Dania na Boże Narodzenie

Przepisy na dania na Boże Narodzenie. Oto tradycyjne świąteczne potrawy

Święta Bożego Narodzenia stanowią najważniejszy dzień w polskim kalendarzu świątecznym. Na te święta się czeka i z dużym wyprzedzeniem przygotowuje świąteczne menu. Prócz aspektu religijnego święta kojarzą się z prezentami, spotkaniem rodzinnym i świątecznym nastrojem. Wielką rolę gra tu jedzenie i bożonarodzeniowe przysmaki jak karp, kutia, makowiec, oraz tradycyjne dania wigilijne. Dowiedz się, co w Polsce tradycyjnie jada się na święta i poznaj najciekawsze przepisy na bożonarodzeniowe potrawy.

Tradycyjne dania na Boże Narodzenie

Boże Narodzenie w kuchni polskiej - dania wigilijne

W Polsce Boże Narodzenie obchodzimy w zasadzie 3 dni. Święta zaczynają się już w czasie wieczerzy wigilijnej. Tradycyjnie wigilia jest dniem, w którym należy pościć. Oznacza to, że tego dnia, dla osób religijnych, zakazane jest jedzenie mięsa i należy unikać jedzenia przed zmierzchem. Dlatego też tego dnia nie jada się obiadu, zaś głównym posiłkiem jest dopiero kolacja wigilijna, którą robimy po zmierzchu.

Według tradycji menu na wigilię powinno składać się z 12 potraw postnych. Osoby religijne nie jadają wówczas mięsa, dlatego królują ryby, przede wszystkim karp i śledzie oraz grzyby, kapusta i dania mączne. Tradycyjnie na wigilię i na święta podawano dania z makiem, jak kutia, kluski z makiem, czy makowiec.

W XX wieku, szczególnie w czasach PRL, święta obchodzono bardzo wystawnie i tego dnia wyciągano ze spiżarni przysmaki zarezerwowane na ten dzień, jak grzybki w occie czy śliwki w occie. Mimo zakazu jedzenia mięsa tego dnia, menu było naprawdę bogate. W kuchni polskiej dania z karpia zarezerwowane są w zasadzie tylko na wigilię. Przygotowuje się wówczas kilka różnych dań z tej ryby, jak: karp pieczony, karp smażony w panierce, karp faszerowany czy karp w galarecie.

W każdym domu listę 12 potraw na wigilię układa się inaczej, jednak liczba musi być zachowana. Wybiera się je spośród tradycyjnych dań kuchni polskiej jak:

• sałatki śledziowe: śledź z cebulką, śledzie w śmietanie, śledzie pod pierzynką i inne,
• sałatka jarzynowa,
• jajka w majonezie,
• grzybki w occie, śliwki w occie i marynaty,
• postna zupa: grzybowa, żur, barszcz biały, zupa rybna,
• barszcz z uszkami, uszka muszą być z kapustą lub z grzybami,
• pierogi z kapustą i grzybami,
• łazanki z grzybami,
• ryba po grecku,
• karpie: karp smażony, karp pieczony, karp w galarecie,
• kapusta z grzybami, groch z kapustą,
• kompot z suszonych śliwek i gruszek,
• kutia,
• kluski lub łazanki z makiem,
• ciasta: makowiec, pierniki.

Bożonarodzeniowe jedzenie w czasie właściwych świąt

Dwa kolejne dni świąt Bożego Narodzenia spędza się głównie przy stole, zaś wszystkie posiłki, nie wyłączając śniadania, mają uroczystą oprawę. Osób religijnych nie obowiązuje już post, lecz nadal na świątecznym stole pojawiają się śledzie, grzyby i kapusta. Tradycyjnie na święta spotykała się cała rodzina, zjeżdżali krewni z daleka, dlatego też rozstawia się duży stół suto zastawiony jedzeniem.

Jakie jedzenie pojawia się na świątecznym stole w czasie Bożego Narodzenia:

• półmiski wędlin, najlepiej samodzielnie zrobionych, jak pasztet,
• sałatki śledziowe,
• sałatka jarzynowa i różne rodzaje sałatek,
• grzybki w occie, śliwki w occie, pikle i różne marynaty,
• warzywa: ogórki kiszone,
• ryby na zimno,
• kompot z suszonych śliwek i gruszek,
• pierniki, ciasta i ciastka.

Świąteczny obiad jest szczególnie uroczysty i na stole pojawiają się dania na ciepło. Króluje wówczas tradycyjny polski bigos. Jada się również zupy mięsne, przede wszystkim rosół. Na drugie danie podaje się różnego rodzaju wykwintne dania mięsne, jak pieczenie, dużony lub pieczony drób, pieczony schab itp.

Najlepsze przepisy na potrawy świąteczne na święta Bożego Narodzenia

Najważniejsze potrawy wigilijne

Niegdyś tradycyjnym, słodkim daniem na wigilię była kutia, potrawa obecnie nieco zapomniana. Robi się ją z ziaren pszenicy połączonych z makiem, miodem, bakaliami, orzechami i rodzynkami. Niegdyś pszenicę ręcznie obierano z ziaren, obecnie można dostać już oczyszczone ziarna. W niektórych regionach pszenicę zastępuje się pęczakiem lub ryżem.

W czasie świąt mak odgrywał szczególną rolę. Jedną z zapomnianych już potraw wigilijnych były kluski lub łazanki z makiem. Kiedyś makaron robiło się ręcznie. Obecnie wystarczy kupić odpowiedni makaron wstążki. Mak przygotowuje się podobnie jak do makowca. Można również kupić już przygotowaną masę makową w puszce. Makaron mieszamy z masą makową i podajemy.

Inną zapomnianą, lecz bardzo smaczną potrawą był groch z kapustą. Warto ją sobie przypomnieć, gdyż danie to jest smaczne i łatwe do zrobienia. Gotujemy namoczony groch, tak aby się trochę rozgotował. Osobno gotujemy posiekaną, kiszoną kapustę. Na patelni podsmażamy cebulę z przyprawami, dodajemy kapustę i podsmażamy. Na koniec dodajemy groch i chwilę podsmażamy.

Przepisy na dania świąteczne na pierwszy i drugi dzień świąt

Tradycyjne przepisy na święta nie mogą się obyć bez pasztetu. Jeszcze w XX wieku przed świętami robiło się domowy pasztet, którego smak przewyższał jakikolwiek pasztet dostępny w sklepach. Domowy pasztet robimy z mięsa wieprzowego, wołowego i wątróbki. Ugotowane mięso wraz z bułką tartą i przyprawami należy zmielić trzykrotnie w maszynce do mięsa. Następnie połączyć z żółtkami i pianą z białek, a masę przełożyć do formy i upiec. Danie to jest pracochłonne, jednak jego smak wynagradza każdy wysiłek.

Tradycyjną zupą, jaką najczęściej podaje się w Polsce w czasie imprez rodzinnych i świąt, jest rosół z makaronem. Warzywa z rosołu służą potem do klasycznej, polskiej sałatki jarzynowej z dodatkiem ogórków kiszonych i jabłka. Jako sos do sałatki służy majonez. Tradycyjnie w czasie świąt je się dużo, zaś na stół podaje się dużo różnych sałatek warzywnych. Królują wówczas raczej ciężkie, syte sałatki warzywne lub śledziowe okraszone majonezem.