Dieta na wrzodziejące zapalenie jelita grubego - zasady, potrawy, porady
Dieta na wrzodziejące zapalenie jelita grubego to rodzaj diety leczniczej, która ma na celu z jednej strony złagodzić objawy w zaostrzeniu choroby, a z drugiej nie dopuścić do powstania niedoborów pokarmowych, które mogą być efektem ciężkich biegunek. W okresie remisji choroby warto stosować zdrową, dobrze zbilansowaną dietę, jednak w zaostrzeniu objawów należy wprowadzić określone restrykcje dietetyczne.
Jeśli szukasz więcej porad i inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu przepisy dietetyczne.
Czym jest wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Wrzodowe zapalenie jelita grubego
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego, w skrócie określane jako wzjg lub wrzodowe zapalenie jelita, to stan zapalny jelit, który objawia się zaczerwienioną i rozpulchnioną śluzówką jelita grubego, w której mogą wystąpić charakterystyczne wrzody. Choroba jest określana jako nieswoista choroba zapalna jelit oraz charakteryzuje się tym, że ma charakter przewlekły, z okresami wycofywania się objawów oraz występowania stanów ostrych.
Przyczyny wzjg
Główną przyczyną stanu zapalnego, który występuje w jelicie grubym, są zaburzenia w pracy układu immunologicznego, w efekcie czego przeciwciała atakują komórki własnego organizmu i niszczą błonę śluzową jelita, przyczyniając się do powstawania wrzodów.
Wśród możliwych przyczyn rozwoju wzjg wymienia się również między innymi:
- zakażenia bakteryjne
- reakcje alergiczne
- przewlekły stres
- zaburzenia flory bakteryjnej
- przebyte infekcje.
Najczęstsze objawy wrzodowego zapalenia jelita grubego
Objawy, jakie może powodować stan zapalny oraz wrzody w jelicie grubym są różnorodne, specyficzne dla każdego chorego. Najczęściej spotykane objawy, kiedy dotyka nas ostre wzjg to między innymi:
- znaczący spadek masy ciała,
- częste biegunki (również z domieszką krwi i śluzu), uczucie ciągłego parcia na stolec,
- bóle brzucha, skurcze, częste wypróżnianie, duża ilość gazów,
- nudności, wymioty, brak apetytu,
- stany podgorączkowe, osłabienie.
Założenia diety na wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Najważniejsze zasady diety
Dieta na wrzodziejące zapalenie jelita grubego jest bardzo istotnym elementem procesu terapeutycznego, ponieważ z jednej strony ma za zadanie łagodzenie uciążliwych objawów, a z drugiej przeciwdziałania niedoborom pokarmowym. Na niedobory jesteśmy narażenie zwłaszcza w czasie zaostrzenia choroby, kiedy często występują ciężkie biegunki.
Żywienie chorych przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego jest uzależnione od etapu choroby oraz od tego, jak wygląda jej przebieg. W zapaleniu określanym jako ostre zastosowanie ma często żywienie pozajelitowe, które uzupełniane jest przez odpowiednio zbilansowane preparaty lub wprowadza się dietę płynną.
Dieta przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego – produkty polecane
Kiedy wrzodziejące zapalenie jelita grubego jest w fazie remisji, warto stosować jak najlepiej zbilansowana dietę, która zmniejszy ryzyko powstawania niedoborów pokarmowych. Wśród produktów polecanych wymienić należy przede wszystkim:
- Produkty zbożowe: pieczywo pszenne (ewentualnie orkiszowe, pszenno-żytnie, żytnie, typu graham – jeśli je dobrze tolerujemy), pszenną mąkę, drobne kasze (manna, jaglana, jęczmienna), jasne makarony, biały ryż, komosa ryżowa, naturalne płatki zbożowe. W przypadku braku niepożądanych objawów można jeść również makarony z pełnego ziarna oraz naturalny ryż.
