Pasty do smarowania

Pasta - rodzaje, przepisy, dodatki, ciekawostki

W naszej kuchni do smarowania chleba najczęściej używa się dżemu, zaś w tradycyjnej kuchni polskiej typowym smarowidłem był smalec ze skwarkami. Na półkach sklepowych królują pasztety do smarowania czy nutella. Dlaczego jednak nie pokusić się o zrobienie własnej, zdrowej pasty do kanapek. Danie to jest łatwe i szybkie do zrobienia i pozwala na wykorzystanie produktów, które mamy w lodówce oraz resztek, na przykład z imprezy. Przedstawiamy różne, ciekawe pomysły na pasty do pieczywa.

Pasta do chleba

Skąd się wziął przepis na pasty kanapkowe

Odkąd ludzie zaczęli kroić chleb na kromki i wymyślili kanapki, powstały przepisy na różne pasty do chleba. Kanapka ma bardzo długą historię, gdyż od dawien dawna w chleb zawijano mięso, aby jedząc nie brudzić sobie rąk. Ponoć kanapkę wymyślił hrabia Sandwich, który chciał zjeść posiłek nie odchodząc od stolika karcianego i nie brudzić rąk ani kart. Klasyczne kanapki podawane są z mięsem w środku.

Nie wiadomo kiedy wymyślono smarowidło do chleba. Prawdopodobnie najwcześniej chleb smarowano tłuszczem, na przykład smalcem czy masłem, zaś w krajach śródziemnomorskich maczano w oliwie. Masło wyrabiane z mleka, prawdopodobnie odkryły plemiona indoeuropejskie, które zaczęły spożywać mleko. Masło wytwarzali Hindusi, Scytowie, zaś z Celtami przywędrowało do Europy i może także na Bliski Wschód czy do Afryki Północnej.

W kuchni polskiej tradycyjne smarowidła do chleba to: dżem, pasztet i smalec. Chleb ze smalcem i ogórkiem kiszonym stanowiło niegdyś tradycyjne ludowe jedzenie. Dziś smalec ze skwarkami na chlebie nie uchodzi za zdrowe jedzenie i traci popularność. Klasyczne, mięsne smarowidło do kanapek stanowi również pasztet do smarowania. Nadal święci triumfy smarowidło na słodko, czyli wszelkiego rodzaju dżemy, marmolady i powidła, bez których nie możemy sobie wyobrazić polskiego śniadania.

W kuchni polskiej tradycja kanapek jest długa i głęboko zakorzeniona, jednak nie mamy tradycji past do chleba. Dopiero teraz, wraz pomysłami na jedzenie fit, pojawiły się pomysły na różne pasty kanapkowe zrobione z warzyw, jajek czy pieczarek.

Pasta do smarowania pieczywa w kuchniach świata

O ile oferta tradycyjnych smarowideł do chleba w kuchni polskiej jest bardzo uboga, to kuchnie świata mają bardzo wiele do zaoferowania.

Słynne na świecie smarowidła kanapkowe:

• marmite, czyli pasta z wyciągu drożdżowego popularna w krajach anglosaskich,
• masło orzechowe popularne w USA,
• guacamole, czyli meksykańska pasta z awokado z cytryną i czosnkiem,
• humus, pasta arabska z ciecierzycy i sezamu,
• tahini, pasta sezamowa z krajów arabskich,
• pesto, tradycyjna, włoska pasta do chleba lub sos do spaghetti,
• tapenada, francuska pasta do chleba z oliwek, kaparów i oliwy z oliwek,
• rillettes, francuskie smarowidło zrobione z mięsa długo gotowanego w winie i tłuszczu,
• ajwar, serbska pikantna pasta ze słodkiej papryki, bakłażanów i czosnku, z dodatkiem octu,
• zakuska, czyli pasta z Kresów Wschodnich.

Najpopularniejszą pastą w Anglii jest marmite, czyli wyciąg drożdżowy powstający jako produkt uboczny warzenia piwa. Marmite stanowi produkt naturalny, bez konserwantów i cukru, który nadaje się dla wegetarian. Zawiera bogactwo witamin z grupy B. Pasta ta służy do cienkiego smarowania chleba, zaś jej smak przypomina sos sojowy. Nadaje się też jako przyprawa, na przykład zastępuje sos sojowy. Australijskim odpowiednikiem jest vegemite, o dość słonym smaku, z dodatkiem warzyw.

Pikantne pasty do chleba ze słodkiej papryki i bakłażana robi się w kuchni bałkańskiej. Specjałem Serbii jest pikantny ajwar. W Serbii, Bułgarii i Macedonii robi się lutenicę, która stanowi sos do dań mięsnych lub smarowidło do pieczywa. Prócz papryki i bakłażanów dodaje się inne warzywa, orzechy oraz przyprawy. W Macedonii jada się łagodny pindżur z pieczonej papryki.

Z Kresów Wschodnich pochodzi tzw. zakuska, czyli pasta z sera żółtego i czosnku. Jest to propozycja dla osób lubiących mocne smaki. Pomysł ten pochodzi prawdopodobnie z Rosji i doczekał się wielu modyfikacji, gdyż możemy dodać także jajko na twardo, awokado, czy też użyć serka topionego.

Najciekawsze przepisy na pasty do smarowania pieczywa

Jak zrobić pesto

Pesto stanowi tradycyjny, włoski dodatek do potraw. Wykorzystuje się go do kanapek oraz jako sos do spaghetti, czy też do sałatek. Tradycyjnie pesto ucierano w moździerzu. Obecnie możemy go zmiksować. Potrzebne będzie:

• oliwa z oliwek,
• orzeszki pinii,
• tarty parmezan lub inny ser,
• bazylia,
• czosnek.

