Dieta przy atopowym zapaleniu skóry - opis, zasady działania, skuteczność

Czym jest AZS?

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która ma charakter nawrotowy. Zaliczane jest do schorzeń o podłożu alergicznym, dlatego często u alergików stosuje się dietę eliminacyjną. Przyczyny AZS nie zostały dotychczas konkretnie określone. Najczęściej wskazuje się na czynniki środowiskowe (zanieczyszczenie środowiska, substancje alergizujące, zakażenia, warunki atmosferyczne czy stres), jak również nieprawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego czy problemy skórne.

Atopowe zapalanie skóry najczęściej dotyczy dzieci, a zwłaszcza niemowląt, ponieważ nawet 60% zachorowań dotyka dzieci poniżej 1 roku życia. Choroba może również towarzyszyć dzieciom starszym – w około 30 procentach dotyka ona maluchów od 1 do 5 roku życia. Choć większość przypadków atopowego zapalenia skóry jest diagnozowanych u niemowląt i dzieci, a duża ich część ulega wygaszeniu do 7 roku życia dziecka, to może ona dotknąć również osoby dorosłe. W przypadku osób dorosłych również należy przeprowadzić testy alergiczne oraz, jeśli jest taka konieczność, wprowadzić dietę eliminacyjną.

Najczęstszymi objawami choroby są silne swędzenie, szorstkość i suchość skóry, jak również miejscowe zmiany zapalne na skórze. Czasami u niemowlęcia lub dziecka mogą pojawić się również symptomy ze strony układu pokarmowego w postaci wymiotów, zaparć oraz luźnych stolców z dodatkiem śluzu. Maluch może być rozdrażniony, mieć mniejszy apetyt oraz wykazywać nadmierną nerwowość.

Wśród głównych zasad leczenia atopowego zapalenia skóry wymienić można terapię lekami przeciwzapalnymi nowej generacji, fototerapię, stosowanie leczniczych maści i kremów oraz oczywiście wspomaganie dietetyczne.

Zasady diety przy atopowym zapaleniu skóry

Najważniejsze zasady jadłospisu

Dieta przy atopowym zapaleniu skóry to dieta przeciwzapalna, zawierająca produkty, które mają w założeniu złagodzić przebieg choroby. Choć antyzapalny jadłospis nie wyleczy choroby u dziecka czy osoby dorosłej, to jednak skutecznie może wesprzeć leczenie oraz poprawić ogólny stan zdrowia chorego. Przeciwzapalną dietę warto wprowadzić nie tylko u dziecka, wskazana będzie również dla dorosłych.

Ponieważ wskazuje się na silny związek atopowego zapalenia skóry z występowaniem alergii pokarmowych oraz kondycją naszych jelit, bardzo często zastosowanie ma dieta eliminacyjna, której przepisy mają na celu zapobiegać zapaleniu.

Jeśli mamy podejrzenie, że zmiany atopowe są wynikiem spożycia konkretnego produktu spożywczego, należy wyeliminować go z diety na okres 4-6 tygodni, a po tym czasie powoli i ostrożnie wprowadzać, dokładnie obserwując swój organizm. Jeśli objawy wystąpią ponownie, należy go całkowicie usunąć z codziennego jadłospisu.

Dieta przy atopowym zapaleniu skóry – co warto jeść?

Przeciwzapalna dieta przy atopowym zapaleniu skóry powinna być bogata w świeże, sezonowe warzywa i owoce, produkty zbożowe z pełnego ziarna, a zwłaszcza produkty szczególnie polecane jako wspomaganie przy AZS. Przepisy kulinarne powinny zawierać między innymi:

• Produkty będące dobrym źródłem kwasów omega-3 – tłuste ryby morskie (makrela, śledź, łosoś, sardynki), siemię lniane i olej lniany, orzechy włoskie (o ile nie mamy na nie alergii), zielonolistne warzywa,
• Żywność zawierająca duże ilości witaminy A oraz beta-karotenu – to między innymi mięso, podroby, a także pomarańczowe owoce i warzywa.
• Produkty o działaniu probiotycznym i prebiotycznym, które poprawiają funkcjonowanie jelit. Do przepisów warto włączyć kiszonki, cykorię, szparagi, czosnek czy banany, pod warunkiem że nie mamy na te produkty alergii. W menu stosowanym u chorych na atopowe zapalenie skóry unika się często nabiału, który może pogarszać stan zdrowia, jeśli jednak nie wywołuje on u nas niekorzystnych objawów, jadłospis warto uzupełnić o bogate w probiotyki fermentowane produkty mleczne (jogurt, kefir, maślanka).
• Warzywa i owoce, będące dobrym źródłem antyoksydantów, walczących z wolnymi rodnikami i osłabiających stany zapalne. A może zainteresuje cię także ten artykuł z zasadami diety eliminacyjnej?

Dieta eliminacyjna przy AZS – czego należy unikać?

Ponieważ atopowe zapalenie skóry dotyka najczęściej alergików, w pierwszej kolejności wykonuje się testy alergiczne, które mogą wskazać, jakich produktów nie powinniśmy jeść. Wśród artykułów, które zaliczamy do najczęstszych alergenów (zwłaszcza u dzieci), przez co ich jedzenie może wywołać niekorzystne objawy wymienić należy między innymi: nabiał, jajka, owoce cytrusowe, soja, orzechy, pszenica, kakao, ryby oraz skorupiaki. Objawy atopowego zapalenia skóry mogą się również nasilać po spożyciu produktów o wysokim stopniu przetworzenia, które zawierają duże ilości konserwantów, wzmacniaczy smaku, zapachu oraz barwników.

Produkty, których powinny unikać osoby dorosłe to między innymi pszenica, orzeszki ziemne, jabłka, marchewka, seler, wiśnie, soja, czerwone mięso, ryby i owoce morza. Pamiętać jednak należy, że konkretne artykuły eliminujemy z diety po stwierdzonej alergii lub nietolerancji lub w przypadku stwierdzenia ewidentnie złego wpływu na nasze zdrowie.

Stosując dietę przy AZS warto również zadbać o cały organizm, eliminując z menu niezdrowe produkty, nawet jeśli nie pogarszają one stanu naszej skóry.