Placki ziemniaczane

Placki ziemniaczane wielu z nas kojarzą się wyłącznie z kuchnią polską. Tymczasem kartoflane placuszki od zarania dziejów smażone są w wielu państwach na świecie . Jak robi się pyszne i chrupiące placki z ziemniaków? Czy istnieje tylko jeden przepis, aby zrobić je dobrze i smacznie? Jakie składniki trzeba dodać do ziemniaków, żeby placki wyszły idealne? Poznaj historię placków ziemniaczanych i dowiedz się, dlaczego stały się tak popularne w naszym kraju.

Placki ziemniaczane, czyli pomysły na domowe danie z ziemniaka

Jak zrobić placki ziemniaczane? Przepis na pyszne placuszki

Nie do końca wiadomo, skąd przyjęło się u nas, że placki z ziemniaków są polskie. Przecież w wielu miejscach Europy ludzie zajadają się nimi w domach. Placki kartoflane chętnie jedzą mieszkańcy Ukrainy, Białorusi czy Litwy. Węgrzy uwielbiają spożywać danie z wyrazistym sosem paprykowym, z kolei Niemcy i Austriacy często okraszają placki dobrej jakości mięsem. W wielu krajach placki mają swoje nazwy własne:

• Hash browns – w krajach anglosaskich
• Rösti – w Szwajcarii
• Deruny – w Ukrainie
• Draniki – w Białorusi
• Latkes – w kuchni żydowskiej
• Reibekuchen – w Nadrenii (Niemcy)

Wbrew pozorom masa na placki nie jest skomplikowanym połączeniem składników. Dobry placek składa się ze startych na tarce surowych ziemniaków, jajek, mąki oraz soli. Polacy chętnie dodają do całości cebuli – w przypadku przygotowywania placków na słodko z cebuli oczywiście rezygnujemy. Placki, podobnie jak domowe pieczywo, tatar i zapiekanka, najlepiej smakują na gotowo – czyli zaraz po ich usmażeniu. W Polsce smażymy placuszki na oleju roślinnym, najlepiej rzepakowym lub słonecznikowym.

Plendze, placek-zapiekanka, kładzionki, dziedziuchy – polskie placki ziemniaczane

W Polsce wbrew pozorom nie mamy tylko jednego rodzaju placków. Niektórzy przygotowują je według starych receptur, gdzie starte ziemniaki z cebulą zalewane są np. wrzącym mlekiem – sprawia to, że placki stają się super chrupiące. Inni podają tradycyjnie usmażone placki na słono z kwaśną śmietaną, sosem, gulaszem czy bryndzą. Są też Polacy, którzy preferują jedzenie dania na słodko, a więc z cukrem i śmietaną bądź owocowymi konfiturami.

Warto wiedzieć, że w różnych regionach Polski placki ziemniaczane robi się według lokalnych przepisów. Wśród regionalnych placków z kartofli znaleźć można też takie, które wpisane zostały przez polskie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na Listę produktów tradycyjnych. Do polskich placków zaliczamy przeróżne ich odmiany, które doczekały się nazw własnych:

• Plendze (lub plindze / plyndze) – to chrupiące placki smażone w Wielkopolsce, na Warmii i Mazurach.
• Placki pieczone na blasze – piecze się je w piecach np. we wsi Stara Kornica (Mazowieckie).
• Kładzionki ziemniaczane witanowickie – smażone na rozgrzanym tłuszczu z gotowanych ziemniaków (Witanowice, Małopolska).
• Dziedziuchy – placki smażone z gotowanych ziemniaków z Dokudowa (Dokudów, Lubelskie).
• Moskole – wypiekane na blasze (Podhale).
• Placki po rytersku – smażone we wsi Rytro (Małopolskie)
• Placki-zapiekanki – duże placki smażone z tartych ziemniaków, nazywane również babkami ziemniaczanymi (głównie Podlasie i Suwalszczyzna).

Niezależnie od regionu Polski placki zawsze są najlepsze, kiedy mają dużo skrobi. Mąka nigdy nie powinna przeważać w daniu, zwłaszcza że jej nadmierna ilość spowodować może, iż placek ziemniaczany nie będzie już smakował kartoflem. Potrawę powinno podawać się tuż po usmażeniu, ponieważ placki są wtedy najbardziej chrupkie, delikatne i pyszne – zupełnie jak polskie pieczywo. Danie to, niczym słynny tatar, smakuje wybornie również na zimno. Skórka nie będzie już może tak chrupiąca, jednak kartoflany smak wciąż zadowalać będzie podniebienia największych kulinarnych smakoszy.

Tajemnica smażenia placków – co zrobić, aby placki były smaczne i zdrowsze?

