Które jabłka najlepiej sprawdzą się w dżemie, a które w szarlotce? Odpowiadamy!
Jabłko to jeden z najpopularniejszych owoców na świecie, obecny zarówno w codziennej diecie, jak i w kulturze, sztuce czy symbolice. Znajdziemy je w mitologii greckiej, w biblijnej opowieści o raju, w polskich legendach i w kuchniach całego globu. Mówi się nawet: „jedno jabłko dziennie trzyma lekarza z daleka” – i choć to uproszczenie, to nie brakuje dowodów, że jabłka faktycznie wspierają zdrowie. W Polsce jabłoń jest jednym z najczęściej uprawianych drzew owocowych, a nasz kraj należy do czołówki producentów jabłek w Europie. Co sprawia, że te zwykłe owoce są tak niezwykłe?
Jabłka na zdrowie
Jabłko w większości składa się z wody (ok. 85%), ale kryje w sobie mnóstwo cennych substancji. To źródło witaminy C, która wspiera odporność, oraz witamin z grupy B, wpływających na układ nerwowy. Zawiera również potas regulujący ciśnienie krwi i błonnik – zwłaszcza w postaci pektyn. To właśnie pektyny spowalniają wchłanianie cukrów, stabilizują poziom glukozy i wspomagają rozwój korzystnej mikroflory jelitowej.
Co ciekawe, większość wartościowych składników znajduje się tuż pod skórką, dlatego warto jeść jabłka nieobrane, jeśli tylko są dobrze umyte.
Regularne jedzenie jabłek wiąże się z mniejszym ryzykiem chorób serca, cukrzycy typu II czy otyłości. Badania wskazują, że polifenole zawarte w tych owocach działają przeciwutleniająco, ograniczając szkodliwy wpływ wolnych rodników. Pomagają też obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL. Dodatkowo jabłka są niskokaloryczne – jedno średnie ma około 80 kcal – dlatego świetnie sprawdzają się jako przekąska dla osób dbających o sylwetkę.
Jabłka w kuchni
To owoce wyjątkowo uniwersalne. Można je jeść na surowo, pieczone, gotowane, suszone, przerabiać na musy, soki, octy czy wina. W polskiej tradycji nie sposób wyobrazić sobie szarlotki bez aromatycznych jabłek, kompotu wigilijnego bez suszonych plasterków czy racuchów bez kawałków tego owocu. Dzięki swojej różnorodności smakowej – od bardzo kwaśnych po miodowo słodkie – jabłka pasują zarówno do deserów, jak i dań wytrawnych.
Nie wszystkie odmiany jabłek zachowują się w kuchni tak samo. Jedne rozpadają się podczas pieczenia, inne pozostają jędrne; jedne mają kwaskowaty smak, który świetnie przełamuje słodycz ciasta, inne są bardzo słodkie i najlepiej sprawdzają się w deserach bez dodatku cukru.
- Do ciast i szarlotki – najlepiej sprawdzają się odmiany lekko kwaskowate i soczyste, które pod wpływem temperatury miękną, ale nie rozpadają się całkowicie. W Polsce najczęściej poleca się szarą renetę, antonówkę czy boskoopa. To jabłka o intensywnym smaku, które świetnie równoważą słodycz ciasta. Coraz częściej używa się też odmiany jonagold czy idared, które dają złoty, aromatyczny farsz.
- Do deserów na surowo – najlepiej wybrać odmiany chrupiące i słodkie, np. gala, ligol, golden delicious czy fuji. Są soczyste i mają cienką skórkę, dzięki czemu świetnie smakują w sałatkach owocowych czy jako przekąska.
- Do przetworów – w przypadku musów, dżemów i soków sprawdzają się jabłka o wysokiej zawartości pektyn, które naturalnie zagęszczają przetwory. Klasyczna antonówka daje gładki mus idealny do naleśników czy pierogów. Szara reneta i koksa pomarańczowa nadadzą konfiturze głębszego smaku. Do tłoczenia soków często wybiera się mieszanki odmian słodkich i kwaśnych, aby uzyskać harmonijny smak.
- Do suszenia – najlepsze są jabłka twarde i niezbyt soczyste, np. champion czy idared, ponieważ dobrze zachowują kształt i nie rozpadają się podczas procesu suszenia.
Warto pamiętać, że dobór jabłek zależy także od osobistych preferencji smakowych – niektórzy wolą w cieście bardziej kwaskowate, inni słodsze owoce. Dlatego najlepiej eksperymentować i sprawdzać, które odmiany najbardziej odpowiadają naszym gustom.
Jabłko w kulturze i symbolice
Jabłko to owoc pełen znaczeń. W mitologii greckiej złote jabłka były symbolem nieśmiertelności, a w micie o Parysie to właśnie jabłko „dla najpiękniejszej” doprowadziło do wojny trojańskiej. W Biblii pojawia się jako symbol zakazanego owocu, choć w oryginalnym tekście mowa jest o bliżej nieokreślonym owocu. W kulturze ludowej jabłko było znakiem płodności i dobrobytu – często obdarowywano nim pannę młodą.
- Istnieje ponad 7 tysięcy odmian jabłek na świecie, a ich kolory mogą być zielone, żółte, czerwone, a nawet prawie czarne.
- Jabłka unoszą się na wodzie, ponieważ w ich miąższu znajduje się dużo powietrza – to dlatego tak łatwo je „łowić” w popularnej halloweenowej zabawie.
- Polska jest jednym z największych eksporterów jabłek na świecie – nasze owoce trafiają do kilkudziesięciu krajów, w tym do Egiptu, Niemiec i Indii.
Przepis na klasyczną szarlotkę
Składniki (na blaszkę 24x24 cm):
- 2,5 szklanki mąki pszennej
- 200 g masła lub margaryny
- ½ szklanki cukru
- 1 jajko + 1 żółtko
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- szczypta soli
- 1,5 kg jabłek (najlepiej szara reneta lub antonówka)
- 2–3 łyżki cukru (opcjonalnie, jeśli jabłka są bardzo kwaśne)
- 1 łyżeczka cynamonu
Przygotowanie:
- Z mąki, masła, cukru, jajka, żółtka, proszku do pieczenia i soli zagnieć kruche ciasto. Podziel na dwie części i wstaw do lodówki na 30 minut.
- Jabłka obierz, zetrzyj na tarce lub pokrój w cienkie plasterki. Podsmaż kilka minut z dodatkiem cukru i cynamonu, aż lekko zmiękną.
- Blachę wyłóż papierem do pieczenia. Rozwałkuj pierwszą część ciasta i wyłóż spód.
- Na spód wyłóż jabłka, przykryj drugą częścią rozwałkowanego ciasta.
- Piecz w temperaturze 180°C przez ok. 45 minut, aż wierzch będzie złocisty.
- Po ostudzeniu posyp cukrem pudrem.
Źródło:
https://kuchnia.wp.pl/jakie-sa-najlepsze-jablka-do-ciast-i-przetworow-podpowiadamy-7190538710149888a