Dieta lekka jak… piórko – czyli lekkostrawny drób

Dieta lekkostrawna – czyli jaka?

Dieta lekkostrawna jest modyfikacją żywienia podstawowego. Ma na celu odciążenie układu pokarmowego i przekierowanie wysiłków organizmu tak, by zamiast zużywać energię na trawienie ciężkostrawnych potraw, skupił się na procesach naprawczych i regeneracji. Dieta lekkostrawna powinna dostarczać takiej samej ilości energii i wszystkich niezbędnych składników pokarmowych (szczególnie białek, witamin i składników mineralnych), jak jest to w przypadku diety osób zdrowych. Różnica polega jedynie na spożywaniu pokarmów łatwo ulegających trawieniu, nieobciążających przewodu pokarmowego. Ważne jest regularne spożywanie posiłków, które powinny być częste, ale o małej objętości. Dieta łatwostrawna zalecana jest szczególnie osobom borykającym się z chorobami żołądka i jelit, a także w okresie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych. Po lekkostrawne potrawy można sięgać podczas zatruć pokarmowych oraz wszelkich chorób infekcyjnych przebiegających z gorączką. Z racji łatwej przyswajalności składników pokarmowych – dieta lekkostrawna jest bardzo często stosowana w żywieniu małych dzieci oraz osób starszych.

Ogólne zasady diety łatwostrawnej

Stosując dietę lekkostrawną wyklucza się wszelkie produkty i potrawy, zawierające składniki, których trawienie jest trudniejsze. Ograniczane są więc m.in. niektóre produkty o dużej zawartości błonnika pokarmowego, ale jeśli nie ma wyraźnych wskazań to jego całkowita ilość w diecie nie powinna być mniejsza niż ta, która zalecana jest dla osób zdrowych, czyli minimum 25 gram na dobę. Owoce i warzywa powinny być młode, obrane ze skórki i najlepiej zblendowane, a produkty zbożowe wyłącznie z drobnej mąki pszennej. Poleca się również drobne kasze np. mannę lub kuskus. W diecie lekkostrawnej należy unikać wszelkich produktów wzdymających, czyli np. roślin strączkowych i warzyw kapustnych. W takiej diecie nie ma też miejsca na ciężkostrawne grzyby. Potrawy powinny być łagodne w smaku, warto doprawiać je ziołami (takimi jak: pietruszka, koperek, majeranek, melisa, bazylia, kminek). Wykluczone są wszelkie potrawy smażone i pieczone w tradycyjny sposób. Polecane są zaś dania gotowane w wodzie, na parze, sous-vide, duszone bez wcześniejszego obsmażania oraz pieczone w rękawie lub pergaminie. Do dań mięsnych nie należy podawać też żadnych tłustych i zawiesistych sosów. Zwracając uwagę na strawność produktów, warto wybierać mięso zawierające niewiele tkanki łącznej (kolagenu) – np. mięso drobiowe. Po obróbce termicznej jest ono bardziej kruche, delikatniejsze, łatwiej strawne i lepiej przyswajalne. Najmniej białek kolagenowych zawiera mięso indyków i młodych kurczaków.

Mięso drobiowe wskazane w diecie lekkostrawnej

W diecie lekkostrawnej trzeba zadbać o dostarczenie odpowiedniej ilości energii, witamin, składników mineralnych i makroskładników. Szczególne znaczenie ma zadbanie o odpowiednią ilość i jakość białka, które niezbędne jest do budowy i odbudowy białek ustrojowych, tworzenia ciał odpornościowych, enzymów i hormonów. Aby białko mogło spełniać swoje zadanie, dieta musi mieć właściwą kaloryczność, w przeciwnym razie białko będzie wykorzystywane do celów energetycznych, zamiast do celów budulcowych i regeneracyjnych. Białko w diecie lekkostrawnej powinno być białkiem pełnowartościowym, to znaczy, że powinno w swoim składzie zawierać wszystkie niezbędne aminokwasy egzogenne, które są konieczne do syntezy białek ustrojowych. Dlatego w diecie lekkostrawnej preferowane są produkty zwierzęce bogate w białko o wysokiej wartości biologicznej, takie jak: chude mięsa z piersi kurczaka i indyka (koniecznie bez skóry). W diecie lekkostrawnej można też stosować chude wędliny drobiowe, takie jak szynka i polędwica z indyka. Bardzo polecane w diecie lekkostrawnej jest mięso drobiowe, które jest łatwo przyswajalne, bogate w pełnowartościowe białko i niskotłuszczowe. Ważny jest też fakt, że tłuszcz zlokalizowany jest głównie pod skórą (a nie wewnątrz mięśni), co ułatwia jego oddzielenie. Dodatkowo to właśnie mięso drobiowe (szczególnie mięśnie piersiowe młodych kurcząt i indyków) ma najmniejszą zawartość tkanki łącznej, w szczególności kolagenu.

