Najzdrowsza wątróbka – jaką wybrać?
Choć nie każdy darzy ją sympatią, wątróbka od lat gości na polskich stołach. Jedni cenią jej intensywny smak, inni – właściwości odżywcze. Jednak nie każda wątróbka jest taka sama. Czy warto sięgnąć po drobiową, wieprzową, a może wołową? Czym się różnią i która wersja jest najzdrowsza?
Dlaczego wątróbka?
Na początek warto obalić mit: choć wątroba to narząd filtrujący, nie jest „magazynem toksyn”. Jej zadaniem jest neutralizacja szkodliwych związków, ale nie ich gromadzenie. W dobrze funkcjonującym organizmie toksyny są przekształcane i usuwane, nie zostają w tkance. Dlatego dobrze przyrządzona wątróbka – pochodząca od zdrowego zwierzęcia – może być wartościowym elementem diety.
Wątróbka to bardzo bogate źródło wartości odżywczych. Przede wszystkim doceniana jest za wysoką zawartość witaminy A, a także witamin z grupy B oraz żelaza przy niewielkiej kaloryczności. Wraz z 100 g wątróbki drobiowej dostarczymy od 120 do 140 kcal, a taka jej ilość zapewnia aż ponad 220% zapotrzebowania na witaminę A. Ta witamina odgrywa znaczącą wpływ na proces widzenia, wzmacnia układ odpornościowy, przyspiesza proces gojenia ran czy pobudza szpik do produkcji czerwonych krwinek. Jednak jaką wątróbkę wybrać, aby była najlepsza?
Różne źródła wątróbki
Wątróbka drobiowa (najczęściej z kurczaka lub indyka) ma delikatniejszy smak i strukturę niż wersje wieprzowa czy wołowa. Jest też najmniej kaloryczna – 100 g dostarcza około 130 kcal i około 20 g białka. To prawdziwa bomba witaminy A – 100 g zawiera jej nawet 200–300% dziennego zapotrzebowania. Znajdziemy tu także sporo witamin z grupy B, zwłaszcza B2 (ryboflawina) i B12, oraz żelazo (łatwo przyswajalne hemowe) i cynk.
Wątróbka wieprzowa ma wyrazisty smak i ciemniejszy kolor. W 100 g znajduje się około 140–160 kcal i około 19–22 g białka. Jest bogata w żelazo, witaminy B1, B2, B6 i B12, a także w miedź i cynk. Często uważana jest za „cięższą” – dosłownie i w przenośni. Zawiera więcej tłuszczu niż drobiowa, co wpływa na jej smak, ale i strawność. Niektóre osoby zgłaszają problemy trawienne po jej spożyciu – warto wtedy poeksperymentować z przyprawami wspomagającymi trawienie, jak majeranek czy tymianek.
Mniej popularna w Polsce, wątróbka wołowa ma ciemną barwę i twardą strukturę. Bywa trudniejsza do przyrządzenia – wymaga odpowiedniego czasu smażenia lub duszenia, by nie była gumowata. Zawiera około 135–150 kcal w 100 g i podobną ilość białka jak jej „kuzynki”. Na tle innych wyróżnia się bardzo wysoką zawartością witaminy B12 oraz żelaza – nawet 6–7 mg w 100 g. To sprawia, że jest szczególnie polecana osobom z anemią z niedoboru żelaza.
Którą wybrać?
Nie ma jednej „najzdrowszej” wątróbki – każda ma swoje mocne strony. Delikatność wątróbki drobiowej może łączyć się ze zbyt dużą ilością witaminy A dostarczoną do diety. Wołowa z największą ilością żelaza, jest dość wymagająca w przygotowaniu. Natomiast wieprzowa ma bardziej intensywny smak, za to kupimy ją łatwiej w sklepie.
Dla większości osób – dorosłych, zdrowych, aktywnych – najbezpieczniejszym wyborem będzie drobiowa wątróbka spożywana raz w tygodniu. Osoby z niedoborem żelaza mogą sięgnąć po wołową, a tradycjonaliści zostaną przy wieprzowej – najlepiej dobrze doprawionej i spożywanej z warzywami.
Polarnicy i badacze Arktyki przestrzegają przed jedzeniem... wątroby niedźwiedzia polarnego! Zawiera ona tak ogromne ilości witaminy A, że może być śmiertelnie toksyczna dla człowieka. Na szczęście w przypadku kurczaka czy krowy takie stężenia nam nie grożą – ale warto pamiętać, że z wątróbką, jak z każdą super-żywnością, nie należy przesadzać.
Wątróbka to produkt niedoceniany, a zasługujący na uwagę. Jest tanim źródłem wielu ważnych składników odżywczych – w tym tych, które trudno uzupełnić z innych produktów. Trzeba jednak pamiętać o umiarze i różnicach między rodzajami – dzięki temu zyskamy maksimum korzyści bez ryzyka dla zdrowia.
Źródło:
- https://pysznosci.pl/ktora-watrobka-jest-najzdrowsza-wiele-osob-wciaz-ma-bledne-przekonanie,7164103127182272a
- https://kingrooster.pl/watrobka-drobiowa-czy-wieprzowa-co-wybrac-dla-zdrowia-i-smaku