Tych warzyw nie można jeść na surowo! Sprawdź i uniknij nieprzyjemnych dolegliwości
Choć surowe warzywa są zdrowe, to nie wszystko można zjeść bez obróki termicznej, fot. Alexander Raths
Opublikowano: 20.10.2024 r., 12:47
|
Autor: Ewa Cierpiał
Jedzenie surowych warzyw to świetny sposób na dostarczenie organizmowi witamin, minerałów i błonnika. Jednak nie wszystkie warzywa nadają się do spożycia w tej formie. Niektóre z nich mogą zawierać toksyny lub substancje antyodżywcze, które mogą zaszkodzić zdrowiu. Gotowanie, pieczenie czy blanszowanie neutralizuje te związki i sprawia, że warzywa są bezpieczne do spożycia. W tym artykule przedstawiamy listę warzyw, których lepiej nie jeść na surowo, oraz wyjaśniamy, dlaczego powinny być poddane obróbce termicznej.
Ziemniaki są jednym z najpopularniejszych warzyw, ale surowe mogą być niebezpieczne. Zawierają solaninę – toksynę, która może powodować ból brzucha, nudności, wymioty, a w skrajnych przypadkach nawet zatrucie. Solanina naturalnie występuje w ziemniakach, zwłaszcza w skórce, a jej stężenie wzrasta, gdy ziemniaki są zielone lub przechowywane w świetle.
Dlaczego unikać surowych ziemniaków?
Solanina jest trująca w większych ilościach.
Surowe ziemniaki są trudne do strawienia i mogą powodować problemy żołądkowe.
Jak przygotować ziemniaki?
Gotowanie, pieczenie lub smażenie neutralizuje solaninę, czyniąc ziemniaki bezpiecznymi do spożycia.
Obieranie starszych ziemniaków dodatkowo zmniejsza ilość solaniny.
Bakłażan
Podobnie jak ziemniaki, bakłażany również zawierają solaninę, choć w mniejszych ilościach. Surowy bakłażan, zwłaszcza niedojrzały, może być gorzki i powodować podrażnienia układu pokarmowego.
Dlaczego unikać surowego bakłażana?
Zawiera solaninę, choć w niższych stężeniach niż ziemniaki.
Surowy bakłażan może być gorzki i trudniejszy do strawienia.
Jak przygotować bakłażana?
Pieczenie, grillowanie, smażenie lub duszenie sprawia, że bakłażan staje się smaczny i bezpieczny do spożycia.
Fasola i bób
Surowa fasola czerwona zawiera wysokie stężenie lektin, w szczególności toksycznej fityniny. Spożycie zaledwie kilku surowych lub niedogotowanych nasion fasoli może wywołać objawy zatrucia, takie jak nudności, wymioty i biegunka.
Dlaczego unikać surowej fasoli?
Zawiera toksyczne lektiny, które mogą wywoływać ostre zatrucia pokarmowe.
Fasolę należy namoczyć przez kilka godzin, a następnie gotować przez co najmniej 10 minut, aby zneutralizować lektiny i uczynić ją bezpieczną do spożycia.
Choć bób jest smaczny po ugotowaniu, surowy może być niebezpieczny, zwłaszcza dla osób cierpiących na fawizm – genetyczne schorzenie, które powoduje niedobór enzymu dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. Spożycie surowego bobu może prowadzić u tych osób do rozwoju groźnych objawów, takich jak anemia, zmęczenie, bóle brzucha czy gorączka.
Dlaczego unikać surowego bobu?
Może być szkodliwy dla osób z fawizmem i wywoływać poważne reakcje.
Jak przygotować bób?
Bób powinien być gotowany lub blanszowany, co czyni go bezpiecznym i łatwiejszym do strawienia.
Suche nasiona roślin strączkowych nie nadają się do spożycia, fot. piyaset
Kapusta, kalafior, brokuł, brukselka
Kapusta, brokuły, kalafior i brukselka to warzywa krzyżowe, które na surowo mogą zawierać goitrogeny – związki, które mogą zakłócać funkcjonowanie tarczycy, zwłaszcza u osób z problemami hormonalnymi. Dla większości osób spożycie tych warzyw w surowej formie w małych ilościach jest bezpieczne, jednak osoby z chorobami tarczycy powinny ich unikać w formie na surowo.
Dlaczego unikać surowych warzyw krzyżowych?
Goitrogeny mogą zakłócać produkcję hormonów tarczycy.
Jak przygotować kapustne?
Gotowanie, blanszowanie lub smażenie zmniejsza ilość goitrogenów i sprawia, że warzywa te są bezpieczne dla osób z chorobami tarczycy.
Niedojrzałe pomidory
Surowe niedojrzałe pomidory, szczególnie te zielone, mogą być szkodliwe dla zdrowia, ponieważ zawierają solaninę — toksyczny alkaloid.
Solanina jest związkiem toksycznym występującym w roślinach z rodziny psiankowatych, do której należą pomidory, ziemniaki i bakłażany. Niedojrzałe pomidory (szczególnie zielone) zawierają wyższy poziom tego alkaloidu. Spożycie dużej ilości solaniny może prowadzić do objawów zatrucia, takich jak np. nudności, wymioty, biegunka.
U niektórych osób, nawet niewielka ilość solaniny może wywołać niepożądane objawy, zwłaszcza u osób o wrażliwym układzie pokarmowym, dzieci czy osób starszych.
Niedojrzałe pomidory mają gorszy smak — są bardziej gorzkie i kwaśne, co sprawia, że ich jedzenie nie jest przyjemne.
Kiedy pomidory dojrzewają, poziom solaniny stopniowo spada, a owoc staje się bezpieczny do jedzenia. Dobrze dojrzałe pomidory nie stanowią już zagrożenia dla zdrowia.
