Leczo - najlepsze przepisy oraz sprawdzone metody przygotowania leczo
Leczo to potrawa wywodząca się z kuchni węgierskiej, składająca się głównie z papryki, pomidorów, cebuli oraz wędzonej słoniny. Przepisy na leczo są różnorodne, zależne od wymagań smakowych i miejsca przyrządzania dania. Pierwotnie potrawa ta była znana jedynie na Węgrzech, aktualnie jednak coraz częściej pojawia się na stołach w innych krajach, między innymi w Polsce, Niemczech, Austrii, Czechach, na Słowacji, Ukrainie, a nawet w Izraelu. Tradycyjny przepis na leczo coraz częściej urozmaica się różnymi innymi dodatkami, co nie tylko podnosi walory smakowe, ale często również zwiększa wartość odżywczą przygotowywanej potrawy.
Leczo jako różnorodna potrawa
Jak zrobić tradycyjne leczo?
Składniki na leczo, które uznawane jest za tradycyjne to między innymi:
- Świeże pomidory i papryka, które duszone są na smalcu. W tradycyjnej kuchni węgierskiej często do leczo stosuje się delikatniejszą, białą paprykę, ale możemy również spotkać mieszankę różnych kolorów tego warzywa.
- Podduszona cebula, wcześniej zeszklona na smalcu.
- Słodka papryka w proszku.
To tradycyjne węgierskie danie podaje się często w formie dodatku do potraw mięsnych lub jako samodzielna potrawa. Warzywa nie powinny być rozgotowane, ale sprężyste i aromatyczne, a kawałki papryki i cebuli otoczone sosem z podduszonych pomidorów. Niektórzy porównują węgierskie leczo do francuskiej potrawy ratatouille, przygotowywanej z papryki, bakłażana, cukinii, pomidorów, cebuli, czosnku i świeżych ziół. Leczo możemy podawać z ryżem lub makaronem albo po prostu z kawałkiem świeżej, chrupiącej bagietki.
Inne sposoby na leczo
Choć przepis na tradycyjne leczo jest dość jednoznaczny, to aktualnie przyrządza się to danie na wiele różnych sposobów. Leczo najczęściej podaje się jesienią, kiedy możemy kupić najbardziej wartościowe, sezonowe warzywa. Jak zrobić leczo, żeby stanowiło pełnowartościowy posiłek?
- Zadbajmy o różnorodność warzyw w potrawie. Przepis nie musi zawierać jedynie papryki, pomidorów i cebuli. Równie cenne są inne składniki. Leczo możemy przygotować z cukinią, bakłażanem, pieczarkami, czosnkiem czy marchewką. Przepis zależy jedynie od naszej inwencji. Dodatkowe warzywa podwyższą wartość zdrowotną potrawy, a leczo z cukinią, która jest bardzo niskokaloryczna, dodatkowo będzie wspierało procesy odchudzania.
- Dodajmy źródło białka. Najczęściej leczo przyrządza się z kiełbasą, ale możemy dodać do niego zdrowsze produkty białkowe. Danie z kiełbasą jest najbardziej popularne, ze względu na charakterystyczny smak, ale równie dobrze sprawdzi się dodatek odpowiednio przyprawionego kurczaka lub indyka. Decydując się na dodatek kiełbasy, warto zrezygnować z jej tłustych odmian i postawić przykładowo na węgierską kiełbasę paprykową, obficie doprawioną kilkoma odmianami papryki lub na hiszpańskie chorizo, kiełbasę przyrządzaną z mięsa wieprzowego z dodatkiem wędzonej papryki.
- Wzbogaćmy przepis o węglowodany złożone. Dodatek brązowego ryżu, pełnoziarnistego makaronu, grubych kasz lub pieczywa z pełnego przemiału zwiększy ilość błonnika, wzbogaci danie o witaminy z grupy B i cenne składniki mineralne, takie jak magnez, cynk, żelazo czy fosfor. Dzięki temu poprawimy pracę układu krążenia, układu nerwowego, wzmocnimy nasz system odpornościowy, polepszymy trawienie i ułatwimy procesy odchudzania.
- Pamiętajmy o przyprawach. Nie tylko podkręcą smak potrawy, ale również wpłyną korzystnie na nasze zdrowie. Papryka usprawni trawienie, kurkuma zadziała antynowotworowo i przeciwwirusowo, pieprz zapobiegnie wzdęciom i zaparciom, a imbir zmniejszy ryzyko rozwoju zakrzepicy oraz rozgrzeje organizm. Do przyprawienia leczo często stosuje się również ostrą paprykę, oregano, bazylię, czosnek, kolendrę, cząber czy czosnek niedźwiedzi. Każda przyprawa ma inne korzystnie działanie na organizm, a zarazem wzbogaca smak i aromat potrawy.
