Dieta SCD - opis, działanie, skuteczność, produkty zakazane
Dieta SCD, czyli dieta specyficznych węglowodanów to model żywieniowy, który opiera się na eliminacji z codziennego menu węglowodanów złożonych. Stanowi ona dietę wskazaną dla osób cierpiących na niektóre schorzenia układu pokarmowego. Co to jest dieta SCD, jakie są jej podstawowe założenia oraz z jakimi opiniami na jej temat możemy się spotkać?
Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu przepisy dietetyczne.
Co to jest dieta SCD?
Zasady diety specyficznych węglowodanów
Specyficzna dieta nisko węglowodanowa jest rodzajem diety eliminacyjnej, w przypadku której z codziennego jadłospisu wyklucza się wszystkie węglowodany złożone: sacharozę, laktozę czy skrobię. Znajduje ona zastosowanie u osób chorujących na niektóre schorzenia, między innymi wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego – Crohna czy celiakia.
Stosując dietę SCD należy przestrzegać określonych zasad, jednak nie są one identyczne dla każdego. Dokładne zalecenia są kwestią indywidualną, zależą od stanu zdrowia chorego, pojawiających się dolegliwości, współistniejących schorzeń, jak również tolerancji konkretnej osoby na określone produkty spożywcze.
Dietę zwykle wprowadza się etapami, rozpoczynając od fazy wstępnej, określanej również jako faza intro. Długość jej trwania wynosi najczęściej pięć dni i jest uznawana za najbardziej restrykcyjny czas diety. Przepisy kulinarne w tym czasie mogą obejmować między innymi: mięso i ryby (w formie pieczonej, duszonej, gotowanej lub grillowanej), jajka, warzywa i owoce (marchew, dynia, cukinia, szpinak, banany) – najlepiej pozbawione skóry i pestek, gotowane oraz w formie puree, domowy rosół bez dodatku makaronu, a także soki: jabłkowy oraz gruszkowy.
Później następuje pięć kolejnych etapów, w których wprowadza się powoli poszczególne produkty. Rodzaj oraz czas dołączania nowej żywności jest uzależniony od stanu zdrowia chorego oraz jego ewentualnych dolegliwości. Podstawowa zasada, której powinno się przestrzegać określa, że nowy produkt wprowadzamy dopiero wtedy, gdy chory dobrze toleruje poprzednio włączone artykuły spożywcze.
Produkty dozwolone w diecie SCD
Jadłospis diety SCD opiera się w głównej mierze na liście żywności dozwolonej, z użyciem której powinniśmy komponować przepisy kulinarne w codziennym menu. Na jakie produkty powinniśmy stawiać w codziennych przepisach?
- mięso (kurczak, indyk, jagnięcina, wieprzowina), ryby, jaja,
- warzywa i owoce, zarówno świeże jak i mrożone, takie jak na przykład: jabłka, gruszki, pomarańcze, banany, kiwi, kapusta, marchewka, brokuły, kalafior, papryka, sałata, cebula, czosnek, fasola, groszek, szparagi; zrezygnować powinniśmy z ziemniaków oraz batatów, z uwagi na wysoką zawartość skrobi,
- kiszone ogórki i kapusta jako źródła priobiotyków,
- niektóre gatunki serów (przykładowo cheddar, ser kozi), jogurty naturalne przyrządzane w domu, bez dodatku cukru (fermentowane minimum 24 godziny), chudy ser twarogowy, masło,
- miód,
- orzechy i nasiona (najlepiej nieprażone), masło orzechowe bez dodatku cukru,
- oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, olej kokosowy, masło ghee.
Specyficzna dieta nisko węglowodanowa – jakich produktów należy unikać?
Zasady diety specyficznych węglowodanów określają nie tylko produkty dozwolone w tym modelu żywieniowym, ale również takie, których powinniśmy unikać komponując codzienny jadłospis. Wśród nich wymienić należy:
- wszystkie produkty zbożowe: owies, żyto, jęczmień, pszenica, kiełki pszenicy, kukurydza, ryż, komosa ryżowa, jak również artykuły wyprodukowane z dodatkiem mąki,
- większość artykułów mlecznych: mleko, jogurt, kefir, sery, lody,
- przetwory mięsne: kiełbasy, parówki, kabanosy, pasztety, szynki, mięso i ryby konserwowane, panierowane, marynowane,
- owoce suszone, kandyzowane, konserwowe, soki owocowe, przetwory owocowe z dodatkiem cukru,
- warzywa konserwowe, przetwory warzywne z dodatkiem cukru, warzywa skrobiowe: ziemniaki, bataty, rzepa,
- niektóre warzywa strączkowe: soczewica, soja, ciecierzyca, fasola mung, kiełki fasoli,
- cukier, syrop klonowy, sacharoza, melasa, syrop fruktozowy i inne słodziki,
- kakao, herbata i kawa rozpuszczalna,
- olej rzepakowy, keczup, musztarda, majonez.
Sprawdź także ten artykuł: Dieta proteinowa - zasady, jadłospis, przepisy, skuteczność, porady.
Opinie na temat diety SCD
Dieta specyficznych węglowodanów jest dietą leczniczą stosowaną w konkretnych jednostkach chorobowych. Opinie dotyczące tego modelu żywieniowego wskazują, że może być ona skutecznym wsparciem przy konkretnych schorzeniach układu pokarmowego, o ile jest prowadzona rzetelnie oraz pod kontrolą lekarza i dietetyka.
Często chorzy na początku pytają co to jest dieta SCD, ponieważ ten termin brzmi dla wielu osób obco. Jednak po zapoznaniu się z zasadami tego sposobu żywienia, potrafią szybko i skutecznie wdrożyć jej założenia do codziennego odżywiania.
Choć dieta SCD jest polecana przy niektórych schorzeniach przewodu pokarmowego, to nie powinniśmy stosować jej jako diety przy hemoroidach. Dieta przy hemoroidach wymaga wykorzystania produktów zawierających dużo błonnika: warzyw, owoców, nasion roślin strączkowych, pełnoziarnistych produktów zbożowych. Z uwagi na to, że dieta SCD wyklucza artykuły zbożowe, dieta przy hemoroidach nie powinna być stosowana razem z nią.
Tego typu odżywiania nie powinniśmy również stosować w połączeniu z dietami eliminacyjnymi, takimi jak na przykład dieta kopenhaska czy dieta budwig. Pomimo tego, że w diecie budwig eliminuje się częściowo produkty zbożowe, to jednak nie wyklucza się ich całkowicie. Dieta budwig ogranicza natomiast inne wartościowe składniki pokarmowe, dlatego nie jest wskazana dla osób stosujących diety lecznicze.
Dieta scd – przykładowy jadłospis
Śniadanie
Jajecznica z papryką i cebulą, duszona marchewka, herbata ziołowa.
Drugie śniadanie
Domowy jogurt z bananem, gruszką, sokiem gruszkowym i nieprażonymi orzechami.
Obiad
Filet z kurczaka duszony w ziołach na oliwie z oliwek ze startym na tarce kalafiorem.
Kolacja
Filet z dorsza z puree z dyni i surówką z kapusty i marchewki.