Zapomniany owoc, który uratuje twoje serce, a możesz mieć go za darmo
Agrest to owoc, który przez lata był nieco zapomniany, ale dziś wraca do łask – i słusznie. Ten niepozorny kuzyn porzeczki to prawdziwa skarbnica witamin, antyoksydantów i błonnika. Owoce agrestu, choć często cierpkie i kwaśne w smaku, kryją w sobie ogromny potencjał zdrowotny i kulinarny. Warto poznać je bliżej – zwłaszcza że rosną w naszych ogrodach i na działkach, a ich uprawa nie jest wymagająca.
- Agrest - jego historia i właściwości
- Właściwości prozdrowotne agrestu
- Kto powinien uważać na agrest?
- Jak wykorzystać agrest w kuchni?
Agrest - jego historia i właściwości
Agrest to krzew owocowy należący do rodziny agrestowatych, spokrewniony z porzeczką. Naturalnie występuje w Europie i Azji, ale jest szeroko uprawiany także w Ameryce Północnej. W Polsce popularny od wieków, szczególnie w kuchni kresowej i tradycyjnej.
Krzew agrestu osiąga zwykle wysokość 1–1,5 m i rodzi kuliste owoce – zielone, żółte, różowe lub czerwone – pokryte delikatnymi włoskami. Owoce można zbierać już od końca czerwca do połowy sierpnia, w zależności od odmiany.
Agrest ma niską kaloryczność – około 40–45 kcal w 100 g – i niski indeks glikemiczny, co czyni go owocem przyjaznym dla osób z insulinoopornością i cukrzycą typu 2. To również znakomite źródło błonnika pokarmowego – 100 g agrestu dostarcza go około 4–5 g, czyli więcej niż jabłko.
W 100 g agrestu znajdziemy:
- witaminę C (25–30 mg) – działa antyoksydacyjnie i wspiera odporność,
- witaminę A – ważną dla skóry i wzroku,
- witaminę E – naturalny przeciwutleniacz,
- witaminy z grupy B – szczególnie B6, niezbędną dla układu nerwowego,
- potas, wapń, magnez i fosfor – minerały ważne dla serca, mięśni i kości,
- antocyjany, flawonoidy i kwas chlorogenowy – związki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwnowotworowym.
Warto podkreślić, że agrest zawiera dużo kwasów organicznych, m.in. kwasu cytrynowego i jabłkowego, które odpowiadają za jego kwaśny smak, ale także wspomagają trawienie i detoksykację organizmu.
Właściwości prozdrowotne agrestu
Agrest wykazuje szereg działań korzystnych dla zdrowia – szczególnie, gdy jest spożywany na surowo, bez dodatku cukru.
- Wzmacnia odporność
Dzięki wysokiej zawartości witaminy C i polifenoli, agrest wspomaga układ immunologiczny, pomaga w walce z infekcjami i łagodzi stany zapalne. - Chroni układ krążenia
Polifenole, takie jak flawonoidy i antocyjany, zawarte w agreście mają udowodnione działanie kardioprotekcyjne: obniżają ciśnienie krwi, poprawiają elastyczność naczyń i redukują stres oksydacyjny. - Reguluje poziom cukru we krwi
Dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu, obecności błonnika i kwasów organicznych agrest może pomagać w kontroli glikemii po posiłkach – co czyni go sprzymierzeńcem w diecie osób z cukrzycą typu 2. - Wspiera trawienie i jelita
Duża zawartość błonnika, zwłaszcza nierozpuszczalnego, poprawia perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom i wspiera mikrobiotę jelitową. - Może chronić przed nowotworami
Związki bioaktywne w agreście – m.in. kwas elagowy, antocyjany i witamina C – mają potencjalne działanie przeciwnowotworowe, szczególnie w kontekście raka jelita grubego i piersi.
Kto powinien uważać na agrest?
Choć agrest to zdrowy owoc, nie każdy może go jeść w dużych ilościach.
- Osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS) mogą odczuwać dolegliwości po spożyciu agrestu na surowo – ze względu na dużą zawartość błonnika i kwasów organicznych.
- Osoby z kamicą nerkową, szczególnie szczawianową, powinny ograniczać agrest – zawiera on szczawiany, które mogą przyczyniać się do powstawania kamieni .
- Osoby z refluksem i nadkwaśnością mogą źle tolerować kwaśny smak agrestu, który nasila produkcję soków żołądkowych.
W pozostałych przypadkach agrest może być z powodzeniem włączany do diety – najlepiej w postaci świeżej, ewentualnie jako składnik przetworów bez dodatku cukru.
Jak wykorzystać agrest w kuchni?
Agrest to bardzo wdzięczny składnik kulinarny. Można z niego przygotować kompoty, konfitury, galaretki, musy, a także sosy do mięs – jego kwaśny smak doskonale przełamuje tłuste potrawy. Coraz częściej wykorzystywany jest również w kuchni nowoczesnej – np. jako składnik wytrawnych dressingów czy chutneyów
Składniki:
- 500 g świeżego agrestu
- 1 dojrzały banan
- 1/2 łyżeczki cynamonu
- 2-3 łyżki wody
Sposób przygotowania:
- Umyj agrest i usuń ogonki.
- Wrzuć owoce do garnka z dodatkiem wody i gotuj na małym ogniu przez 5–7 minut, aż zmiękną.
- Dodaj pokrojonego banana i cynamon, a następnie zmiksuj całość na gładki mus.
- Możesz podawać na ciepło lub schłodzony – np. jako dodatek do jogurtu naturalnego, owsianki lub deseru.
Wersja opcjonalna: jeśli lubisz słodszy smak, dodaj łyżeczkę miodu lub syropu daktylowego.
Agrest to owoc, który zasługuje na powrót do codziennej diety. Bogaty w witaminę C, błonnik i związki przeciwutleniające, wspiera odporność, trawienie i układ sercowo-naczyniowy. Dzięki niskiej kaloryczności i niskiemu indeksowi glikemicznemu jest idealnym owocem dla osób dbających o linię i zdrowie metaboliczne. Warto wykorzystać sezon na agrest i sięgać po niego w różnych formach – od świeżych owoców po lekkie przetwory i desery.
Źródło:
- https://www.planeta.pl/przyroda/ten-owoc-ratuje-serce-polacy-juz-o-nim-zapomnieli-a-jest-jak-za-darmo2
- https://aptekazawiszy.pl/artykuly/dlaczego-warto-spozywac-agrest-poznaj-jego-6-wlasciwosci-zdrowotnych.html