Od dzisiaj robale w chlebie! Te przepisy pozwalają na legalne dodawanie ich do jedzenia
Dżem, pieczywo, ser i makaron - to tylko niektóre z produktów, do których od dzisiaj można dodawać całkiem legalnie zmielone robaki! To właśnie rozporządzenie Komisji Europejskiej zezwoliło na dodawanie do żywności pasożytów. Brzmi obrzydliwie? A, i owszem. Dlaczego Unia Europejska zezwala na dodawanie mąki z robali do jedzenia? W jaki sposób ma to wyglądać? Odpowiadamy na najważniejsze zagadnienia.
Z tego artykułu dowiesz się:
Co to są za robaki?
Ze względu na to, że zostało wprowadzone to unijne rozporządzenie, nie będzie konieczności przystosowania dodatkowego w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Przez to, z dniem 10 lutego 2025 roku producenci będą mogli legalnie "wzbogacać" produkty o zmielone robaki! Prawdopodobnie pojawią się one w sprzedaży szybciej niż można by się tego spodziewać.
Ursula von der Leyen podpisała ten dokument, który zezwala na wykorzystywanie robaków do produkcji produktów spożywczych. Jest ona zdania, że larwy mącznika młynarka są odpowiednie do bezpiecznego wykorzystania w przetwórstwie spożywczym, pod warunkiem poddania ich wcześniej promieniom UV. Jednakże robaki te nie są jadalne - są pasożytami.
Mącznik młynarek występuje w produktach zbożowych oraz w gniazdach ptaków i pod korą drzew liściastych. Żeruje on w niehigienicznych miejscach, zwłaszcza w magazynach zboża i mąki. Zarówno owad, jak i larwa atakują mąkę, otręby, suchary oraz pozostałe produkty zbożowe.
Czy robaki są wartościowe?
Zastanawiacie się pewnie dlaczego te robaki miałyby by być dopuszczone do wytwarzania żywności? Otóż eksperci z Europejskiego Urzędu do Spraw Bezpieczeństwa Żywności uznali mącznika za bardzo dobre źródło białka, które jest bezpieczne i wartościowe. Może nawet być dobrą alternatywą dla klasycznych mięsnych produktów.
Mącznik bowiem dostarcza nawet 50-60% pełnowartościowego białka oraz zdrowe, nienasycone kwasy tłuszczowe. W dodatku posiadają chitynę, a to stanowi dobre źródło błonnika. Ponadto dostarczają składniki mineralne, takie jak żelazo, cynk oraz magnez. Uważane są więc za wysoko odżywcze, idealne jako składnik diety proteinowej.
Z rozporządzenia Komisji Europejskiej można dowiedzieć się, w jakich produktach owe robaki będą się znajdować. Oprócz pieczywa (bułek, chleba) będą one wykorzystywane także do ciasteczek, ciast, deserów, makaronów i produktów przygotowywanych na bazie ziemniaków i makaronu. Poza tym znajdą się w musach owocowych i warzywnych oraz w serze i produktach wytwarzanych z sera.
Przepisy związane z wprowadzeniem rozporządzenia powinny teoretycznie wejść w życie z dniem 10 lutego 2025 roku.
Czy są jakieś wady tego rozporządzenia?
Zdaniem Parlamentu, rozporządzenie Komisji Europejskiej w ej sprawie ma kilka wad prawnych! Przede wszystkim wskazuje na problemy z oznaczaniem robaków w żywności i umieszczaniem odpowiedniej informacji na etykiecie. Według Parlamentu obecne wymogi są niewystarczające i istnieje konieczność wyraźniejszego oznakowania owadów, które wykorzystano do produkcji konkretnych produktów spożywczych.
Ponadto, Parlament ma obawy, które dotyczą bezpieczeństwa zdrowotnego i wskazują poważne wątpliwości, które związane są z potencjalnym ryzykiem pojawienia się reakcji alergicznych w odpowiedzi na spożycie owadów.
Kolejną kwestią jest brak zgodności z prawem Unii. Parlament uważa, że projekt nie spełnia podstawowych zasad, które dotyczą ochrony zdrowia ludzkiego, ochrony konsumentów, a także dobrostanu zwierząt.
Parlament twierdzi również, że zostały przekroczone przez Komisję Europejską pewne uprawnienia. Projekt ten wykracza poza kompetencje, które przyznano Komisji Europejskiej przez rozporządzenie Unii Europejskiej 2025/2283 z uwagi na fakt, iż nazwa nowej żywności na etykiecie produktów spożywczych powinna brzmieć: "proszek z larw Tenebrio molior (żółtego mącznika) poddany obróbce UV".
Czy to jedyne owady dopuszczone do przewórstwa?
W Unii Europejskiej mącznik młynarek nie jest jedynym przykładem wykorzystania owadów do produkcji żywności. Do spożycia dopuszczono już: mącznika żółtego, świerszcza domowego, szarańczę wędrowną oraz pleśniakowca lśniącego. Za wyprodukowanie i wprowadzenie do obrotu wyżej wymienionych owadów są odpowiedzialne firmy:
- Proteine Resources z Polski (pleśniakowiec)
- Cricket One Co. Ltd z Wietnamu (świerszcze)
- Ynsect z Francji (mącznik młynarek)
- Nutriearth z Francji (mącznik żółty)
- Fair Insects BV z Holandii (szarańcza)
Co więcej, planowane jest wprowadzenie nowych owadów do stosowania w wytwarzaniu produktów żywnościowych. Jest ponad dziesięć wniosków o zaakceptowanie żywności produkowanej z użyciem jadalnych owadów.
Planuje się wprowadzenie na rynek takich produktów, jak:
- pełna mąka z czarnej muchy żołnierskiej (Hermeria illucens) - cała, suszona, blanszowana
- białkowe proszki z larwy mącznika mniejszego (Alphitobius diaperinus)
- zasklepione czerwie trutni pszczoły miodnej (Apis mellifera male pupae).
Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności zapewnia, że używanie odpowiedniej ilości poszczególnych składników i przestrzeganie zaleceń daje gwarancję bezpieczeństwa dla zdrowia. Jednakże sam fakt spożywania owadów budzi w społeczeństwie ogromne kontrowersje!