Naturalny botoks na talerzu? Astaksantyna z krewetek odmładza od wewnątrz
Od wielu lat krewetki odgrywają istotną rolę w kuchniach na całym świecie. Są lekkostrawne, proste w przygotowaniu i dostępne w różnych postaciach – świeże, mrożone, gotowane czy grillowane. Oprócz swoich walorów smakowych, zapewniają zaskakująco dużą ilość wartościowych składników odżywczych. Zawierają białko, witaminy, mikroelementy i niewielką ilość tłuszczu, co sprawia, że są chętnie wybierane przez osoby dbające o zdrową dietę. Jakie inne właściwości mają krewetki i kto powinien je włączyć do swojej diety, a kto powinien ich unikać?
- Krewetki: smakowite i zdrowe dania z morza
- Sztuka przygotowywania krewetek: porady i inspiracje
- Jak prawidłowo przygotować krewetki?
- Krewetki: zdrowe źródło białka i minerałów
- Korzyści zdrowotne regularnego spożycia krewetek
- Krewetki: zalety i potencjalne zagrożenia
- Jak wybrać najlepsze krewetki na rynku?
- Zawartość odżywcza i znaczenie krewetek
Krewetki: smakowite i zdrowe dania z morza
Krewetki to stworzenia z rodziny dziesięcionogów, występujące zarówno w słonej, jak i słodkiej wodzie. W kuchni są używane globalnie, stanowiąc kluczowy element wielu dań – od przekąsek po główne posiłki. Odznaczają się subtelnym smakiem oraz krótkim czasem gotowania, co sprawia, że są doskonałym wyborem dla osób szukających szybkich i zdrowych opcji kulinarnych.
Można wyróżnić różne rodzaje krewetek, takie jak tygrysie, białe krewetki z Pacyfiku, krewetki północne i koktajlowe. Różnią się one między sobą rozmiarem, barwą oraz smakiem, jednak ich wartości odżywcze są podobne.
Sztuka przygotowywania krewetek: porady i inspiracje
Krewetki można przyrządzać smażone, gotowane, pieczone, grillowane lub duszone. Często serwuje się je z makaronami, ryżem, warzywami, a także jako element sałatek, sushi, zup (np. tom yum), curry czy potraw śródziemnomorskich. Krewetki jednak trzeba umieć przygotować, aby były jędrne i soczyste. Są bardzo podobne w obróbce do ryb, które wymagają właściwego traktowania.
Ich neutralny, lekko słodkawy smak powoduje, że doskonale wchłaniają przyprawy i marynaty. Popularne są w kuchni azjatyckiej, meksykańskiej i włoskiej, ale również w diecie śródziemnomorskiej, gdzie zastępują czerwone mięso jako zdrowsza alternatywa białkowa.
Jak prawidłowo przygotować krewetki?
Krewetki muszą być odpowiednio przygotowane, aby były bezpieczne i pełne wartości odżywczych. Istotnym elementem jest czas gotowania – zbyt długie gotowanie skutkuje, że stają się gumowate i tracą część wartości odżywczych.
Krewetki przed gotowaniem trzeba starannie oczyścić:
- Usuń pancerz – zazwyczaj zdejmowany przed lub po gotowaniu.
- Odetnij głowę (jeśli jest obecna) – chyba że zamierza się gotować w całości, na przykład w bulionach.
- Usuń jelito – czarna nitka biegnąca wzdłuż grzbietu, zawierająca resztki pokarmowe. Powinna być usunięta delikatnie, nacinając grzbiet nożem.
- Opłucz pod zimną wodą, aby usunąć resztki piasku i zanieczyszczenia.
Niewłaściwie przygotowane lub źle przechowywane krewetki mogą zawierać bakterie i toksyny, dlatego kluczowe jest zapewnienie świeżości i właściwej obróbki.
Krewetki: zdrowe źródło białka i minerałów
Krewetki to niskokaloryczne źródło wysokiej jakości białka – w 100 g zawierają około 20–24 g białka i jedynie 85–100 kcal. Z tego powodu są często wybierane przez osoby na diecie odchudzającej lub sportowców.
W ich skład wchodzą także:
- Jod – niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy,
- Selen – potężny przeciwutleniacz wspomagający odporność,
- Witamina B12 – kluczowa dla układu nerwowego i tworzenia czerwonych krwinek,
- Fosfor, miedź, żelazo i cynk,
- Astaksantyna – naturalny przeciwutleniacz nadający krewetkom różową barwę, o właściwościach chroniących komórki przed stresem oksydacyjnym.
Chociaż zawierają niewielką ilość tłuszczu, dominują w nim nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym omega-3, korzystne dla serca i mózgu.
Korzyści zdrowotne regularnego spożycia krewetek
Regularne jedzenie krewetek może:
- poprawiać funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, za sprawą obecności kwasów tłuszczowych omega-3 i selenu,
- wzmacniać układ odpornościowy,
- regulować działanie tarczycy poprzez dostarczanie jodu,
- wspierać funkcje poznawcze i układ nerwowy,
- zapewniać uczucie pełności przy niskiej kaloryczności, co wspomaga utratę wagi.
Są również korzystne dla osób z anemią, dzięki zawartości żelaza i witaminy B12.
Krewetki: zalety i potencjalne zagrożenia
Zalecane są osobom aktywnym, sportowcom, osobom starszym, kobietom w ciąży i karmiącym (jeśli pochodzą z pewnych źródeł), a także wszystkim, którzy chcą wzbogacić dietę o niskokaloryczne, bogate w białko produkty.
Należy jednak zachować rozwagę w niektórych sytuacjach:
- Osoby uczulone na skorupiaki powinny całkowicie unikać krewetek – alergie mogą prowadzić do poważnych reakcji anafilaktycznych.
- Osoby cierpiące na dnę moczanową powinny ograniczyć spożycie, ponieważ krewetki zawierają puryny, które mogą nasilać objawy choroby.
- Osoby z problemami z cholesterolem powinny spożywać krewetki z umiarem – mimo że zawierają zdrowe tłuszcze, poziom cholesterolu całkowitego może być wyższy niż w innych rybach.
- Małe dzieci i kobiety w ciąży powinny spożywać tylko krewetki z zaufanego źródła – ważne jest unikanie zanieczyszczeń metalami ciężkimi, takimi jak rtęć.
Jak wybrać najlepsze krewetki na rynku?
- Świeże krewetki powinny charakteryzować się neutralnym, delikatnie morskim aromatem.
- Nie powinny wykazywać przebarwień, ciemnych plam ani miękkich skorup.
- Mrożone krewetki warto wybierać bez dodatkowej lodowej glazury i z możliwie najkrótszą listą składników.
- Gotowane i obrane krewetki są praktyczne, ale mogą mieć mniejszą wartość odżywczą i być poddawane dodatkowej obróbce chemicznej (konserwanty, stabilizatory).
Zawartość odżywcza i znaczenie krewetek
- Bhavan, P. S. et al., 2013, Skład odżywczy gatunków krewetek i ich rola w zdrowiu człowieka, International Journal of Pharma and Bio Sciences.
- Domiszewski, Z., 2011, Zawartość lipidów i skład kwasów tłuszczowych w wybranych gatunkach krewetek, Acta Scientiarum Polonorum.