Najlepsze pesto robi się ze świeżej bazyli, ale sprawdzą się także inne warzywa zielone, jak: jarmuż, rukola, kolendra czy natka pietruszki. Orzeszki piniowe są dosyć drogie, dlatego można je zastąpić innymi, miękkimi orzechami. Własnoręcznie zrobione pesto ze świeżych składników przechowujemy w lodówce, gdzie przetrwa do 2 tygodni.

Jak zrobić hummus

Tradycyjną pastą do chleba, rozpowszechnioną na Bliskim Wschodzie, na Kaukazie i w Afryce Północnej, jest hummus. W krajach śródziemnomorskich i bliskowschodnich jada się go z oliwkami, oliwą z oliwek i chlebkiem pita. Natomiast na całym świecie zdobył sobie popularność jako smaczna, wegetariańska pasta do chleba.

Podstawą hummusu jest ugotowana ciecierzyca, ale sprawdzą się także inne rośliny strączkowe. W Grecji używa się także bobu, grochu, czy też żółtej soczewicy. W kuchni żydowskiej hummus robi się z grochu. Nadaje się także fasola. Najprostszym rozwiązaniem jest użycie cieciorki, czy innych strączkowych z puszki, gdyż jest ona odpowiednio miękka. Ale jeśli chcemy uzyskać pastę domowej roboty bez konserwantów, lepiej samodzielnie ugotować ciecierzycę, którą należy wcześniej namoczyć na noc w wodzie.

Drugim ważnym składnikiem jest pasta sezamowa tahini, znana z kuchni Bliskiego Wschodu. Pasta tahini jest niedroga i dostępna w Polsce. Pastę z prażonych nasion sezamu można ją zrobić samemu. Warto jednak zaopatrzyć się w dobrej jakości mikser lub blender, gdyż nasiona sezamu trzeba długo blendować, nawet 10 minut. Dopiero po długim blendowaniu zacznie wydzielać się olej.

Humus stanowi danie bardzo łatwe do zrobienia. Prócz gotowanej cieciorki i tahini, potrzebny będzie czosnek i oliwa z oliwek oraz sól i pieprz do smaku. Jeśli dodamy sok z cytryny, hummus będzie lekko kwaskowy.

Przepisy na smaczne, domowe smarowidła do chleba

Najlepszy pomysł na pasty do smarowania pieczywa z mięsa i grzybów

Domowe pasty do chleba mają tę zaletę, że łatwo je zrobić. Nie są pracochłonne i można wykorzystać niemal wszystko co mamy w domu. Domowe pasty kanapkowe gwarantują, że wiemy czym smarujemy chleb i mamy pewność, że pasta jest bez konserwantów i dodatków.

Do pasty mięsnej nadaje się mięso po ugotowaniu rosołu czy też jakiekolwiek resztki z gotowanego czy pieczonego mięsa. Pomysł na pastę podsunie nam to co jest akurat w lodówce, gdyż do zmielonego mięsa dodajemy warzywa, jak szczypiorek, ogórek czy inne. Dodatek jogurtu czy serka sprawi, że pasta będzie się dobrze smarować. Nie należy zapomnieć o przyprawach do smaku, na przykład czosnek, curry, itd.

Smaczne pasty do chleba robimy również z ryby, na przykład rozgniecionej widelcem ryby z puszki, wędzonej makreli, łososia czy też resztek ryby smażonej.

Pyszne pasty do chleba powstają z pieczarek. Wystarczy podsmażyć pieczarki z cebulą, następnie połączyć je, na przykład z jajkiem na twardo i wszystko zmiksować. Do smażonych pieczarek pasuje także tarty ser, awokado, czy też warzywa.

Zdrowe pasty do chleba z warzyw i strączkowych

Jedzenie typu fit jest bardzo modne i zdrowe. Dlatego przepis na pyszne pasty do chleba z warzyw będzie nie tylko świetnym dodatkiem do śniadania, lecz także przyda się na imprezę, na przykład do małych kanapeczek lub krakersów.

Na pastę fit nadają się praktycznie wszystkie warzywa. Tajemnica tkwi tylko w tym, z czym je połączyć, aby były smaczne i nie zbyt mdłe. Szczególnie dobrze na pasty do chleba nadają się warzywa pieczone w piekarniku. Dobrym dodatkiem są orzechy, pestki słonecznika, tarty ser, biały serek, jajko na twardo, suszone pomidory itp.

Pyszne pasty do chleba wychodzą z roślin strączkowych jak gotowana cieciorka, fasola czy groch. Dodając pastę tahini tworzymy humus. Warto go jednak urozmaicić kolorystycznie i smakowo przez dodanie gotowanego buraka, brokuła, itp.

Składnikiem spajającym pasty do pieczywa, zwykle jest majonez. Natomiast dla osób, które nie lubią majonezu, dobrą alternatywą jest musztarda z jogurtem.

Smarowidła do chleba na słodko

Słodkich smarowideł do chleba mamy pod dostatkiem, jak nutella, dżemy, masło orzechowe. Ale warto pokusić się o własny pomysł na pyszne, słodkie pasty. Przepis na słodką i zdrową pastę do kanapek przyda się szczególnie jeśli mamy dzieci.

Najprostszym pomysłem będzie twarożek, do którego dodajemy owoce, na przykład banany, miód i czekoladę startą na tarce. Zdrowe i słodkie smarowidło do kanapek powstaje również ze strączkowych z dodatkiem czekolady. Co ciekawe z czekoladą można połączyć ciecierzycę, czy czerwoną fasolę, czy też fasolę adzuki. Słodkie pasty zrobimy również z bakalii, na przykład z pestek słonecznika czy daktyli. Przed miksowaniem bakalie należy namoczyć przez noc w wodzie.