Kuchnia ormiańska

Ilustracja: Kuchnia ormiańska - charakterystyka, tradycyjne dania, ciekawostki

Kuchnia ormiańska ukształtowała się w górskim, chłodnym regionie, gdzie ludzie muszą dobre zjeść do pracy, a sporo dań trzeba robić na zapas, na zimę. Jest to kuchnia pracochłonna, zawierająca dużo dań mięsnych, zapiekanek z mięsem mielonym, mięsa zawijanego w liście winogron czy liście kapusty, zawiesistych zup i potrawek z mięsem. Jako przyprawy stosuje się świeże zioła, które nadają daniom niepowtarzalny aromat. Kuchnia ormiańska wpisuje się w kanon kulinarny dań z Bliskiego Wschodu i Kaukazu i wiele dań przypomina potrawy turecki lub gruzińskie.

Kuchnia ormiańska - charakterystyka, tradycyjne dania, ciekawostki

Mało kto wie, że niektóre znane w Polsce dania mają korzenie ormiańskie. Należy do nich krakowski przysmak, czyli ciasto miodowe Marlenka, jak również nasze gołąbki, czy zwykła jajecznica z pomidorami. Poznaj ciekawą kuchnię ormiańską, mimo że większość przepisów jest trudna i pracochłonna. Dowiedz się jakie potrawy jada się na co dzień w Armenii i jak się przygotowuje tamtejsze przysmaki i desery.

Skąd wywodzi się kuchnia ormiańska

Kuchnia ormiańska - charakterystyka i pochodzenie

W Polsce kuchnia ormiańska kojarzy się z wypiekami ormiańskich piekarni, które niekoniecznie mają wiele wspólnego z tradycyjnym jedzeniem w Armenii. Sztuka kulinarna Armenii wyrosła na terenach górskich Kaukazu i zawiera wpływy kuchni greckiej i tureckiej. Potrawy ormiańskie uchodzą za trudne do zrobienia, gdyż przepisy wymagają tłuczenia, napowietrzania i przygotowania farszu. Ważna jest także kolejność, w jakiej dodaje się przyprawy i zioła, aby uzyskać niepowtarzalny aromat. Jednak w Armenii uważa się, że jedzenie to rodzaj sztuki, niemal poezji.

Typowe produkty wykorzystywane w kuchni ormiańskiej:

  • kasza bulgar i kasza manna,
  • mąka i semolina,
  • mięso: wieprzowina i wołowina,
  • rośliny strączkowe: fasola, ciecierzyca, soczewica,
  • orzechy,
  • wyroby mleczne: sery, maślanka, kefir, jogurt i masło,
  • warzywa: bakłażan, ziemniaki, pomidory, kapusta,
  • chleb lawasz,
  • owoce: brzoskwinie, melon, morele, melony, pomarańcze,
  • przyprawy: pietruszka, kolendra, cynamon, imbir, sumak, kumin, czarny pieprz.

Z uwagi na trudny, górski klimat Ormianie do perfekcji opanowali przepisy na potrawy do długiego przechowywania. Przygotowuje się tam jedzenie solone, wędzone i marynowane.

Najciekawsze przepisy na dania ormiańskie

Typowe jedzenie i posiłki w Armenii

Na główne danie Ormianie jedzą zwykle zawiesiste zupy, lub przygotowują rodzaj gęstego gulaszu z mięsa i warzyw, które jadają z ryżem lub kaszą bulgar.

Armenia należy do regionów, gdzie jada się obfite śniadania. Niegdyś na śniadanie podawano gęste i sycące zupy lub potrawki, na przykład khash, czyli gęstą zupę z podrobów. Jadano również potrawki lub zupy z jogurtu i mięsa. Popularnym daniem, jadanym do dziś, jest jajecznica z pomidorami. Obecnie typowe śniadanie przypomina to, które jadamy w Polsce, czyli kawa lub herbata oraz chleb, ser, jajka, dżemy i warzywa.

Klasyczne potrawy obiadowe

Ormianie jadają dużo potraw mięsnych. Co ciekawe, główny rodzaj mięsa, czyli wieprzowina, jadana jest nie dla smaku, lecz z powodów niemal religijnych. Armenia jako państwo chrześcijańskie otoczone Muzułmanami, starała się podkreślić swoją wiarę przez właśnie jedzenie wieprzowiny.

Popularne są szaszłyki i dania z nadzieniem z mięsa mielonego. Klasycznym daniem jest dolma, czyli mięso mielone zawinięte w liście winogron. Kto wie czy jego wersja w liściach kapusty, czyli dolma summer, nie była protoplastą naszych gołąbków, gdyż przepis jest bardzo podobny. W obecnych czasach bardzo popularne jest mięso grillowane oraz różnego rodzaju kebaby.

