Dieta wrzodowa - zasady, zalecane produkty, przykładowe dania

Zalecenia żywieniowe w chorobie wrzodowej

Na czym polega żywienie chorych na wrzody żołądka i dwunastnicy

Przez wiele lat przyjmowało się, że wrzody żołądka są efektem nieprawidłowej diety, niezdrowego stylu życia oraz nadmiernej ilości stresu. Teraz wiemy, że choroba wrzodowa jest wywoływana głównie za sprawą zakażenia bakterią Helicobacter pylori, dlatego podstawę jej leczenia stanowi terapia farmakologiczna. Jednak odpowiednie żywienie znacząco wpływa na łagodzenie dolegliwości, które występują przy chorym żołądku lub z chorą dwunastnicą.

Podstawowe zasady diety u osób z chorobą wrzodową żołądka zakładają lekkostrawne oraz częste posiłki, które mają na celu złagodzenie dolegliwości. Dobrze, żeby było ich 5-6, co znacząco ogranicza dużą objętość pojedynczego dania. Posiłki powinny być niewielkie, bogate w łatwo strawne produkty, o niskiej zawartości błonnika, tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, soli i ostrych przypraw.

Warto spożywać 5-6 małych posiłków dziennie, jeść spokojnie, dokładnie przeżuwając każdy kęs. Posiłki powinniśmy przyrządzać stosując techniki kulinarne oszczędzające układ pokarmowy: gotowanie tradycyjne, gotowanie na parze, duszenie bez wcześniejszego obsmażania, pieczenie bez dodatku tłuszczu. Należy unikać potraw ciężkostrawnych, smażonych oraz działających wzdymająco.

Choć dieta wrzodowa jest czasami określana jako dieta oczyszczająca (z uwagi na lekkostrawność używanych produktów) to w rzeczywistości jest nieco inaczej. Klasyczna dieta oczyszczająca zakłada spożywanie większej ilości warzyw, owoców oraz produktów z pełnego ziarna, a część z nich jest niewskazana przy diecie wrzodowej. Zbieżne z zasadami diety oczyszczającej mogą być natomiast zalecenia dotyczące ograniczenia tłuszczów zwierzęcych, produktów przetworzonych oraz odpowiednia ilość wypijanych płynów.

Dieta wrzodowa – produkty polecane

Wśród produktów, które można jeść przy chorym żołądku wymienić należy między innymi:

Produkty zbożowe: czerstwe, jasne pieczywo, drobne kasze (manna, jęczmienna drobna, kukurydziana), biały ryż, drobny makaron, płatki owsiane, sucharki, biszkopty.

Mięso, wędliny i ryby: kurczak i indyk bez skóry, królik, cielęcina, chuda wołowina; leszcz, pstrąg, dorsz, mintaj, morszczuk, sola, sandacz. Dopuszczalne są chude wędliny: szynka, polędwica, wędliny drobiowe.

Nabiał: mleko o zawartości tłuszczu do 2%, sery twarogowe chude i półtłuste, słodka śmietanka, w niewielkich ilościach dozwolone są również serki homogenizowane.

Jajka na miękko oraz jajecznica, omlety przygotowywane na parze.

Warzywa w formie gotowanej: ziemniaki, marchewka, seler, pietruszka, buraki, kalafior, dynia, kabaczki, młoda fasolka szparagowa i młody groszek zielony, szpinak.

Warzywa w postaci surowej: sałata zielona, pomidory bez skórki.

Owoce – dojrzałe i pozbawione pestek, najlepiej w postaci gotowanej, pieczonej, przecieranej – najbardziej wskazane są banany, jabłka, morele, brzoskwinie i truskawki (te ostatnie za zgodą lekarza).

Tłuszcze: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, masło, miękkie margaryny.

Napoje: woda mineralna, soki owocowe gotowane (z malin, pomarańczy, czerwonej i czarnej porzeczki, z jeżyn). W przypadku braku dolegliwości możemy włączyć do diety świeże soki owocowe i warzywne, najlepiej po rozcieńczeniu wodą.

Pozostałe: delikatne przyprawy (koperek, natka pietruszki, wanilia, sok z cytryny), dania w formie zup, potrawek, pulpetów, kisiele, galaretki, budynie, musy i kompoty z dozwolonych owoców. A może zainteresuje cię także ten artykuł z zasadami diety przeciwzapalnej?

Jakich produktów nie można jeść przy diecie wrzodowej?

Choć choroba wrzodowa jest leczona głównie farmakologicznie i teoretycznie możemy jeść większość produktów spożywczych, to w praktyce część z nich może wzmagać przykre dolegliwości, dlatego warto wyeliminować je w przypadku tej choroby. Czego warto unikać?

Wybierając produkty zbożowe, powinniśmy ograniczyć świeże pieczywo, pieczywo żytnie i razowe, grube kasze (jęczmienna pęczak, gryczana), grube makarony, żytnią i razową mąkę. Wśród warzyw unikać należy warzyw kapustnych, cebulowych, papryki, ogórków, rzepy, rzodkiewki, kukurydzy oraz suchych nasion warzyw strączkowych. Owoce w formie przetworzonej są dopuszczalne, nie powinniśmy jednak spożywać owoców surowych oraz suszonych. Z jadłospisu wyeliminować warto również orzechy, pestki i nasiona.

Sięgając po produkty nabiałowe, należy zrezygnować z żółtych i topionych serów, serów pleśniowych, serów typu feta i fromage, kwaśnej śmietany, jogurtów oraz kefirów. Warto unikać tłuszczów zwierzęcych, takich jak smalec, słonina, boczek, a wybierając mięso zrezygnować z wieprzowiny, baraniny, gęsi, kaczki, dziczyzny oraz tłustych podrobowych wędlin. Z dużą ostrożnością powinniśmy również podchodzić do tłustszych gatunków ryb, takich jak łosoś, makrela, śledź, sardynki.

Komponując dietę, należy również pamiętać o ograniczeniu kawy, mocnej herbaty, rezygnacji z alkoholu, produktów wysoko przetworzonych oraz dań typu fast food. Wykluczyć warto również produkty konserwowane, nadmiernie solone, peklowane, ostre przyprawy, napoje gazowane, mocne kakao czy płynną czekoladę.