Najlepiej smażyć placki kartoflane na patelni i korzystać z oleju roślinnego – rzepakowego albo słonecznikowego. Każdą porcję masy powinno się ostrożnie wylewać na rozgrzaną patelnię (bez pokrywki), nie przesadzając z ilością. Masę trzeba rozpłaszczyć, poczekać do zarumienienia się i przewrócić.

Warto przed wylaniem masy na patelnię odsączyć ją z wody, aby placki podczas smażenia nie chłonęły zbyt wiele tłuszczu. Po zdjęciu patelni z ognia możesz w sprytny sposób pozbyć się tłuszczu z placków. Wystarczy położyć je na chwilę na talerzu wyłożonym papierowym ręcznikiem. To tylko kilka prostych trików, a placki dzięki nim będą smaczne, zdrowsze i przepyszne!

Idealne placki ziemniaczane – jakie składniki dodać, żeby placki były super?

Z czym można jeść placki? Jaki sos będzie dobry?

W Polsce placki ziemniaczane najczęściej jada się ze śmietaną. Przyjęło się, że to tradycyjne polskie danie, które dawniej było rustykalnym przysmakiem. Ba, placki były wielkim rarytasem na stołach polskiej szlachty! Usmażona masa ziemniaczana uformowana w złociste placuszki wędrowała na stół, na którym lądowały też garnuszki pełne sosu (u szlachty) bądź gęstej i kwaśnej śmietany (u chłopów). Właśnie dlatego Polacy tak chętnie jadają smażone placki kartoflane z dobrej jakości śmietaną. Potrawę można jeść również:

• Na słodko – tę wersję placków uwielbiają zwłaszcza dzieci. Potrawę podaje się wówczas z konfiturą, musem owocowym albo słodkim twarogiem. Warto pamiętać jednak o tym, żeby podczas przygotowania słodkiej wersji placków nie dodawać cebuli!
  
• Z sosem – placki z ziemniaków wybornie smakują z sosem np. cebulowo-śmietanowym, chrzanowym, ziołowym, grzybowym lub paprykowym.
  „Po węgiersku” – to jedne najbardziej popularnych placków ziemniaczanych w naszym kraju, choć tak naprawdę niewiele mają wspólnego z Węgrami. W Polsce placki po węgiersku jadamy usmażone na chrupko z dobrym gulaszem (np. wołowym), a także grzybkami i papryką. Najważniejsze w daniu, aby placek nie był miękki – mięso nie może więc zdominować całego dania.

Ziemniaki na placki – która odmiana będzie najlepsza?

Co stanowi największy sekret dobrych placków ziemniaczanych? Oczywiście ziemniaki! Warto pamiętać, że na rynku jest mnóstwo różnego rodzaju kartofli, a każde z nich mają swoje przeznaczenie w kuchni. Ziemniaki możemy podzielić na trzy typy:

• Typ A – są to ziemniaki z małą zawartością skrobi, które idealnie sprawdzą się w zupach i sałatkach. Są bardzo twarde, więc po ugotowaniu zachowają swoją strukturę.
• Typ B – kartofle tego typu należą do ogólnoużytkowych i są średnio twarde. Oznacza to, że będzie można wykorzystać je w wielu rodzajach dań. Temperatura rozmiękczy ziemniaki od środka, jednak z zewnątrz pozostaną one chrupiące.
• Typ C – to najbardziej mączyste kartofle, które posiadają największą ilość skrobi. Właśnie z tego względu miąższ szybko się rozpada. Ten typ ziemniaka najlepiej sprawdzi się przy smażeniu placków (np. Bryza, Eurostar, Amora, Jutrzenka).

Dzień Placków Ziemniaczanych

Niewiele osób wie, że 13 listopada odbywa się niekonwencjonalne święto, jakim jest Dzień Placków Ziemniaczanych. Tego dnia wręcz wypada przygotować w domu placki, które w naszym kraju goszczą na stołach już od XVII wieku, kiedy to swój początek miały w Stoczku Warmińskim. W niewielkiej wsi podawano je wówczas wyłącznie z pieprzem i solą. Najbardziej popularne w Polsce placki ziemniaczane stały się jednak dopiero w XIX wieku, podczas zaborów. Właśnie w tamtych czasach placki skutecznie zastępowały tradycyjny chleb. Aby mieć więcej siły, chłopi zajadali placki kartoflane ze skwarkami bądź solą i śmietaną. Szlachta z kolei jadała placki z gęstymi sosami gulaszowymi.

Warto wiedzieć, że chłopi pracujący u bogatych gospodarzy często otrzymywali od nich ziemniaki – jednak te przesortowane i gorszej jakości. Właśnie dlatego żony chłopów szybko ścierały kartofle i piekły je, a następnie przyrządzały aromatyczne placki. Tradycja smażenia placków ziemniaczanych na szczęście zachowała się do dziś. Choć my oczywiście możemy pozwolić sobie niemal na każdą odmianę ziemniaków i jadać je z dodatkami, które lubimy najbardziej.