Witaminy i składniki mineralne ważne w diecie lekkostrawnej

Mięso drobiu jest ważnym źródłem witamin. Szczególne znaczenie mają witaminy z grupy B, które biorą udział w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów oraz są niezbędne dla prawidłowej pracy układu nerwowego, mięśniowego, krwionośnego, a nawet odpornościowego.

Drób jest źródłem:

• B1 (tiamina) – bez odpowiedniego jej stężenia przekształcanie węglowodanów w energię niezbędną dla prawidłowej czynności mięśni i układu nerwowego byłoby niemożliwe;
• B2 (ryboflawina) – ma duże znaczenie dla rozwoju oraz funkcjonowania mózgu i całego układu nerwowego, korzystnie wpływa na stan skóry i błon śluzowych;
• B3 (PP, niacyna) – ma duże znaczenie dla układu nerwowego, odpornościowego, hormonalnego i korzystnie wpływa na stan skóry;
• B6 (pirydoksyna) – pomaga utrzymać odpowiednie ciśnienie krwi i jest niezbędna m.in. w produkcji hemoglobiny i wielu neuroprzekaźników;
• B12 (kobalamina) – istotna w procesie tworzenia czerwonych krwinek, które dostarczają tlen do każdej komórki ciała. Witamina ta w naturalnej postaci występuje wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego.

Mięso drobiu jest także wartościowym źródłem żelaza w formie hemowej, która jest kilkakrotnie lepiej przyswajalna przez organizm człowieka w porównaniu do formy niehemowej występującej w produktach roślinnych. W mięsie drobiu znajduje się sporo cynku, który jest niezbędny dla prawidłowego działania układu odpornościowego, jest silnym przeciwuczuleniowym i ma właściwości przeciwzapalne. Wpływa też na kondycję skóry, włosów i paznokci. Drób stanowi także dobre źródło fosforu oraz potasu, który reguluje ciśnienie krwi oraz wspomaga pracę serca i mięśni, odgrywając ważną rolę w przewodnictwie nerwowo-mięśniowym. W mięsie drobiowym jest też spora ilość selenu - silnego antyoksydantu, który chroniąc komórki przed działaniem wolnych rodników opóźnia proces starzenia organizmu, korzystnie wpływa na układ krążenia, wspiera prawidłowe działanie tarczycy, a nawet zmniejsza ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory.

Lekkie pulpety z kurczaka w sosie z dyni hokkaido

Pulpety:

• 500 g piersi kurczaka
• 1 jajko
• 1 bułka kajzerka namoczona wcześniej w mleku
• pół łyżeczki mielonej słodkiej papryki
• pół łyżeczki czosnku granulowanego
• sól i pieprz do smaku

Sos z dyni:

• 500 g dyni hokkaido (bez nasion i włókien)
• domowy wywaru z warzyw
• 100 ml chudego mleka
• pół łyżeczki mielonej słodkiej papryki
• pół łyżeczki czosnku granulowanego
• sól i pieprz do smaku
• 1 łyżeczka masła

Przygotowanie:

Piersi z kurczaka mielimy. Dodajemy jajko, bułkę tartą i przyprawy. Mieszamy do uzyskania zwartej masy. Formujemy 15-20 pulpecików. Wrzucamy na wrzącą wodę i gotujemy przez 20-25 minut.

Dynię kroimy w kostkę i wrzucamy do garnka. Zalewamy niewielką ilością domowego wywaru z warzyw, odrobinę solimy i dusimy na małym ogniu pod przykryciem, co jakiś czas mieszając przez ok. 20 minut. Dynia powinna być miękka. Doprawiamy do smaku. Możemy zmiksować na gładki krem lub zostawić małe, miękkie kawałki. Do sosu dodajemy mleko, wkładamy pulpety i razem dusimy pod przykryciem jeszcze przez ok. 10 minut. Serwujemy np. z ziemniaczanym puree.

Dziękujemy Pani Dorocie Osóbce, dietetyczce i ekspertce IV edycji kampanii „Marka Polskie Mięso. Polska Smakuje” za pomoc w przygotowaniu artykułu.

Po przepisy na dania z polskiego mięsa drobiowego autorstwa Gai oraz Jakuba Kuroniów zapraszamy na stronę kampanii: pewnejestjedno.pl

* Wieprzowina nowa perspektywa – raport”, Praca zbiorowa pod kierunkiem Prof. dr hab. Andrzej Kowalski, Dr Anna Onopiuk, Wyd. Advertax, Warszawa 2021 r., s.28 https://perspektywy-wieprzowiny.pl/

_____

Sfinansowano z Funduszu Promocji Mięsa Drobiowego oraz Funduszu Promocji Mięsa Wieprzowego.