Te 3 napoje pijemy każdego dnia, a są przyczyną żylaków. Lekarze ostrzegają!
Żylaki to nie tylko problem estetyczny, ale przede wszystkim sygnał ostrzegawczy organizmu. Choć powszechnie kojarzone z predyspozycjami genetycznymi i brakiem ruchu, coraz więcej mówi się o wpływie codziennych nawyków żywieniowych. Wśród nich nie bez znaczenia są napoje, które regularnie spożywane, mogą pogarszać kondycję żył. Alkohol, kawa z cukrem oraz słodzone napoje gazowane to trzy typy płynów, które – spożywane nadmiernie – mogą przyczyniać się do rozwoju przewlekłej niewydolności żylnej. Warto wiedzieć, jak działają na organizm i dlaczego mogą być ryzykowne.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym są żylaki?
Żylaki to trwałe, patologiczne poszerzenia żył, najczęściej kończyn dolnych, powstałe na skutek zaburzeń w odpływie krwi. Gdy zastawki żylne przestają działać prawidłowo, krew zaczyna się cofać i zalegać w naczyniach, powodując ich rozszerzanie. Z czasem prowadzi to do powstania charakterystycznych zgrubień i skręconych odcinków żył widocznych pod skórą.
Do głównych czynników ryzyka zalicza się dziedziczność, brak aktywności fizycznej, długotrwałe stanie lub siedzenie, a także otyłość i niezdrową dietę. Coraz częściej jednak zwraca się uwagę również na to, co trafia do naszego organizmu w płynnej postaci – w tym codzienne napoje.
Czy żylaki są groźne?
Żylaki to nie tylko problem estetyczny, ale przede wszystkim sygnał poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu układu krążenia. Dochodzi w nich do zalegania krwi w poszerzonych, niewydolnych żyłach, co skutkuje niedotlenieniem tkanek i spowolnieniem przepływu. Taki stan sprzyja rozwojowi przewlekłego stanu zapalnego, który może prowadzić do poważnych powikłań.
W zaawansowanych przypadkach rozwija się zakrzepica żył głębokich, a oderwany zakrzep może wywołać zatorowość płucną, będącą zagrożeniem życia. Często pojawiają się również owrzodzenia podudzi, trudne do leczenia i bardzo bolesne. Nawet łagodniejsze objawy, takie jak obrzęki, uczucie ciężkości nóg, nocne skurcze czy ból po długim staniu, nie powinny być ignorowane. Wczesne rozpoznanie i zmiana stylu życia, w tym ograniczenie szkodliwych napojów, mogą zapobiec rozwojowi poważniejszych komplikacji.
Dlaczego należy odstawić alkohol?
Alkohol działa na układ krwionośny w sposób złożony. Początkowo powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, co może dawać wrażenie rozluźnienia. Jednak w dłuższej perspektywie pogarsza krążenie żylne i osłabia napięcie ścian żył. Sprzyja także odwodnieniu organizmu, co powoduje zagęszczenie krwi i zwiększa ryzyko jej zalegania w naczyniach. U osób z predyspozycjami genetycznymi lub siedzącym trybem życia regularne spożycie alkoholu może przyspieszać rozwój żylaków.
Co więcej, alkohol wpływa negatywnie na wątrobę, której prawidłowa praca ma znaczenie w utrzymaniu odpowiedniego ciśnienia żylnego. Zaburzenia wątroby mogą zwiększać ciśnienie w układzie żylnym, co bezpośrednio przekłada się na kondycję żył kończyn dolnych.
Czy można pic kawę?
Kawa sama w sobie nie jest szkodliwa – umiarkowane spożycie może mieć nawet działanie ochronne. Problem pojawia się, gdy do filiżanki regularnie trafia cukier lub tłusta śmietanka. Nadmiar cukru w diecie prowadzi do wzrostu stanu zapalnego w organizmie oraz uszkadza śródbłonek naczyń krwionośnych, co z czasem może upośledzać ich funkcjonowanie.
Dodatkowo kawa działa moczopędnie, co – podobnie jak alkohol – może prowadzić do odwodnienia, a w konsekwencji do zwiększenia lepkości krwi. Zwiększone obciążenie układu żylnego, zwłaszcza przy jednoczesnym braku ruchu, stanowi idealne środowisko do powstawania żylaków.
Należy obawiać się słodzonych napoi?
Napoje gazowane i słodzone to prawdziwa pułapka dla zdrowia naczyń. Zawierają duże ilości cukru, syropu glukozowo-fruktozowego, sztucznych barwników i konserwantów, które mogą sprzyjać stanom zapalnym, zaburzeniom metabolicznym i otyłości – jednym z głównych czynników rozwoju żylaków.
Dodatkowo osoby regularnie spożywające słodzone napoje często zaniedbują picie wody, co skutkuje przewlekłym odwodnieniem i przeciążeniem układu krążenia. Słodzone napoje nie nawadniają skutecznie, a wręcz mogą pogłębiać zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej.
Co warto zrobić, żeby zapobiegać żylakom?
Aby chronić swoje żyły, warto wprowadzić kilka prostych zmian:
- Zwiększyć spożycie wody, minimum 1,5–2 litry dziennie.
- Ograniczyć lub wyeliminować napoje słodzone i alkohol.
- Pić kawę bez dodatku cukru i śmietanek roślinnych.
- Wprowadzić aktywność fizyczną, zwłaszcza spacery, pływanie i jazdę na rowerze.
- Zwracać uwagę na dietę bogatą w błonnik, witaminę C i rutynę, które wzmacniają ściany naczyń.
Czy nie mozna w ogóle pić tych napoi mając żylaki?
Choć żylaki są schorzeniem wieloczynnikowym, codzienne nawyki żywieniowe mają realny wpływ na ich rozwój. Alkohol, słodka kawa i napoje gazowane to elementy, które – spożywane nadmiernie – mogą znacząco pogorszyć stan układu żylnego.
Odpowiednia profilaktyka, nawadnianie i ograniczenie niekorzystnych napojów mogą skutecznie wspierać zdrowie żył i zapobiegać powikłaniom. Profilaktyka powinna zaczynać się nie wtedy, gdy pojawią się pierwsze objawy, ale zanim do nich dojdzie.
Źródła:
- Cardiometabolic, Lifestyle, and Nutritional Factors in Relation to Varicose Veins: A Mendelian Randomization Study, Zhao J.V., et al., 2021, Journal of the American Heart Association