Kuchnia peruwiańska - charakterystyka, typowe dania, przepisy, porady
Kuchnia peruwiańska wydaje się bardzo odległa i mało znana, chociaż okazuje się, że podstawowe dla nas produkty pochodzą właśnie z Peru. Stamtąd przybyły do nas ziemniaki, pomidory, czy kukurydza, bez których nie wyobrażamy sobie kuchni. Natomiast kuchnie peruwiańska została mocno zmodyfikowana przez Hiszpanów, którzy przywieźli tam mąkę i strączkowe. Poznaj ciekawą kuchnię opartą na składnikach mało znanych w Polsce.
Kuchnia peruwiańska - charakterystyka i typowe składniki i przyprawy
Jak kształtowała się kuchnia peruwiańska
Wiele tradycji kulinarnych powstaje dzięki napływowi różnych ludów, które przynoszą ze sobą nowe przepisy kulinarne. Podobnie działo się w Peru, gdzie połączyła się tradycja kulinarna dawnych Inków, z kuchnią przywiezioną przez Hiszpanów, a także późniejszych imigrantów z Europy i Azji. Na kuchnię peruwiańską wpływ miała także kuchnia hawajska, polinezyjska, czy też Japońska. Imigranci z Chin, stworzyli chifas, czyli kuchnię chińsko-peruwiańską.
Co ciekawe, kuchnia hiszpańska w znacznym stopniu zdominowała Peru i zepchnęła w niepamięć tradycyjne dania Inków. Porzucenie wielu tradycyjnych roślin przyczyniło się do niedożywienie najuboższej ludności tych terenów. Obecnie na nowo odkrywa się właściwości prozdrowotne takich naturalnych peruwiańskich roślin, jak: amarantus, komosa ryżowa, maca i kaniwa.
W Peru występują inne rośliny i zwierzęta nieznane w Europie, dlatego też kuchnia peruwiańska korzysta z wielu składników, które są u nas niedostępne lub nie są popularne. Na przykład występuje tam bardzo wiele gatunków ziemniaków i kukurydzy oraz nieznane u nas rośliny bulwiaste. Kuchnia peruwiańska korzysta z roślin z rodziny amarantusa, które są w Polsce mało znane. Amarantus dostępny jest u nas w postaci mąki, kaszy lub ziaren, lecz nie jest zbyt popularny. W Polsce dostępna jest komosa ryżowa, którą możemy używać podobnie jak ryż lub kaszę. Dla nas jedzenie mięsa świnki morskiej jest nie do zaakceptowania, tymczasem w Peru jest to tradycyjna potrawa.
Warto pamiętać, że my także zawdzięczamy bogactwo kuchni produktom z Ameryki Południowej, które zostały przywiezione do Europy przez Hiszpanów. Z Peru pochodzą: ziemniaki, kukurydza, pomidory, chili, które stały się podstawą żywienia w Europie. Natomiast popularnymi składnikami diety w Peru stały się produkty przywiezione tam przez Hiszpanów, jak: zboża, ryż, soczewica i ciecierzyca.
Jakie produkty składają się na tradycyjne peruwiańskie jedzenie:
- ziemniaki, bataty i inne rośliny bulwiaste,
- kukurydza,
- rośliny z rodziny amarantusa,
- rośliny strączkowe,
- owoce morza na wybrzeżu,
- mięso: wołowina, lamy, świnka morska,
- przyprawy: chilli, kolendra, sok z limonki.
W kuchni dawnych Inków przygotowanie dań odbywało się w glinianych piecach kopułowych opalanych rozpalanymi skałami wulkanicznymi lub drewnem. W kuchni peruwiańskiej stosuje się liczne przyprawy, jednak nie jest to kuchnia pikantna, szczególnie że klasyczne peruwiańskie chili nie jest ostre.
