające się z kilku warstw), tort makowy czy tartę makową. Smaczne ciasto makowe przygotujemy również łącząc mak z jabłkami i orzechami, a także przyrządzając makowiec o posmaku piernika. Pyszne, a zarazem proste nadzienie makowe przyrządzimy samodzielnie w domu. Wieczorem płuczemy mak i namaczamy go przez całą noc. Na drugi dzień gotujemy go do miękkości i odsączamy. Do ostudzonego maku dodajemy miód, roztopione masło, rum lub likier amaretto, białka jajek, aromat migdałowy i bakalie (najczęściej rodzynki, kandyzowaną skórkę pomarańczową, orzechy i migdały). Najlepszy makowiec przyrządzimy z maku samodzielnie ugotowanego i zmielonego, jednak jeśli brakuje nam czasu możemy wykorzystać gotowy mak mielony lub nawet kupną masę makową.
Świetnym pomysłem na smaczne ciasto bożonarodzeniowe będzie też sernik. Przyjmuje się, że występuje on w ponad 1000 odsłonach, każdy znajdzie więc swój ulubiony rodzaj ciasta. Jakie rodzaje sernika są najpopularniejsze?
- Wspomniany wcześniej sernik wiedeński, wyjątkowo puszysty i aksamitny w smaku, pieczony najczęściej bez spodu, przygotowywany z tłustego mielonego twarogu i dużej ilości jajek. Sernik wiedeński możemy przyozdobić cukrem pudrem lub polewą z czekolady.
- Sernik królewski, który jest jednym z najbardziej tradycyjnych polskich serników. Przygotowuje się go z dwóch warstw ciasta kruchego o smaku kakaowym, a między nimi znajduje się masa serowa.
- Sernik z brzoskwiniami, najczęściej przygotowywany bez spodu, z dodatkiem pokrojonych brzoskwiń – świeżych lub z puszki. Ten rodzaj sernika świetnie sprawdza się na zimno, możemy go również przygotować z chrupiącą bezą na wierzchu lub, w wersji bożonarodzeniowej, ze spodem i wierzchem z korzennego ciasta kruchego.
- Sernik z rosą, pyszne ciasto na kruchym spodzie, z delikatną bezową pianką i charakterystycznymi kropelkami rosy, które pojawiają się na bezowej piance po upieczeniu.
Kolejnym ciastem, bez którego Boże Narodzenie nie może się odbyć jest oczywiście piernik. Pyszne, aromatyczne ciasto o korzennym smaku i zapachu stanowi kwintesencję świątecznego nastroju. Jakie są niezbędne składniki, żeby przygotować ten wyjątkowy deser? Potrzebujemy dobrej jakości mąki, masła, cukru, jajek, mleka oraz suszonych śliwek. Bardzo ważny jest dobrej jakości miód, a także piernikowa mieszanka przypraw, najlepiej sporządzona samodzielnie w domu. Dobrym pomysłem jest przełożenie piernika domowymi powidłami śliwkowymi lub przyrządzonymi z czarnej porzeczki.
Jeśli mamy trochę więcej czasu i chcemy jeszcze bardziej podkreślić wyjątkowość świątecznych potraw, warto przygotować tradycyjny, długodojrzewający piernik staropolski. Za jego przyrządzanie powinniśmy się zabrać nawet około cztery do sześciu tygodni przed świętami, ponieważ ciasto na ten wypiek powinno dojrzewać minimum dwa tygodnie w chłodnym miejscu, a najlepsze jest, gdy czas dojrzewania wynosi minimum cztery tygodnie.
Najnowsze przepisy na ciasta bożonarodzeniowe
Choć święta Bożego Narodzenia opierają się w dużej mierze o tradycyjne potrawy, to warto do świątecznego menu dodać również coś nowego. Najnowsze przepisy na placki świąteczne to między innymi:
- Ciasto marchewkowe, przyrządzanie jak sama nazwa wskazuje z tartej marchewki, mascarpone i przyprawy piernikowej, która nadaje mu świątecznego smaku i aromatu.
- Ciasto 3-bit, wzorowane na popularnych batonach o tej samej nazwie. Przygotowujemy je z użyciem herbatników, kajmakowej masy typu krówka, kremu budyniowego i bitej śmietany.
- Tiramisu, pyszny włoski deser, który przyrządzamy z kilku warstw podłużnych biszkoptów, nasączonych wcześniej mocnym naparem kawy espresso oraz likierem amaretto o migdałowym smaku i aromacie.
- Szarlotka, która choć nie stanowi stałego elementu bożonarodzeniowego menu, to świetnie pasuje do zimowego klimatu, a zarazem jest jednym z ulubionych przez nas ciast.
- Ciasto Pijana śliwka, przygotowywane na kakaowym biszkopcie, przekładane kremem budyniowym lub przyrządzonym na bazie nutelli oraz polane grubą warstwą czekoladowej polewy. Nieodłącznym elementem tego wypieku, od którego wzięła się jego nazwa, jest dodatek suszonych śliwek, namoczonych wcześniej w alkoholu, przykładowo w rumie.
