To „superwarzywo” robi furorę na świecie. Odmładza i odchudza
Kale to nie tylko popularne „superwarzywo”, ale również prawdziwa skarbnica witamin i minerałów, która może zrewolucjonizować Twoje codzienne dania. Od chrupiących sałatek, przez aromatyczne zupy, po zielone koktajle – możliwości są niemal nieograniczone. W naszym artykule pokazujemy, jak w prosty sposób wykorzystać jarmuż w kuchni, zachowując jego wyjątkowy smak i właściwości prozdrowotne, które wspierają odporność i dobre samopoczucie.
- Uprawa jarmużu: poradnik dla ogrodników
- Jarmuż - bogactwo witamin i minerałów
- Jarmuż: zdrowie i smak w jednym liściu
- Jarmuż na parze: zdrowie i smak w kuchni
- Jarmuż w diecie: wartości odżywcze i przepisy
Uprawa jarmużu: poradnik dla ogrodników
Jarmuż to niezwykle apetyczne i zdrowe warzywo, które należy do rodziny kapustowatych. Jest rośliną dwuletnią, uprawianą niemal na całym globie. Jego liście zachwycają różnorodnością kształtów i kolorów – od zielonych, przez purpurowe, aż po brązowe, w zależności od odmiany.
Najlepiej rozwija się w słonecznych, przewiewnych miejscach, na przeciętnych glebach z dodatkiem gliny i kompostu. Wymaga umiarkowanego nawodnienia i dobrze znosi mrozy – liście po przemarznięciu stają się bardziej delikatne i pyszne. Jarmuż można uprawiać z rozsady przygotowanej z nasion wysianych w maju lub czerwcu, lub wysiewając je bezpośrednio do gruntu. Nie zaleca się sadzenia go po innych warzywach kapustnych. Zbiory rozpoczynają się późną jesienią i mogą trwać przez całą zimę.
Wyróżniamy trzy główne odmiany jarmużu: niskie, średnie i wysokie, a liście każdej z nich mogą mieć różne barwy. Roślina posiada rozbudowany system korzeniowy, dlatego przed sadzeniem warto przekopać ziemię na głębokość około 30 cm i regularnie ją spulchniać. Zainspiruj się także naszymi pomysłami na ogródek warzywny.
Jarmuż jest odporny na wiele szkodników. Aby dodatkowo chronić roślinę przed chorobami, można zastosować przed sadzeniem wapno lub popiół drzewny. Dobrym pomysłem jest również sadzenie obok jarmużu pomidorów lub selera, które odstraszają popularnego szkodnika – bielinka kapustnika.
Jarmuż - bogactwo witamin i minerałów
Kale to warzywo niezwykle zasobne w witaminy, minerały oraz wartości odżywcze. Zawiera między innymi witaminy C, A, B i E. Już w czasach starożytnych ceniono jego zdrowotne właściwości.
Witamina C w kale występuje w bardzo wysokim stężeniu, znacznie przewyższając zalecaną dzienną dawkę. Jest odpowiedzialna za neutralizowanie wolnych rodników, które powstają zarówno podczas przygotowywania posiłków, jak i w wyniku procesów metabolicznych w organizmie. Witamina C wspiera także odporność, pomagając w walce z przeziębieniem i grypą, szczególnie w zimowych miesiącach, a także działa ochronnie przeciw miażdżycy.
Wartości odżywcze kale są imponujące – zawiera wapń, fosfor, magnez, białko, beta-karoten i luteinę. Dzięki obecności sulforafanu posiada właściwości przeciwnowotworowe i antybakteryjne. Jest również warzywem niskokalorycznym, z niewielką zawartością tłuszczu i dużą ilością wapnia. A może zainteresuje cię także kapusta w ogrodzie?
