Przepisy do diety półpłynnej. Zobacz, jak ułożyć jadłospis

Przepisy do diety półpłynnej – dla kogo wskazane?

Dieta półpłynna jest najczęściej stosowana w przypadku określonych chorób. Może być wprowadzona zarówno dla osób dorosłych, jak i dla dziecka. Przykłady schorzeń wymagających płynnego jadłospisu to między innymi:

choroby jamy ustnej i przełyku (zapalenie jamy ustnej, zapalenie przełyku, zwężenie przełyku, rak przełyku),
stany po zabiegach operacyjnych,
u niektórych chorych zmagających się z wysoką gorączką,
w innych przypadkach, kiedy utrudnione jest gryzienie i połykanie jedzenia.

Jeszcze bardziej restrykcyjną odmianą diety półpłynnej jest dieta płynna (określana również jako dieta pitna), którą poza powyższymi przypadkami stosuje się również przed badaniami diagnostycznymi (przed kolonoskopią, rektoskopią), a także po zabiegach stomatologicznych czy laryngologicznych, kiedy gryzienie jest znacznie utrudnione.

Lekkostrawna dieta półpłynna lub płynna – najważniejsze założenia

Podstawowe zasady diety półpłynnej

Dieta półpłynna lub płynna (określana inaczej jako dieta pitna) to rodzaj diety lekkostrawnej, w przykładowym jadłospisie, której bardzo ważna jest odpowiednia konsystencja serwowanego jedzenia. Założenia diety papkowatej mają na celu ochronę przewodu pokarmowego przed podrażnieniami natury termicznej, mechanicznej oraz chemicznej. Lekkostrawna dieta w płynnym menu zawiera nie tylko przykłady produktów, które można jeść, ale również odpowiednie przygotowanie codziennych dań.

Posiłki powinny być odpowiednio zbilansowane, tak aby zapewnić organizmowi jak najwięcej składników odżywczych. Jest to szczególnie istotne w przypadku diety dla dziecka, ponieważ rozwijający się organizm wymaga wyjątkowo dużo wartościowych produktów. Obiady mogą być dwudaniowe, gdzie zaserwujemy przykładowo zupę typu krem oraz drugie danie w formie kleiku z kaszy ze zmiksowanym mięsem i warzywami albo możemy wszystko to podać w postaci treściwej zupy.

Czasami, kiedy u chorego zalecana jest dieta wysokokaloryczna, wskazane jest uzupełniane jej dodatkowymi preparatami zdrowotnymi lub mlekiem w proszku.

Przepisy do diety półpłynnej – jak przyrządzać posiłki?

Komponując posiłki dla chorego po operacji lub zmagającego się z chorobami jamy ustnej lub przełyku należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednio przygotowane jedzenie. Przykłady prawidłowo przygotowanych produktów i posiłków to między innymi:

warzywa i owoce przygotowywane w postaci przecierów lub soków,
pieczywo namoczone w wodzie lub mleku, może być też dodatkowo zmiksowane,
obiady powinny zawierać węglowodany w postaci rozdrobnionej (kasze i ryże rozgotowane w postaci kleików, ziemniaki w formie puree),
jajka przygotowywane na miękko, zmiksowane razem z zupą,
sery warto zmiksować razem ze śmietaną, jogurtem naturalnym lub mlekiem,
produkty używane do przyrządzania dań powinny być świeże i soczyste.

Przykładowy jadłospis musi zawierać dania w formie gotowanej, rozdrobnionej, przetartej lub zmiksowanej, a jedzenie płynne (wymagane zwłaszcza w diecie pitnej) powinno być dodatkowo rozcieńczone.

Dieta półpłynna jest dietą specyficzną i ciężko jest ją stosować z innymi dietami, szczególnie tymi eliminacyjnymi oraz wysokokalorycznymi. Choć po operacjach dieta wysokokaloryczna jest wskazana, tak aby przyspieszyć powrót chorego do zdrowia, to w praktyce trudno jest zapewnić odpowiednią ilość kalorii, stosując założenia diety papkowatej.

Ciężko nam również będzie zastosować ten sposób odżywiania w połączeniu z dietą makrobiotyczną. Choć dieta makrobiotyczna zakłada spożywanie produktów sezonowych, które możemy spożywać w postaci półpłynnej, to zakłada jednak składniki, które wyklucza dieta lekkostrawna. Do produktów wskazanych, w przypadku gdy stosowana jest dieta makrobiotyczna, należą między innymi pełnoziarniste produkty zbożowe oraz warzywa strączkowe, a tych w diecie półpłynnej powinniśmy unikać. Sprawdź także ten artykuł na temat zasad diety płynnej.

Dieta papkowata – wskazane produkty dla chorego

Produkty zbożowe: pszenne jasne pieczywo (najlepiej czerstwe), biszkopty, sucharki, mąka pszenna, wafle ryżowe, drobne kasze (kasza kuskus, manna, jęczmienna, kukurydziana), drobne makarony pszenne, płatki owsiane błyskawiczne, płatki ryżowe, płatki kukurydziane, ryż biały, jaśminowy lub basmati, komosa ryżowa.

Mleko i produkty mleczne: niskotłuszczowe mleko (do 2%), jogurt naturalny, kefir, maślanka, mleko zsiadłe (świeżo ukwaszone), sery twarogowe, serek homogenizowany.

Mięso i wędliny: chude rodzaje mięs (kurczak, indyk bez skóry, królik, chuda wołowina, cielęcina), chude wędliny (szynka z indyka lub kurczaka, polędwica, schab).

Ryby: dorsz, mintaj, pstrąg, sola, sandacz, szczupak.

Tłuszcze: masło, słodka śmietana, oliwa z oliwek, oleje roślinne.

Warzywa: marchewka, seler, pietruszka, dynia, buraki, cukinia, kalafior, szpinak, młoda fasolka szparagowa, koperek, natka pietruszki, pomidory bez skórki.

Owoce: najlepiej w formie gotowanej, pieczonej lub przetartej, dojrzałe, bez skóry i pestek. Dopuszczalne są jabłka, gruszki, brzoskwinie, morele, banany, owoce jagodowe.

Półpłynne lub płynne menu – czego nie można jeść?

Stosując dietę półpłynną, nie powinniśmy jeść potraw smażonych, ciężkostrawnych, kwaśnych, ostro przyprawionych. Należy również unikać produktów z pełnego ziarna, tłustego mięsa i ryb, pełnotłustych produktów mlecznych, tłuszczów zwierzęcych, warzyw strączkowych, kapustnych, cebulowych oraz ostrych przypraw.