Kuchnia prowansalska

Kuchnia prowansalska - charakterystyka, dania, przepisy, ciekawostki

Prowansja kojarzy się przede wszystkim z aromatycznymi ziołami prowansalskimi będącymi popularną mieszanką przyprawową. Ale podobnie jak kuchnia rumuńska i kuchnia portugalska, także prowansalska tradycja kulinarna jest u nas mało znana. Ten słoneczny region Francji oferuje typową kuchnię śródziemnomorską z lekkimi daniami z warzyw, ryb i owoców morza, do których podaje się gęste sosy na bazie czosnku, kaparów i anchois. Kuchnia ta jest jednocześnie lekka i aromatyczna, ale też zdecydowana i mocna w smaku za sprawą dużej ilości czosnku. Przedstawiamy najciekawsze przepisy na dania prowansalskie i doradzamy co zjeść na urlopie w Prowansji.

Czym charakteryzuje kuchnia prowansalska

Jak kształtowały się przepisy kulinarne Prowansji

Prowansja stanowi region historyczny Francji, który znajduje się na wybrzeżu Morza Śródziemnego. W Prowansji leży słynne Lazurowe Wybrzeże będące znanym kierunkiem turystycznym. Region słynie z takich znanych miast jak Marsylia, Nicea i Cannes. Obszar ten charakteryzuje się łagodnym klimatem, gdzie lata są suche i gorące, a zimy łagodne i krótkie. Prowansja wpisuje się w kanon kuchni śródziemnomorskiej, podobnie jak kuchnia portugalska i oferuje smaczne i aromatyczne dania z ryb, owoców morza, warzyw, mięsa i serów.

Kuchnia prowansalska należy do typowych kuchni śródziemnomorskich, jednak bardziej zbliżona do niej jest kuchnia włoska, niż kuchnia francuska czy kuchnia portugalska. Marsylia została założona przez starożytnych Greków, którzy spopularyzowali na tych terenach uprawę oliwek. Wprowadzili też produkcję wina, aromatyczne zioła oraz potrawy z solonej wieprzowiny i ryb. Z kolei Rzymianie przynieśli na te tereny dania i przetwory z ryb. Bliskość Włoch sprawiła, że zauważa się tam widoczne wpływy kuchni włoskiej.

Kuchnia prowansalska - charakterystyka, główne dania i przepisy

Kuchnia prowansalska jest dość prosta i opiera się na pomidorach, oliwie z oliwek i czosnku. Natomiast podstawowymi daniami jakie można tam zjeść są smaczne zupy, sałatki i aromatyczne sosy. Jest to zupełnie inna tradycja kulinarna niż ciężka, kontynentalna kuchnia rumuńska, dlatego brakuje tam dań mącznych i ziemniaczanych. Lekkie kluski i makarony stosuje się jako dodatek do dań warzywnych. Natomiast mięso ustępuje daniom z ryb i owoców morza.

Tradycja kulinarna Prowansji stworzyła smaczne i aromatyczne dania ze świeżych lokalnych składników sezonowych, jak:

• zioła prowansalskie,
• oliwa z oliwek,
• anchois,
• ryby i owoce morza, jak dorsz, langusty, krewetki, mątwy i inne,
• warzywa: pomidory, papryka, czosnek,

W restauracjach Prowansji można zjeść danie z królika, cielęciny lub ślimaka, jednak mięsa, a szczególnie ciężkie dania, nie są typowe dla tej tradycji kulinarnej. Nie znajdziemy tak także wielu dań mącznych, kukurydzianych czy ziemniaczanych, jakie oferuje na przykład kuchnia rumuńska.

Typowe dania Prowansji:

• bouillabaisse, czyli duszona ryba,
• sucha kiełbasa z Arles,
• kozie sery,
• sałatka nicejska,
• zioła prowansalskie,
• prowansalskie sosy Aioli,
• domowa pasta Anchöiade,
• pasta Tapenada,
• gulasz Daube,
• zupa pistou,
• ratatouille.

Prowansja specjalizuje się w kandyzowaniu owoców. Proces ten polega na usuwaniu wody z owoców i zastępowanie jej cukrem. W procesie tym owoce nie tracą smaku ani witamin. Sztuka kandyzowania dotarła do Francji już w średniowieczu, wraz z rycerzami powracającymi z wypraw krzyżowych.

