Kuchnia litewska

Kuchnia litewska - opis, tradycyjna potrawy, sposoby podania, porady

Podobnie jak kuchnia europejska z chłodnych regionów, kuchnia litewska obejmuje dość kaloryczne i mączne przysmaki. Warto jednak poznać przepisy na dania litewskie, gdyż są to potrawy tradycyjne, regionalne, bez konserwantów i oparte o wielowiekowe tradycje. Wymagają one sporo pracy jak blendowanie, ucieranie i gotowanie. Lecz czas i wysiłek odpłaci się w postaci pysznych i zdrowych dań, jak z kuchni naszej babci.

Jak kształtowały się tradycyjne, narodowe dania litewskie

Jak ukształtowała się kuchnia litewska

Kuchnia litewska wiąże się zarówno z chłodnym klimatem jak i z gospodarką Litwy opartą o rolnictwo. Od zarania dziejów w kuchni tej przeważały potrawy mączne i mleczne, zaś w XVIII wieku ogromną popularność zyskały ziemniaki. Na tradycje kulinarne Litwy wpływ miała także kuchnia polska, białoruska, jak również kuchnia turecka, gdyż z Turcji pochodziły egzotyczne przyprawy stosowane do konserwacji żywności.

W uwagi na bliskość Turcji, egzotyczne przyprawy były tanie i kuchnia litewska początkowo charakteryzowała się pikantnymi smakami. Po upowszechnieniu się w XIX wieku saletry do konserwacji żywności, dania litewskie straciły swój mocno pikantny charakter.

Narodowe przysmaki Litwy opierają się na takich produktach jak:

• nabiał, sery i krowie produkty mleczne,
• ziemniaki,
• warzywa, głównie kapusta, buraki i ogórki,
• grzyby,
• mięso, głównie wieprzowina oraz wędliny, jak kiełbasy i boczek,
• ryby, głównie śledzie.

Regionalne dania litewskie stworzone zostały dla ludzi ciężko pracujących w chłodnym klimacie, dlatego też są mocno kaloryczne i mogą być tuczące dla osób prowadzących siedzący tryb życia. Przeważa jedzenie mączne i ziemniaczane, zaś warzywa są głównie duszone.

Tradycyjne obyczaje kulinarne Litwy

Zwyczaje żywieniowe i kulinarne Litwy przypominają tradycje północnej Europy, gdzie klimat jest chłodny. Niższe temperatury wymagają, aby od rana zapewnić organizmowi odpowiednią ilość kalorii. Dlatego też, podobnie jak w Polsce czy Anglii, typowe jest jedzenie obfitego i pożywnego śniadania, zaś wieczorem jedzenie lekkiej kolacji.

W połowie dnia jada się obiad, który składa się z zupy i drugiego dania. Główne danie obiadowe jest zwykle pożywne i kaloryczne. Podstawą jest potrawa z ziemniaków z dodatkiem mięsa. W czasie odświętnego obiadu podawane są również przystawki, na przykład sałatka śledziowa.

Na Litwie jada się zupy, podobnie jak w kuchni polskiej. Popularne są takie zupy jak kapuśniak czy ogórkowa. Zupą popularną także w Polsce jest chłodnik litewski, który robi się na bazie śmietany i zsiadłego mleka. Chłodnik wzbogaca się botwinką, dzięki czemu nabiera on wiśniowego koloru. Dodaje się również drobno pokrojone ogórki oraz jajko na twardo lub kawałki mięsa, czy też ryby.

Drugie danie zawiera przede wszystkim dania z ziemniaków. Podawana jest również potrawa przypominająca polskie pierogi, jak:

• kołduny, czyli małe pierożki gotowane w zupie,
• czebureki, czyli duże pierogi smażone w głębokim oleju,
• kibiny, czyli duże pierogi z różnym nadzieniem pieczone w piekarniku.