Warzywa pełnią ważną rolę w kuchni ormiańskiej. Do posiłków podaje się prostą sałatkę z pomidorów, ogórków i cebuli posypanych dużą ilością świeżych ziół, jak kolendra i pietruszka. Ormianie przyrządzają również faszerowane warzywa. Podstawowym warzywem w kuchni ormiańskiej jest bakłażan, z którego robi się zupy, pilawy, nadzienia.

Kuchnia ormiańska stosuje liczne przyprawy, lecz przede wszystkim w postaci świeżych ziół, które nadają daniom niepowtarzalny aromat. Zimą stosuje się zioła w postaci suszonej. Często używane są też takie przyprawy jak cynamon i imbir.

Tradycyjne ormiańskie potrawy z mięsa:

  • harissa, czyli gulasz z pszenicy i mięsa,
  • dolma, czyli mięso mielone lub farsz z warzyw z ryżem i mięsem mielonym zawijane w liście winogron,
  • basturma, solone mięso konserwowane w solance, przechowywane pod ciężarem i suszone,
  • midżurum, zapiekanka wołowa,
  • pilaw, czyli kasza bulgar lub ryż z podsmażonymi warzywami i mięsem,
  • lahmadżun, czyli cienkie chrupiące placki z mięsem mielonym.

Popularnymi napojami do posiłków są kawa, woda źródlana, herbaty ziołowe i tan, czyli ormiański ayran. W Armenii produkuje się także wina i koniaki.

Ormiańskie przekąski

Do posiłków podaje się chleb lawasz pieczony w tradycyjnych piecach ziemnych tonir. Chleb ten ma postać dużych, cienkich placków przypominających naleśniki lub grubych placków. Co ciekawe, wypieka się je na zapas i suszy. Suchy lawasz jada się jako suchary, lecz wystarczy go skropić wodą, przykryć ściereczką i poczekać godzinę, aby stał się miękki. Lavash nie jest jedynym rodzajem pieczywa. Wypieka się także pulchne i miękkie chleby mata nakash w kształcie owalu, chleby choreg z ciasta zaplecionego w warkocz, jak również rodzaj dużych pierogów nadziewanych ziołami i warzywami.

W Armenii istnieje kultura meze czyli małych dań podawanych w celu zaostrzenia apetytu. Robi się je zwykle ze strączkowych i bakłażana. Chleb lawasz służy często do zawijania dań z mięsa mielonego i warzyw. Klasyczną przekąską znaną z Bliskiego Wschodu i krajów Bałkańskich jest borek, czyli placek z warstwowego ciasta podobnego do filo z nadzieniem ze szpinaku, ziemniaków, mięsa lub sera.

Jada się także sporo produktów mlecznych. Popularnym napojem jest tahn, czyli jogurtowy napój przypominający turecki ayran. Jogurt jest wykorzystywany nie tylko do picia. Robi się z niego zupy jogurtowe oraz ciasta jogurtowe. Co ciekawe, gotowany jogurt przygotowywuje się do przechowania na zimę.

Desery i dania na słodko

Przepisy na ormiańskie ciasta i desery są pracochłonne. Mało kto wie, że znany w południowej Polsce tort Marlenka pochodzi z Armenii. Jest to miodowe ciasto, które wymaga wykonania aż 7 - 9 warstw ciasta na bazie masy z miodu i masła, do której dodaje się jajka i mąkę. Placki ciasta pieczemy osobno, a następnie przekładamy kremem budyniowym lub kajmakowym. Prawdopodobnie pierwowzorem Marlenki jest ormiańskie ciasto gata.

Ormiańskie desery i dania na słodko:

  • ryż z rodzynkami,
  • tort miodowy
  • akandż - ormiańskie faworki,
  • desery: pachlawa, gata.

Desery w Armenii przyprawiane są wodą różaną, wodą pomarańczową czy też miód. Pije się dużo jogurtów i soku z granatu. Klasycznym deserem jest pahlava, czyli to samo co turecka baklava, deser z ciasta filo nadziewany miodem i orzechami. Natomiast ciasto gata jest to dwuwarstwowe ciasto miodowe, gdzie między dwie warstwa wkłada się nadzienie z mielonych orzechów z mąką, jajkiem, miodem i masłem.

Pozostałe przepisy kuchni ormiańskiej

Poznaj inne kategorie przepisów na FajneGotowanie.pl
Załóż konto
  • zapisywać ulubione przepisy
  • otrzymywać dopasowane przepisy na maila
  • komentować przepisy pod własnym nickiem
Załóż konto