- Mięso i wędliny: kurczak i indyk bez skóry, cielęcina, chuda wołowina, królik; chude wędliny drobiowe, niewielkie ilości szynki i schabu.
- Ryby: dorsz, mintaj, miruna, pstrąg, sola, makrela, śledź.
- Owoce i warzywa – najlepiej dojrzałe, w formie świeżej, gotowanej lub pieczonej. Z ostrożnością podchodzić powinniśmy do warzyw cebulowych (cebula, czosnek, por, szczypiorek), kapustnych (kapusta, brukselka, kalafior, brokuły, kapusta pekińska, kalarepa, jarmuż) oraz warzyw w postaci kiszonek. Dla niektórych osób niewskazane będą również owoce z drobnymi pestkami.
- Tłuszcze: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany, świeże masło, mielone orzechy.
- Nabiał – fermentowane produkty mleczne (jogurt, kefir, maślanka), sery twarogowe, mleko do 2%. Produkty nabiałowe należy wprowadzać stopniowo, ponieważ u części chorych wywołują pogorszenie stanu zdrowia.
W okresie zaostrzenia choroby wprowadza się często dietę łatwo strawną z ograniczeniem spożycia tłuszczu oraz zwiększoną ilością białka i kalorii. Zawsze jednak jest to sprawa indywidualna, dlatego dietę należy dobierać do konkretnej osoby oraz jej dolegliwości. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat diety przeciwzapalnej?
Dieta na wrzodziejące zapalenie jelita grubego – czego nie powinniśmy jeść w czasie remisji?
Choć ogólne zasady odżywiania w wzjg zakładają, że w okresie remisji należy zadbać o pełnowartościową i dobrze zbilansowaną dietę, to jednak nie oznacza to jedzenia wszystkiego. Z codziennego menu warto wyeliminować produkty, których unikamy przy każdej zdrowej diecie, czyli produkty wysokoprzetworzone, dania typu fast food, nadmiar cukrów prostych i tłuszczów nasyconych.
U niektórych osób dobrze sprawdzi się również znaczne ograniczenie lub wyeliminowanie produktów z pełnego ziarna, wzdymających warzyw, orzechów, warzyw strączkowych oraz artykułów o działaniu gazotwórczym. Należy jednak pamiętać, że jest to sprawa indywidualna, a podstawą jest dokładna obserwacja swojego organizmu.
Dieta na wzjg a inne rodzaje diet
Dieta na wrzodziejące zapalenie jelita grubego jest dietą leczniczą, więc będzie ona miała zawsze pierwszeństwo w porównaniu z tradycyjnymi sposobami odżywiania. W okresie remisji możemy oczywiście zastosować dodatkowo dietę na trądzik, dietę przy Hashimoto czy dietę Atkinsa, ale zawsze musimy wcześniej sprawdzić, czy ich zasady nie kłócą się z założeniami diety przy wzjg.
Dieta na trądzik oraz dieta przy Hashimoto są w dużej mierze zgodne z zasadami zdrowego odżywiania. Dieta na trądzik zakłada ograniczenie w jadłospisie produktów, które mogą zaostrzać zmiany skórne (takie jak na przykład czekolada, produkty przetworzone, dania typu fast food czy alkohol). Natomiast dieta przy Hashimoto wymaga wyłączenia z menu produktów prozapalnych, ze szczególnym uwzględnieniem produktów przetworzonych, cukru i słodyczy.
Inaczej sytuacja wygląda jeśli chodzi o sposób odżywiania określany jako dieta Atkinsa. Klasyczna dieta Atkinsa to dieta niskowęglowodanowa, która charakteryzuje się wysokim spożyciem mięsa, ryb, warzyw i owoców. Nie jest to zgodne z ogólnymi zasadami zdrowego żywienia, gdzie wszystkie składniki odżywcze występują w odpowiednich ilościach, może więc powodować pogłębienie niedoborów pokarmowych.