Zielona bomba witamin, która wzmocni odporność – poznaj najlepsze sposoby podania
Jarmuż to nie tylko modne „superwarzywo”, ale prawdziwa bomba witamin i minerałów, która może odmienić Twoje codzienne posiłki. Od chrupiących sałatek, przez aromatyczne zupy, aż po zielone koktajle – możliwości są niemal nieograniczone. W naszym artykule pokazujemy, jak w prosty sposób wykorzystać jarmuż w kuchni, zachowując jego wyjątkowy smak i właściwości prozdrowotne, które wspierają odporność i dobre samopoczucie.
- Jarmuż - smaczne warzywo
- Jarmuż i jego właściwości odżywcze
- Dania z jarmużu
- Jarmuż na parze
- Jarmuż – przepisy na surowo
Jarmuż - smaczne warzywo
Jarmuż to wyjątkowo smaczne i zdrowe warzywo, należące do rodziny kapustowatych. Jest rośliną dwuletnią, uprawianą praktycznie na całym świecie. Jego liście zachwycają różnorodnością kształtów i barw – od zielonych, przez fioletowe, aż po brązowe, w zależności od odmiany.
Najlepiej rośnie w słonecznych, przewiewnych miejscach, na przeciętnych glebach z dodatkiem gliny i kompostu. Wymaga umiarkowanego podlewania i dobrze znosi mrozy – liście po przemarznięciu stają się bardziej delikatne i smaczne. Jarmuż można uprawiać z rozsady przygotowanej z nasion wysianych w maju lub czerwcu, lub wysiewając je bezpośrednio do gruntu. Nie warto sadzić go po innych warzywach kapustnych. Zbiór rozpoczyna się późną jesienią i może trwać przez całą zimę.
Rozróżniamy trzy główne odmiany jarmużu: niskie, średnie i wysokie, a liście każdej z nich mogą przybierać różne kolory. Roślina ma rozbudowany system korzeniowy, dlatego przed sadzeniem warto przekopać ziemię na głębokość około 30 cm i regularnie ją spulchniać. Zainspiruj się także naszymi pomysłami na ogródek warzywny.
Jarmuż jest odporny na wiele szkodników. Aby dodatkowo chronić roślinę przed chorobami, można zastosować przed sadzeniem wapno lub popiół drzewny. Dobrym pomysłem jest również sadzenie obok jarmużu pomidorów lub selera, które odstraszają popularnego szkodnika – bielinka kapustnika.
Jarmuż i jego właściwości odżywcze
Jarmuż to warzywo niezwykle bogate w witaminy, składniki mineralne i wartości odżywcze. Zawiera m.in. witaminy C, A, B oraz E. Już w starożytności doceniano jego zdrowotne właściwości.
Witamina C w jarmużu występuje w bardzo wysokim stężeniu, znacznie przewyższając zalecaną dzienną dawkę. Odpowiada za neutralizowanie wolnych rodników, powstających zarówno w czasie przygotowywania posiłków, jak i w wyniku procesów metabolicznych w organizmie. Witamina C wspiera również odporność, pomagając w walce z przeziębieniem i grypą, szczególnie w okresie zimowym, a także działa ochronnie przeciw miażdżycy.
Wartości odżywcze jarmużu są imponujące – zawiera wapń, fosfor, magnez, białko, beta-karoten i luteinę. Dzięki obecności sulforafanu posiada właściwości przeciwnowotworowe i przeciwbakteryjne. Jest też warzywem niskokalorycznym, z niewielką ilością tłuszczu i dużą zawartością wapnia. A może zainteresuje cię także kapusta w ogrodzie?
Dania z jarmużu
Jarmuż wzbogaca smak wielu dań i sałatek. Może być samodzielnym posiłkiem, dodatkiem do innych potraw, a także pyszną przekąską w ciągu dnia. Przepisy z jarmużem znajdziemy zarówno w książkach kucharskich, jak i na licznych blogach oraz stronach kulinarnych w Internecie.
Jarmuż jest szczególnie ceniony w kuchni wegetariańskiej i wegańskiej. Dzięki bogactwu witamin i minerałów stał się nieodłącznym składnikiem zdrowych dań. Przepisy wegetariańskie z jarmużem sprawdzą się również dla przyszłych mam, które potrzebują kwasu foliowego i wapnia, zwłaszcza w pierwszych tygodniach ciąży. Nie ograniczają się one tylko do dań – jarmuż świetnie nadaje się też do koktajli. Wystarczy zmiksować surowe liście z dodatkiem np. mleka kokosowego, by uzyskać pełnowartościowy napój dla osób aktywnych fizycznie.
Przepisy na potrawy z jarmużem gwarantują dania pełne smaku i energii. Gorąca zupa z jarmużem, wegetariańskie zapiekanki, jajecznica, koktajle czy chipsy z jarmużu to tylko niektóre z propozycji, jakie można przygotować w kuchni. Inspiracji z jarmużem jest naprawdę wiele.
Jarmuż na parze
Jarmuż to nie tylko wyjątkowo zdrowe warzywo, ale także smaczne. W kuchni znajduje szerokie zastosowanie – świetnie sprawdza się na surowo, gotowany na parze, smażony lub zapiekany.
Warzywo to zawiera sulforafan, związek o działaniu przeciwnowotworowym i przeciwzapalnym. Aby zachować jego cenne właściwości, najlepiej przygotować jarmuż na parze.
Gotowanie jarmużu na parze jest bardzo proste i trwa zaledwie kilka minut. Dzięki temu dania zachowują wartości odżywcze, a ich spożycie jest łagodniejsze dla układu pokarmowego – osoby mające problem ze wzdęciami po surowym jarmużu mogą bez obaw sięgać po jego parowaną wersję.
Potrawy z jarmużu na parze są również korzystne dla osób z problemami tarczycy. Surowe liście mogą spowalniać wchłanianie jodu, ale obróbka cieplna neutralizuje związki goitrogenów, eliminując ten efekt. Więcej przepisów z warzywami i owocami znajdziesz tutaj.
Jarmuż – przepisy na surowo
Najzdrowszy jest jarmuż spożywany na surowo. To warzywo wykorzystywane jest w kuchniach portugalskiej, holenderskiej i niemieckiej. Surowy jarmuż świetnie sprawdza się w sałatkach i jako dekoracja potraw. Warto wybierać przepisy z jego dodatkiem, ponieważ w ten sposób zachowamy wszystkie jego wartości odżywcze.
Jarmuż jest lekkostrawny, dlatego polecany jest dzieciom i osobom starszym. Można podawać go maluchom od ósmego miesiąca życia – w takiej formie warto przelać liście wrzątkiem, aby zmiękły, a następnie pokroić, np. jako dodatek do ziemniaków.
Surowy jarmuż można przechowywać kilka dni w lodówce. Aby przygotować go do sałatek, wystarczy umyć liście, osuszyć i poszarpać na mniejsze kawałki. Potrawy z surowego jarmużu dobrze smakują po skropieniu sokiem z cytryny, dodaniu odrobiny soli, cukru i oliwy z oliwek. Można z niego także zrobić pyszne pesto, dodając skórkę z cytryny oraz orzechy nerkowca lub migdały – idealne do kanapek lub makaronu. Więcej o warzywach liściastych przeczytasz w artykule o uprawie i właściwościach rukoli.
Jarmuż to prawdziwa skarbnica witamin i soli mineralnych. Potrawy z jego dodatkiem powinny gościć na naszych stołach regularnie – przepisy są proste, a prozdrowotne właściwości warzywa niezwykle cenne dla codziennej diety.