Sezon trwa krótko! Sprawdź, dlaczego warto jeść truskawki właśnie teraz
Czerwiec i lipiec to czas, gdy przydrożne stoiska i bazary zalewają czerwone, błyszczące owoce. Truskawki – ulubieńcy dzieciństwa i symbol początku lata – wracają na stoły w swojej najpełniejszej, świeżej formie. Kuszą zapachem, wyglądem i słodyczą, ale poza walorami smakowymi mają też ogromne znaczenie dla zdrowia. Sezon truskawkowy jest krótki, dlatego warto z niego korzystać maksymalnie. Jakie mają właściwości, do czego można je wykorzystać i co warto o nich wiedzieć, zanim znikną aż do przyszłego roku?
- Truskawki - każdy zna te owoce
- Do czego warto wykorzystać truskawki w kuchni?
- Jakie są wartości odżywcze truskawek?
- Jak truskawki wpływają na zdrowie?
- Kto powinien jeść truskawki, a kto powinien uważać?
- Jak bezpiecznie myć truskawki i czy warto kupować eko?
- Co jeszcze warto wiedzieć o truskawkach?
Truskawki - każdy zna te owoce
Truskawki to owoce rośliny należącej do rodziny różowatych. W rzeczywistości nie są owocami w ścisłym botanicznym znaczeniu – to tzw. owoc zbiorowy, a czerwony miąższ nie stanowi jadalnej jagody, lecz przekształcony kwiatostan. To, co potocznie uważa się za pestki, to tak naprawdę orzeszki – prawdziwe owoce truskawki. Powstałe z krzyżówki poziomki wirginijskiej i chilijskiej, truskawki są obecnie jednymi z najchętniej uprawianych owoców miękkich w Europie.
W Polsce sezon truskawkowy rozpoczyna się zazwyczaj na przełomie maja i czerwca, choć w cieplejszych regionach owoce pojawiają się wcześniej. Wyróżnia się odmiany wczesne, średnio wczesne i późne, co sprawia, że dostępność świeżych owoców może trwać nawet do połowy lipca. Jednak najbardziej aromatyczne i słodkie truskawki przypadają zazwyczaj na środek sezonu. Uprawy tunelowe mogą wydłużyć okres zbiorów, ale smak i wartość odżywcza owoców z otwartej plantacji są nie do podrobienia.
Do czego warto wykorzystać truskawki w kuchni?
Truskawki są wyjątkowo uniwersalne. W kuchni sprawdzają się zarówno na surowo, jak i po obróbce termicznej. Są składnikiem deserów, koktajli, ciast, dżemów, lodów i kompotów. Z powodzeniem można je łączyć z nabiałem – np. w formie zsiadłego mleka z owocami, jogurtu lub sernika na zimno. Truskawki doskonale komponują się również w sałatkach wytrawnych, np. z rukolą, serem feta czy octem balsamicznym. W kuchni wegańskiej i bezcukrowej wykorzystywane są jako naturalne źródło słodyczy.
Jakie są wartości odżywcze truskawek?
Truskawki są owocami wyjątkowo niskokalorycznymi – w 100 gramach zawierają jedynie 30–35 kcal, co sprawia, że mogą być swobodnie spożywane przez osoby dbające o linię oraz redukujące masę ciała. Oprócz niewielkiej kaloryczności wyróżniają się bogactwem witamin i składników mineralnych. Dostarczają organizmowi przede wszystkim witaminę C, która wspiera odporność i przyspiesza regenerację tkanek, a także witaminę A, E oraz witaminy z grupy B, niezbędne m.in. dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Wśród minerałów obecne są m.in. mangan, potas, wapń, magnez i żelazo – pierwiastki kluczowe dla pracy serca, kości i mięśni. Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego, truskawki regulują pracę jelit i wspomagają trawienie. Ich niski indeks glikemiczny sprawia, że pomagają utrzymać stabilny poziom cukru we krwi, co jest korzystne dla osób z insulinoopornością lub cukrzycą typu 2.
Jak truskawki wpływają na zdrowie?
Regularne spożywanie truskawek przynosi liczne korzyści zdrowotne – wspiera układ odpornościowy, poprawia funkcjonowanie układu krążenia oraz pozytywnie wpływa na kondycję skóry. Owoce te są bogate w antyoksydanty, takie jak antocyjany, flawonoidy i kwas elagowy, które pomagają zwalczać wolne rodniki, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym i spowalniając procesy starzenia. Dzięki obecności tych związków truskawki wykazują również działanie przeciwzapalne, co może wspomagać walkę z przewlekłymi stanami zapalnymi w organizmie. Dodatkowo wpływają korzystnie na profil lipidowy, pomagając obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL oraz wspomagają metabolizm tłuszczów, co może przyczynić się do poprawy sylwetki i ogólnego stanu zdrowia.
Kto powinien jeść truskawki, a kto powinien uważać?
Truskawki są szczególnie polecane osobom z nadwagą, diabetykom (z umiarem), osobom z nadciśnieniem i problemami trawiennymi. Są świetnym uzupełnieniem diety osób aktywnych, dzieci i osób starszych. Jednak ze względu na możliwość wystąpienia reakcji alergicznej powinny na nie uważać osoby z alergią na owoce jagodowe, pyłki brzozy lub z nietolerancją salicylanów. Objawy alergii mogą obejmować swędzenie, wysypkę, ból brzucha lub obrzęk ust.
Jak bezpiecznie myć truskawki i czy warto kupować eko?
Truskawki są owocami bardzo delikatnymi, a jednocześnie podatnymi na zanieczyszczenia i pozostałości pestycydów. Przed spożyciem powinny być dokładnie umyte, najlepiej w zimnej wodzie z dodatkiem octu lub sody oczyszczonej. Nie należy ich myć zbyt wcześnie ani długo moczyć, by nie straciły smaku i jędrności. Najbezpieczniejsze są truskawki z upraw ekologicznych, które nie zawierają chemicznych środków ochrony roślin. Warto zwrócić uwagę na certyfikaty potwierdzające pochodzenie produktu.
Co jeszcze warto wiedzieć o truskawkach?
Truskawki najlepiej smakują świeżo po zerwaniu, gdy są najbardziej aromatyczne i soczyste. Jeśli jednak nie mogą zostać zjedzone od razu, najlepiej przechowywać je w lodówce, w suchym pojemniku, wyłożonym papierowym ręcznikiem, który wchłonie nadmiar wilgoci. Owoce należy umieścić w dolnej części lodówki, w temperaturze około 2–4°C. Przed włożeniem do lodówki nie powinno się ich myć, ponieważ wilgoć sprzyja psuciu. Truskawki warto kupować w niewielkich ilościach, najlepiej lokalnie, i spożywać w ciągu 1–2 dni. Do przechowywania najlepiej wybierać owoce dojrzałe, jędrne, bez oznak pleśni i uszkodzeń.
Źródła:
- Basu et al. 2014 – One-month strawberry-rich anthocyanin supplementation ameliorates cardiovascular risk, oxidative stress markers and platelet activation in humans
- Giampieri i wsp. 2014 – Strawberry and human health: effects beyond antioxidant activity