Dieta antyhistaminowa - opis, zastosowanie, skuteczność, menu

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Ewa ZawidzkaDrukujUdostępnij

Co to jest histamina?

Czym jest histamina?

Histamina jest hormonem tkankowym, który należy do amin biogennych. Występuje w organizmie w wersji nieaktywnej, jednak pod wpływem niektórych czynników, na przykład kontaktu z alergenami, może ulegać aktywacji. Histaminę znajdziemy również w niektórych produktach spożywczych, inne zaś mogą powodować wydzielanie jej przez organizm.

Rola histaminy w organizmie

Histamina bierze aktywny udział w wielu procesach zachodzących w naszym organizmie. Ma duży wpływ na regulowanie ciśnienia krwi, działa na procesy zapalne, wpływa na wydzielanie kwasu żołądkowego, jest również neuroprzekaźnikiem.

Jakie objawy może dawać nietolerancja histaminy

Do najczęstszych objawów jakie może wywoływać alergia na histaminę należą:

• pokrzywka oraz zaczerwienienie skóry na twarzy,
• nadmierne swędzenie skóry,
• objawy ze strony układu pokarmowego: niestrawność, biegunka, mdłości,
• katar, uczucie duszności,
• bóle stawów, bóle i zawroty głowy.

Dieta antyhistaminowa u dziecka

Chociaż przyjmuje się, że nietolerancja histaminy najczęściej dotyczy kobiet w kwiecie wieku, to mogą na nią cierpieć również dzieci. Dietę antyhistaminową wprowadza się również czasami u dziecka, które ma objawy alergii, ale próby alergologiczne wychodzą ujemne. Zasady w tym przypadku nie równią się znacznie od dietoterapii u osób dorosłych.

Zasady diety antyhistaminowej

Alergia na histaminę – podstawowe założenia diety

Jadłospis w przypadku występowania alergii na histaminę powinien bazować na naturalnych, nieprzetworzonych produktach spożywczych, których dobór należy dostosować do założeń diety.

W grupie określanej nazwą produktów histaminowych występują takie artykuły jak:

• produkty, które zawierają histaminę,
• produkty, w których nie występuje histamina, ale które inicjują jej powstawanie w organizmie lub zaburzające pracę enzymu, który ją rozkłada,
• artykuły określane jako pseudo alergeny, które mogą nasilać objawy nietolerancji histaminy.

Nie istnieje dokładna lista produktów, które trzeba wyeliminować z jadłospisu, ponieważ wciąż trwają badania nad tym schorzeniem, jednak duża część z nich jest już wyodrębniona i należy wziąć ją pod uwagę układając codzienne menu.

Przepisy diety antyhistaminowej powinny bazować na świeżych, naturalnych produktach, przygotowywanych bezpośrednio przed spożyciem, ponieważ ilość histaminy wzrasta w trakcie przechowywania.

Założenia diety histaminowej zależą przede wszystkim od zaleceń lekarza, jednak najczęściej eliminuje się zakazane produkty na okres 4-6 tygodni, a następnie wprowadza stopniowo, uważnie obserwując reakcje organizmu.

Dietę antyhistaminową, jako dietę eliminacyjną myli się czasem z dietą low FODMAP. To jednak całkiem inne sposoby odżywiania. Dieta low FODMAP zakłada wykluczenie z jadłospisu produktów szybko fermentujących, które mogą wywoływać dolegliwości trawienne. Choć niektóre z nich pokrywają się z tymi zawierającymi większe ilości histaminy, to jednak dieta low FODMAP wyklucza również inne produkty, dozwolone przy nietolerancji tego składnika. A może zainteresuje cię także ten artykuł z zasadami diety eliminacyjnej?

Dieta antyhistaminowa – produkty dozwolone w jadłospisie

Jako produkty histaminowe, czyli zawierające duże ilości tego składnika uznaje się najczęściej produkty bogatobiałkowe, szczególnie długo dojrzewające sery, żywność fermentowana i alkohol. Jednak histamina może występować również w innych produktach, dlatego układając dietę antyhistaminową należy zadbać o dokładny dobór artykułów spożywczych w przepisach kulinarnych. Wybierając je warto sięgać po:

• dozwolone warzywa i owoce, które dostarczą nam wiele witamin i składników mineralnych,
• świeże mięso, przyrządzone bezpośrednio przed spożyciem,
• dopuszczalne produkty zbożowe i źródła zdrowych tłuszczów (pestki dyni i słonecznika, siemię lniane, nasiona chia),
• produkty bogate w składniki działające antyhistaminowo: witaminę C, witaminę D, witaminy z grupy B, kurkuminę, kwercetynę, miedź, cynk oraz siarkę.

Nietolerancja histaminy – co należy wyeliminować z menu

Dieta histaminowa zakłada eliminację z jadłospisu niektórych produktów spożywczych, określanych również czasem jako produkty histaminowe. Przepisy kulinarne nie powinny uwzględniać takich artykułów jak:

• produkty wysoko przetworzone, zawierające duże ilości konserwantów, sztucznych barwników, wzmacniaczy smaku i aromatu,
• wędzone i konserwowe mięso oraz ryby, dojrzewające szybki, kiełbasy, kabanosy, sardynki, makrela, tuńczyk,
• nabiał, zwłaszcza w postaci fermentowanej (kefir, jogurt, maślanka, zsiadłe mleko), a także śmietana, sery (szczególnie sery dojrzewające, wędzone i pleśniowe): oscypek, camembert, gouda, tylżycki, cheddar,
• warzywa: pomidory, bakłażan, szpinak, brukselka, warzywa strączkowe, grzyby,
• owoce: banany, awokado, kiwi, truskawki, ananasy, papaja, owoce cytrusowe (pomarańcze, grejpfruty, mandarynki, cytryny, limonki), śliwki, gruszki, owoce suszone,
• produkty zbożowe: szczególną uwagę należy przykładać do pszenicy (również kiełków pszenicy oraz oleju z kiełków) oraz produktów z drożdżami, niektóre osoby źle tolerują również żyto, jęczmień, orkisz czy pieczywo przygotowywane na zakwasie,
• produkty w wersji kiszonej, konserwowej, ocet i produkty go zawierające,
• orzechy włoskie, orzechy brazylijskie, migdały, pistacje, orzechy makadamia,
• kakao, czekolada, kawa, herbata (czarna i zielona),
• alkohol (piwo pszeniczne, wino, szampan).

Dieta antyhistaminowa – przykładowy jadłospis

Śniadanie

Płatki owsiane przygotowane na mleku roślinnym, z dodatkiem borówek, siemienia lnianego i pestek dyni.

Drugie śniadanie

Sałatka z sałaty zielonej, pieczonej marchewki i buraków z jajkiem na twardo i pestkami słonecznika.

Obiad

Pieczony kurczak z ryżem oraz surówką z marchewki i jabłka.

Kolacja

Kasza jaglana z brokułami, oliwą z oliwek, czerwoną cebulą i siemieniem lnianym.