Tradycyjne przepisy peruwiańskie z różnych regionów oraz przygotowanie typowych dań
Peru dzieli się na kilka regionów, które ukształtowały inne tradycje kulinarne ze względu na różnice klimatyczne. Najbardziej wyróżniają się regiony wybrzeża, Andów i Amazonii.
Kuchnia wybrzeża Peru, podobnie jak kuchnia hawajska, słynie z dań z ryb i owoców morza, jak flagowe danie tego regionu czyli ceviche. Jest to danie z surowej ryby uznany za Narodowe Dziedzictwo Kulturowe Peru. Na wybrzeżu Peru najbardziej widoczne są wpływy kuchni chińskiej. Tradycyjne danie tego regionu arroz chaufa, czyli ryż z warzywami, jajkiem i przyprawami, jest peruwiańską wersja chińskiego smażonego ryżu.
Zupełnie inne jedzenie jest typowe dla regionu Andów, czyli Sierra. Jada się tam bardzo dużo mięsa, jak wieprzowina, drób i wołowina. Właśnie w tym regionie jada się także mięso lamy, alpaki czy świnki morskiej, jak również ryby z jeziora Titicaca. Popularnym daniem jest rocoto relleno, czyli faszerowana papryka. W regionie Andów przygotowanie dań często odbywa się w tradycyjnym inkaskim piecu ziemnym. Tak przyrządza się tradycyjne danie pachamanca, które składa się z różnych rodzajów mięsa, warzyw i przypraw, które są długo gotowane na gorących kamieniach. Z uwagi na trudne przygotowanie tego dania, robi się je głównie na święta.
W rejonie dżungli kuchnia peruwiańska korzysta z nieznanych u nas składników jak platany, maniok czy jukka. Jada się tam również mięso dzikiej świni pekari. Popularne są tam dania z ryżu oraz z ryb słodkowodnych.
Przepisy na typowe dania kuchni peruwiańskiej
Flagowe dania kuchni peruwiańskiej
W Peru na śniadanie zwykle jada się białe pieczywo. Mąkę i zwyczaj jedzenia chleba przywieźli do Peru Hiszpanie. Daniem często jadanym na śniadanie jest pan con chicharrón, czyli bułka z boczkiem, smażonymi batatami i czerwoną cebulą.
Popularnym daniem jest causa, czyli puree z żółtych ziemniaków z różnymi dodatkami, jak cebula, chili i olej. W Limie jada się ciekawą odmianę tego dania, czyli Causa Limena, które wygląda jak żółta kanapka. Między dwa płaty pure z ziemniaków wkłada się nadzienie z mięsa, warzyw i majonezu.
Ciekawym daniem są chicharrones, czyli rodzaj sałatki ze smażonych owoców morza lub wieprzowiny, które są podgotowywane i smażone na głębokim tłuszczu. Jada się je na śniadanie lub jako przystawkę.
Flagowym daniem Peru jest potrawa z surowej ryby, czyli ceviche. Ryba marynowana jest w soku z limonki z dodatkiem czosnku. Podaje się ją z sałatką z czerwonej cebuli.
Peruwiańskie desery
Kuchnia peruwiańska nie może się obyć bez deserów i dań na słodko. Peruwiańczycy lubią ciasta i desery, które są bardzo słodkie. Spośród dań na słodko można wspomnieć ryż z mlekiem, cynamonem i anyżem.
Co ciekawe, większość deserów i smakołyków podawanych w Peru, stanowi przepisy hiszpańskie, które zostały zmodyfikowane, tak aby można je było zrobić z produktów dostępnych w Peru, gdzie na przykład nie ma orzechów czy migdałów. Popularnym smakołykiem są picarones, obwarzanki z dyni smażone na głębokim tłuszczu. Jada się też ciasteczka alfajor, które pochodzą z kuchni hiszpańskiej, lecz zostały zmodyfikowane dla składników peruwiańskich. Są to dwa ciasteczka z mąki, margaryny i cukru złożone razem i nadziewane kremem w rodzaju kajmaku.