Dieta przy reumatologicznym zapaleniu stawów - zasady, przepisy
Dieta przy reumatologicznym zapaleniu stawów ma bardzo duże znaczenie w procesie leczniczym. Założeniem leczniczego jadłospisu jest zmniejszenie oraz wyciszenie stanu zapalnego, który rozwija się w ciele chorej osoby. Włączenie do diety konkretnych produktów, a także unikanie innych może zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz niekomfortowe ograniczenia, które może powodować ta choroba. Choć prawidłową nazwą choroby jest reumatoidalne zapalenie stawów, to w praktyce nazwy te stosuje się zamiennie.
Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu przepisy dietetyczne.
Czym jest reumatologiczne zapalenie stawów?
Przyczyny i objawy RZS
Pod pojęciem reumatologicznego zapalenia stawów, określanego częściej jako reumatoidalne zapalenie stawów o skrócie RZS, rozumieć należy przewlekłą chorobę zapalną, która atakuje stawy oraz inne części naszego organizmu. Choroba rozpoczyna się zwykle w średnim wieku, najczęściej u osób między 40 a 50 rokiem życia.
Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów nie są do końca określone, wskazuje się w tym przypadku na czynniki genetyczne, środowiskowe, zakażenia wirusowe lub bakteryjne czy zakłócenia pracy układu immunologicznego.
Do podstawowych objawów, jakie może dawać reumatoidalne zapalenie stawów, zaliczamy:
- ból, obrzęk oraz sztywność stawów (szczególnie dotyczy do stawów rąk i stóp),
- mrowienia oraz drętwienia,
- guzki reumatoidalne,
- ból i sztywność karku,
- zawroty głowy, problemy z równowagą,
- w pierwszym etapie choroby może występować osłabienie, stany podgorączkowe, bóle i osłabienie mięśni, a także mniejszy apetyt.
Jakie leczenie stosuje się w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów?
Osoby chore na RZS są leczone drogą farmakologiczną oraz rehabilitacyjną, istotne znaczenie ma również leczenie naturalne. Wśród metod leczenia naturalnego, poza odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną polecane są również masaże, krioterapia, laseroterapia, solankowe oraz siarczkowe kąpiele, ultradźwięki czy kinezyterapia.
Zastosowanie leczenia naturalnego skutecznie wspiera kurację farmakologiczną, dzięki czemu poprawia stan zdrowia oraz kondycję chorego.
Zasady diety przy reumatologicznym zapaleniu stawów
Podstawowe zasady diety
Dieta przy reumatoidalnym zapaleniu stawów to racjonalny, dobrze zbilansowany sposób żywienia, który ma na celu wzmocnić organizm chorego i zadziałać przeciwzapalnie. Wskazanych jest 4 do 5 posiłków dziennie, zadbać należy również o to, aby potrawy były bogate we wskazane składniki odżywcze.
Reumatologiczne zapalenie stawów – jakie produkty powinniśmy jeść?
Odpowiednia dieta przy RZS jest bardzo istotnym elementem procesu terapeutycznego. Niedobory określonych składników odżywczych mogą skutkować pogłębieniem się stanu zapalnego, a w efekcie pogorszeniem stanu chorego. Jakie produkty powinniśmy jeść, aby poprawić stan zdrowia?
- Ryby, zwłaszcza tłuste ryby morskie (makrela, łosoś, tuńczyk, sardynki), które są bogatym źródłem kwasów omega-3 o silnym działaniu przeciwzapalnych, a także wpływają korzystnie na pracę stawów. Dla osób chorych na RZS wskazane jest jedzenie od 80 do 120 g ryb co najmniej dwa razy w ciągu tygodnia.
- Innie źródła kwasów omega-3 (olej lniany, olej rzepakowy, siemię lniane, orzechy włoskie).
- Warzywa i owoce w różnych kolorach i z rozmaitych grup.
- Produkty zbożowe z pełnego ziarna.
- Orzechy, migdały, pestki dyni i słonecznika, sezam.
- Niskotłuszczowe mleko i produkty mleczne.
Dieta przy reumatologicznym zapaleniu stawów - czego należy unikać?
Jadłospis przy reumatoidalnym zapaleniu stawów powinien zakładać eliminację lub znaczne ograniczenie produktów nasilających stan zapalny. Wśród artykułów spożywczych, których powinniśmy unikać w codziennym menu, znajdziemy między innymi:
- tłuste rodzaje mięs, podroby, wędliny, przetwory mięsne – zawarty w nich kwas arachidonowy oraz tłuszcze nasycone mogą zaostrzać stany zapalne w organizmie,
- cukry proste: cukier, słodycze, słodzone napoje, które zwiększają ryzyko rozwoju nadwagi i otyłości, wpływających niekorzystnie na kondycję naszych stawów,
- nabiał o wysokiej zawartości tłuszczu,
- produkty wysoko przetworzone, zawierające niepotrzebne konserwanty, wzmacniacze smaku i aromatu, dania typu fast food – zawierają duże ilości kwasów tłuszczowych trans, które mogą pogarszać dolegliwości chorych, sztuczne mieszanki przyprawowe, nadmiar soli, ostre przyprawy, mocna kawa i herbata, alkohol. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł z zasadami diety zupowej.
Zasady menu przy reumatoidalnym zapaleniu stawów a inne diety
Z uwagi na to, że odpowiednia dieta jest bardzo istotną częścią procesu terapeutycznego, powinniśmy z dużą ostrożnością podchodzić do innych rodzajów diet, zwłaszcza mocno jednorodnych, jak na przykład dieta samuraja czy dieta ziemniaczana. Dieta samuraja to w dużej mierze dieta wysokobiałkowa, w której stosuje się również niektóre tłuszcze oraz bezglutenowe węglowodany, natomiast bazą posiłków w przypadku diety określanej jako dieta ziemniaczana są właśnie ziemniaki. Choć zarówno w przypadku diety samuraja, jak i diety ziemniaczanej możemy włączać do jadłospisu również inne produkty, to takie systemy żywienia nie są polecane u osób chorych na RZS.
Co jednak zrobić, jeśli zastosowanie powinna mieć inna dieta lecznicza, na przykład dieta przy kamicy żółciowej? W takim przypadku zawsze musimy brać pod uwagę wskazania lekarza oraz to, która z chorób jest dla nas bardziej niebezpieczna. Dieta przy kamicy żółciowej to w większości przypadków dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczów. Ograniczenie tłuszczów zwierzęcych i produktów przetworzonych w diecie przy kamicy żółciowej może być zbieżne z założeniami diety przy RZS, jednak inne zasady mogą się różnić, dlatego zawsze w przypadku innej diety leczniczej należy wypracować indywidualny złoty środek.
Dieta przy reumatologicznym zapaleniu stawów – przykładowy jadłospis
Śniadanie
Kasza jaglana z borówkami i orzechami włoskimi
Drugie śniadanie
Kanapki z pełnoziarnistego pieczywa z pastą z soczewicy, czerwonych pomidorów oraz kurkumy
Obiad
Łosoś pieczony z komosą ryżową, brokułami i sezamem.
Kolacja
Sałatka z zielonych warzyw z tofu, kiszonymi burakami i pestkami dyni.