Warto wiedzieć, że leczo jest daniem, które możemy przygotować w większej ilości i przechowywać nawet przez całą zimę. Najlepszym sposobem na to jest pasteryzacja – gorące leczo przekładamy do suchych i wyparzonych słoiczków, lekko zakręcamy i wkładamy do garnka wyłożonego gazą lub ściereczką. Zalewamy ciepłą wodą do 2/3 wysokości, gotujemy przez 20-30 minut, dokręcamy pokrywki i odstawiamy do wystudzenia do góry dnem. Gotowe leczo możemy również zamrozić i wyciągnąć z zamrażarki, jeśli zimą najdzie nas ochota na aromatyczne, warzywne danie.
Właściwości zdrowotne leczo
Wielowarzywne leczo – wpływ na zdrowie
Leczo jest potrawą wielowarzywną, dzięki czemu ma pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Dokładna zawartość składników odżywczych zależy od zastosowanych w nim produktów spożywczych oraz ich proporcji, ale generalnie danie zawierające dużo różnorodnych warzyw dostarcza nam wielu witamin i składników mineralnych, antyoksydantów oraz błonnika. Dzięki nim poprawia się trawienie, ułatwione jest odchudzanie, substancje te mają również pozytywny wpływ na pracę układu krążenia, systemu nerwowego oraz poprawę naszej odporności.
Jakie składniki leczo są szczególnie korzystnie dla zdrowia?
Papryka, która stanowi wartościowe źródło witaminy C (100g czerwonej papryki może jej zawierać około 130mg, a żółtej nawet 180mg) wspiera pracę układu odpornościowego, co jest szczególnie istotne jesienią i zimą. Zawiera również beta-karoten oraz witaminę E, będącymi wartościowymi przeciwutleniaczami, zapobiegającymi chorobom nowotworowym oraz opóźniającymi przedwczesne procesy starzenia. Papryka wpływa również pozytywnie na pracę układu krążenia, chroni przed miażdżycą, pomaga także w walce z podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi. Papryka w proszku poprawia procesy trawienia, możemy ją również zastosować w celu pobudzenia apetytu.
Pomidory, poza witaminami i składnikami mineralnymi, zawierają również bardzo ważny składnik, którym jest likopen. Jest to barwnik będący silnym przeciwutleniaczem, który opóźnia starzenie, zapobiega powstawaniu nowotworów oraz chroni skórę przed nadmiernym promieniowaniem UV. Dzięki wysokiej zawartości potasu, pomidory wspierają pracę układu krążenia, zapobiegają miażdżycy, pomagają w walce z nadciśnieniem i podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi. Co ciekawe, likopen występujący w pomidorach jest lepiej przyswajalny w postaci produktów poddanych obróbce termicznej niż ten z surowych pomidorów.
Cebula i czosnek mają silne właściwości przeciwbakteryjne, antywirusowe i przeciwgrzybiczne. Są uznawane za naturalne antybiotyki, pomagają w walce z przeziębieniem, rozrzedzają wydzielinę w drogach oddechowych, a także działają przeciwzapalnie. Nie należą do produktów lekkostrawnych, więc jeśli mamy problemy z układem pokarmowym powinniśmy je stosować z rozwagą i nie przesadzać z ilością dodawaną do potraw.
Cukinia to niskokaloryczne i lekkostrawne warzywo, które może stanowić wartościowy dodatek do leczo. Jest dobrym źródłem witamin C, K, witamin z grupy B oraz beta-karotenu, a także potasu, magnezu czy żelaza. Cukinia wpływa korzystnie na procesy trawienia, wzmacnia system immunologiczny, ma właściwości antynowotworowe, a dzięki temu że ma niski indeks glikemiczny jest dobrym produktem dla osób cierpiących na insulinooporność oraz chorujących na cukrzycę. Ponieważ ma delikatny smak, jej obecność nie dominuje w paprykowo-pomidorowym leczo.
Pieczarki, choć nie są produktem tradycyjnie stosowanym przy przygotowywaniu potrawy, nadają jej atrakcyjnego smaku, a zarazem stanowią dobre źródło substancji odżywczych. Pieczarki pomagają w walce z podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi, wzmacniają system odpornościowy, a zawarte w nich przeciwutleniacze zapobiegają rozwojowi chorób nowotworowych i opóźniają starzenie.