Co ciekawe, Prowansja słynie nie tylko z przepisów kulinarnych, lecz także ze stylu umeblowania kuchni. Kuchnie prowansalskie charakteryzują się jasnym, romantycznym wystrojem, który można określić jako rustykalny. Przeważa tu kolor biały, jasny beż i odcienie szarości. Jako dodatkowe kolory wyróżniają się pastelowe odcienie fioletu, niebieskiego i żółci. Kuchnie prowansalskie nawiązują do wiejskich klimatów słonecznych domów z Prowansji, gdzie dominują motywy kwiatowe, szczególnie lawendowe, kamień i drewno.

Najciekawsze przepisy na smaczne dania typowe dla tego regionu

Typowe dania obiadowe jakie można zjeść w Prowansji - aromatyczne zupy i gulasze z warzyw i ryb

Wśród zup, jakie można zjeść w Prowansji, znajdziemy klasyczne smaczne i lekkie danie, w postaci zupy pistou, którą jada się na ciepło. Jest to fasolowo-makaronowa zupa podobna do minestrone, z dodatkiem czosnku, oliwy z oliwek i parmezanu. Zawiera mnóstwo warzyw, roślin strączkowych, pomidorów i ziół.

Typowym dla Prowansji daniem jest bouillabaisse, czyli rodzaj zupy rybnej. Przepisy różnią się w zależności od regionu. Zupa ta jest trudna do zrobienia i dość pracochłonna, dlatego jej cena w restauracji nie jest niska. Co ciekawe, kiedyś było to danie biednych rybaków, którzy przyrządzali zupę rybną z wczorajszych, niesprzedanych ryb i jadali ją z chlebem i ostrym sosem. Przepis na tę zupę został wzbogacony i zmodyfikowany, tak że obecnie stanowi ona wykwintne danie podawane w najlepszych restauracjach.

Klasyczną potrawą kuchni francuskiej i śródziemnomorskiej jest aromatyczne danie ratatouille. Podaje się ją na ciepło lub na zimno. Na ciepło jest daniem obiadowym serwowanym do omletów, grillowanej ryby czy pieczeni mięsnej. Natomiast podawana na zimny stanowi rodzaj przekąski. Ratatouille jest rodzajem gulaszu warzywnego, który zawiera bakłażany, cebulę, cukinię, paprykę i pomidory, podduszone na oliwie z oliwek i doprawione ziołami i czosnkiem.

Modnym daniem mięsnym jest gulasz daube, który przyrządza się z mięsa i warzyw z ziołami prowansalskimi. Kiedyś było to również danie biedaków, robione przez ułożenie składników warstwami w garnku i pieczenie w piekarniku przez kilka godzin. Danie to podaje się z makaronem lub kluseczkami.

Przyprawy, sosy, dodatki i przekąski Prowansji

Wszyscy znamy zioła prowansalskie. Jest to mieszanka ziół, która sprawia, że danie staje się wyjątkowo aromatyczne. W Prowansji mieszanka stosowana jest do większości dań.

Gęste i aromatyczne sosy stanowią podstawę kuchni prowansalskiej. Podaje się je do mięsa, ryb i innych dań. Najbardziej znany jest gęsty sos Aioli zrobiony na bazie czosnku i oliwy z oliwek. Pastę Aioli podaje się jako dip do warzyw lub ryb. Częstym daniem na lunch są warzywa, ryby i jajka na twardo z dipem w postaci sosu Aioli. W domach robi się zazwyczaj pastę lub sos z anchois, która służy jako dip do warzyw lub do grzanek.

Flagowym sosem Prowansji jest tapenada, zrobiona z kaparów, czarnych oliwek, czosnku i anchois. Jest to gęsta pasta podawana z grzankami jako przystawka. Podaje się ją również do mięsa, ryb lub do sałatek. Co ciekawe, danie to jest dość nowe, gdyż powstało dopiero w XX wieku.

Klasyczną przekąską i przystawką jest sałatka nicejska, która pochodzi z południa Francji. Sałatka nicejska, czyli salade Nicoise, powstaje z surowych i gotowanych warzyw, do których dodaje się tuńczyka, anchois i jajka na twardo. Danie to doprawia się olejem, octem i czosnkiem. Czasami dodaje się także fasolkę szparagową al dente lub karczocha.