Dieta płynna - opis, wskazania do stosowania, zasady, skuteczność
Dieta płynna jest odmianą diety leczniczej, stosowanej przy niektórych schorzeniach układu pokarmowego, po zabiegach operacyjnych oraz zespole złego wchłaniania i trawienia. Celem diety lekkostrawnej jest dostarczenie choremu odpowiedniej ilości płynów, w mniejszym stopniu przywiązując wagę do odpowiednich ilości energii i składników odżywczych. Dieta pitna, która stosowana jest często jako dieta szpitalna, powinna być utrzymywana przez najkrótszy możliwy czas.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu dietetyczne przepisy.
Dieta płynna – podstawowe założenia
Zasady diety płynnej
Jadłospis diety płynnej wdraża się u chorego, który cierpi na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak biegunki, nudności, wymioty czy brak apetytu. Mogą one występować po zabiegu chirurgicznym oraz w niektórych chorobach układu pokarmowego. Dieta płynna jest często stosowana jako pierwsza dieta szpitalna. Dietę płynną stosuje się również często przed kolonoskopią i rektoskopią, aby usprawnić oczyszczenie jelit.
Dieta płynna powinna być stosowana przez możliwie jak najkrótszy czas, optymalna długość płynnego jedzenia to 1-2 dni. W przeciwnym razie ze względu na niską wartość odżywczą jadłospisu możemy doprowadzić do dużych niedoborów pokarmowych. Długość i zakres stosowania diety płynnej musi być zawsze ustalona przez lekarza prowadzącego.
Podstawową zasadą diety płynnej jest spożywanie posiłków w formie płynnej, dzięki czemu przykładowe menu po zabiegu jest lekkostrawne, a przepisy uwzględniają jedynie dania bardzo łagodne dla naszego przewodu pokarmowego. Zmiksowana forma posiłków sprawia, że chory je lekko i delikatnie, co znacznie przyspiesza jego powrót do zdrowia.
Lekkostrawna dieta płynna – jakie przykładowe potrawy w szpitalnym menu?
Stosując płynne jedzenie, zakres przepisów kulinarnych i produktów spożywczych jest mocno ograniczony. Przykłady produktów wskazanych w diecie pitnej to między innymi:
- niegazowana woda mineralna lub woda przegotowana,
- herbaty ziołowe, np. rumianek, mięta,
- słaba herbata, może być lekko posłodzona, z dodatkiem soku z cytryny lub innego soku owocowego,
- soki owocowe o dużym stopniu rozcieńczenia,
- odtłuszczony i rozcieńczony rosół z chudego drobiu lub cielęciny,
- kleiki przecedzone przez gęste sito, ugotowane z kaszy jęczmiennej, ryżu lub płatków owsianych, najlepiej w formie zmiksowanej.
Dieta płynna wzmocniona
Po zakończeniu diety pitnej możemy w kolejnym etapie choroby zastosować dietę płynną wzmocnioną. Dieta, nazywana czasem dietą półpłynną ma za zadanie dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz właściwej porcji energii. Dieta półpłynna zakłada zmniejszenie ilości spożywanego błonnika, między innymi dzięki odpowiednim technikom kulinarnym obejmującym dłuższe gotowanie i rozdrabnianie produktów.
Stosowana jest często u chorych cierpiących na schorzenia jamy ustnej, przełyku oraz choroby przewodu pokarmowego, a także u osób nieprzytomnych.
Dieta płynna wzmocniona – produkty wskazane:
Przykłady produktów w jadłospisie diety płynnej wzmocnionej to między innymi pieczywo, pod warunkiem, że zostanie ono wcześniej rozmoczone w mleku, kawie zbożowej lub herbacie. Przepisy kulinarne uwzględniają również drobne kasze ugotowane na mleku, wodzie lub w zupach oraz jasny ryż.
Wskazane są przecierane zupy, takie jak zupa jarzynowa, rosół czy zupa ziemniaczana. Zupy mogą być wzbogacane dodatkiem kaszy manny, rozgotowanego ryżu bądź dodatkiem przetartych kleików. Do zupowego menu można również dodać gotowane i dokładnie zmielone mięso, które zwiększy zawartość białka w diecie chorego. Najbardziej wskazana jest forma zmiksowana zup, tak aby nadmiernie nie obciążać przewodu pokarmowego.
Przykładowy jadłospis uwzględnia owoce gotowane lub pieczone, przetarte i rozcieńczone do płynnej konsystencji. Wskazane są również soki owocowe. Można jeść również warzywa, pod warunkiem, że zostaną one ugotowane i przetarte, a w wersji surowej w formie soku lub rozcieńczonego przecieru.
Dopuszczalne są także koktajle owocowe lub warzywne, które są lekkostrawne, a zarazem dostarczają dużo składników odżywczych. Pamiętajmy jednak, aby koktajli nie doprawiać ostrymi przyprawami, które są przeciwwskazane w chorobach układu pokarmowego. Dobrze zbilansowane koktajle pozwalają zapobiegać powstawaniu niedoborów pokarmowych, a także wzmacniają organizm. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł o diecie na płaski brzuch.
Dieta oparta o płynne jedzenie - efekty i wpływ na zdrowie
Efekty stosowania diety płynnej
Najważniejszym pozytywnym efektem przebywania na diecie płynnej jest ochrona przewodu pokarmowego, osłabionego zabiegami chirurgicznymi lub przewlekłymi chorobami układu trawienia. Dostarcza niewielu składników odżywczych, przez co jest niedoborowa, ale stosowana krótko, może działać łagodząco przy niekomfortowych objawach.
Często pojawiają się pytania o stosowanie diety płynnej u osób, których stałym sposobem żywienia jest dieta okienkowa. W przypadku diety okienkowej posiłki je się najczęściej jedynie w ciągu 8 godzin w ciągu całego dnia, dlatego nie jest wskazana w przypadku diety pitnej, kiedy powinniśmy jeść posiłki przez dłuższy czas, ale w mniejszych ilościach. Dieta okienkowa może być stosowana u osób zdrowych, ale w przypadku wystąpienia stanów chorobowych należy do niej podchodzić bardzo ostrożnie.
Odchudzająca dieta pitna
Czy dieta płynna jest dietą odchudzającą? Lekkostrawna dieta półpłynna i płynna nie ma na celu zrzucenia nadmiernych kilogramów. Tradycyjna dieta odchudzająca musi zapewniać nam odpowiednią ilość wszystkich niezbędnych dla zdrowia składników odżywczych: białek, tłuszczów, węglowodanów, witamin i składników mineralnych. Niedoborowa i krótko trwająca dieta płynna nie może nam tego zapewnić.
Dieta płynna jest dietą leczniczą stosowaną krótkotrwale po zabiegach chirurgicznych i w niektórych chorobach układu pokarmowego. Polega na przyjmowaniu pokarmów w postaci płynnej, tak aby dostarczyć choremu odpowiedniej ilości płynów. Ponieważ dieta płynna jest mocno niedoborowym sposobem odżywiania, może być stosowana jedynie przez krótki czas i zawsze pod kontrolą lekarza.