Najciekawsze regionalne i narodowe przysmaki litewskie - ciekawostki i przepisy

Tradycyjne dania litewskie z ziemniaków - opis, ciekawostki i przepisy

Ziemniaki zdecydowanie przeważają jako główny składnik potraw kuchni litewskich. Ziemniaki dodaje się do zupy oraz robi z nich wszelkiego rodzaju kluski, pyzy, czy też ziemniaczana wędliny i zapiekanki.

Najbardziej popularne litewskie dania z ziemniaków:

• cepeliny, czyli rodzaj ziemniaczanych pyz z mięsnym nadzieniem,
• smażone kopytka,
• kugelis, czyli zapiekanka ziemniaczana z mięsem,
• placki ziemniaczane,
• kiełbasa ziemniaczana, podawana na obiad jako główne danie,
• bliny żmudzkie, czyli grube placki nadziewane mięsem.

Do pieczonych i gotowanych ziemniaków jada się często kastinys, czyli krem zrobiony na bazie śmietany, masła, czosnku i przypraw. Tradycyjny kastinys można dostać w każdym sklepie na Litwie.

Litewskie wędliny i sery

Tradycyjne, litewskie wędliny i sery zyskały sobie renomę na całym świecie. Narodową wędliną Litwy jest skilandis, zwany też kindziuk, czyli twarda, dojrzewająca wędlina. Ma ona charakterystyczny kwaskowaty smak. Mnie kwaskowaty jest regionalny bandziuk.

Na Litwie znajdziemy również takie ciekawostki jak ser jabłkowy. Jest to przysmak zrobiony wyłącznie z jabłek, w takiej formie, że przypomina ser.

Regionalne pieczywo, napoje i słodycze

Podobnie jak kuchnia europejska, tak i kuchnia litewska opiera się na pieczywie. Regionalne litewskie pieczywo robione jest z mąki żytniej na naturalnym zakwasie, bez konserwantów. Jest to ciemny chleb, który podaje się do wszystkich potraw. Z cienko pokrojonego chleba tworzy się potrawę zwaną łabas, która stanowi przekąskę do piwa.

Głównym napojem codziennym jest gira, czyli kwas chlebowy, produkowany na bazie fermentacji żytniego chleba. Jest to napój bardzo orzeźwiający, dlatego też głównie pije się go latem.

Żadna kuchnia nie może się obyć bez ciast i słodyczy. Na Litwie najciekawszym ciastem jest sakotis, który nieco przypomina polski sękacz. Sakotis, zwany też ciastem z gałęziami, zrobiony jest z jajek i mąki. Na Litwie jada się też coś w rodzaju polskich faworków, jednak są one inaczej ułożone. Układa się wiele warstw ciasta faworkowego i podaje polane syropem i udekorowane orzechami i makiem. Słynny litewski tinginys, czyli blok czekoladowy, robi się bardzo łatwo, bo bez pieczenia.

Przepisy na najciekawsze potrawy z Litwy

Cepeliny - najpopularniejsza potrawa litewska

Jedną z najpopularniejszych dań litewskich są cepeliny, w Polsce znane jako kartacze. Tradycyjne cepeliny robi się z masy ziemniaczanej z nadzieniem mięsnym. Podaje się je ze śmietaną i skwarkami. Istnieje również wersja wegetariańska z nadzieniem z sera.

Cepeliny robimy z ziemniaków surowych i ugotowanych. Surowe trzeba obrać i zetrzeć na tarce. Jest to zadanie dość pracochłonne, gdyż nie wystarczy blendowanie, lecz ziemniaki trzeba zetrzeć na tarce. Dodajemy też skrobię ziemniaczaną. Ugniatamy ciasto i formujemy podłużne kluski wkładając do środka farsz. Nadzienie robi się z mielonego mięsa z dodatkiem czosnku, cebuli i pieprzu. Gotujemy około 25 minut we wrzącej wodzie.