Jarmuż: zdrowie i smak w jednym liściu
Jarmuż dodaje wyjątkowego smaku wielu potrawom i sałatkom. Może stanowić osobne danie, być uzupełnieniem dla innych potraw, a także smaczną przekąską w ciągu dnia. Przepisy z wykorzystaniem jarmużu można znaleźć zarówno w książkach kucharskich, jak i na licznych blogach oraz stronach kulinarnych w Internecie.
Jarmuż jest szczególnie doceniany w kuchni wegetariańskiej i wegańskiej. Dzięki obfitości witamin i minerałów stał się nieodłącznym elementem zdrowych potraw. Przepisy wegetariańskie z jarmużem będą także odpowiednie dla przyszłych mam, które potrzebują kwasu foliowego i wapnia, zwłaszcza na początku ciąży. Nie ograniczają się one jedynie do potraw – jarmuż świetnie nadaje się też do koktajli. Wystarczy zmiksować surowe liście z dodatkiem np. mleka kokosowego, aby stworzyć pełnowartościowy napój dla osób aktywnych fizycznie.
Przepisy na dania z jarmużem zapewniają potrawy pełne smaku i energii. Gorąca zupa z jarmużem, wegetariańskie zapiekanki, jajecznica, koktajle czy chipsy z jarmużu to tylko niektóre z propozycji, które można przygotować w kuchni. Inspiracji z jarmużem jest naprawdę wiele.
Jarmuż na parze: zdrowie i smak w kuchni
Kale to nie tylko niezwykle korzystne dla zdrowia warzywo, ale także smaczne. W kuchni ma szerokie zastosowanie – świetnie nadaje się na surowo, gotowane na parze, smażone lub pieczone.
To warzywo zawiera sulforafan, związek o właściwościach przeciwnowotworowych i przeciwzapalnych. Aby zachować jego cenne cechy, najlepiej przygotować kale na parze.
Gotowanie kale na parze jest bardzo proste i trwa tylko kilka minut. Dzięki temu potrawy zachowują wartości odżywcze, a ich spożycie jest łagodniejsze dla przewodu pokarmowego – osoby mające problem z wzdęciami po surowym kale mogą bez obaw sięgać po jego wersję parowaną.
Potrawy z kale na parze są również korzystne dla osób z problemami z tarczycą. Surowe liście mogą spowalniać wchłanianie jodu, ale obróbka cieplna neutralizuje związki goitrogenne, eliminując ten efekt. Więcej przepisów z warzywami i owocami znajdziesz tutaj.
Jarmuż w diecie: wartości odżywcze i przepisy
Najkorzystniej jest spożywać jarmuż w stanie surowym. To warzywo znajduje zastosowanie w kuchniach Portugalii, Holandii oraz Niemiec. Surowy jarmuż doskonale nadaje się do sałatek i jako ozdoba dań. Warto sięgać po przepisy z jego udziałem, gdyż w ten sposób zachowamy wszystkie jego wartości odżywcze.
Jarmuż jest łatwo strawny, dlatego zaleca się go dzieciom i osobom starszym. Można podawać go maluchom od ósmego miesiąca życia – w tej formie warto przelać liście wrzątkiem, aby zmiękły, a następnie pokroić, na przykład jako dodatek do ziemniaków.
Surowy jarmuż można przechowywać kilka dni w lodówce. Aby przygotować go do sałatek, wystarczy umyć liście, osuszyć i podzielić na mniejsze kawałki. Dania z surowym jarmużem dobrze smakują po skropieniu sokiem z cytryny, dodaniu odrobiny soli, cukru i oliwy z oliwek. Można z niego również zrobić smaczne pesto, dodając skórkę z cytryny oraz orzechy nerkowca lub migdały – idealne na kanapki lub do makaronu. Więcej o warzywach liściastych można przeczytać w artykule o uprawie i właściwościach rukoli.
Jarmuż to prawdziwa skarbnica witamin i składników mineralnych. Dania z jego dodatkiem powinny regularnie pojawiać się na naszych stołach – przepisy są proste, a prozdrowotne właściwości warzywa niezwykle wartościowe dla codziennej diety.