Dziennikarze ujawniają, skąd się biorą jajka w Dino! Firma ma bardzo ważną zasadę
Sprzedaż jaj to jeden z ważniejszych sektorów rynku spożywczego, ponieważ jaja są produktem podstawowym w diecie wielu osób. Stanowią źródło pełnowartościowego białka, witamin i minerałów, dlatego cieszą się stałym, wysokim popytem. Rynek jaj w Polsce opiera się zarówno na dużych fermach przemysłowych, jak i na mniejszych gospodarstwach wiejskich, które sprzedają jaja bezpośrednio konsumentom. To sprawia, że dostępność i cena jaj mogą się różnić w zależności od regionu i sposobu produkcji.
Oznaczenie ma znaczenie
Na opakowaniach jaj w sklepach znajdują się oznaczenia cyfrowo-literowe, które informują o metodzie chowu kur i kraju pochodzenia. Cyfra 0 oznacza chów ekologiczny, 1 – wolny wybieg, 2 – ściółkowy, a 3 – klatkowy. Coraz więcej konsumentów zwraca uwagę na te oznaczenia, wybierając jaja z hodowli bardziej przyjaznych zwierzętom, nawet jeśli są one droższe. Ten trend sprzyja rozwojowi sprzedaży jaj ekologicznych i od kur z wolnego wybiegu.
Wycofywanie jaj z chowu klatkowego to efekt zmian społecznych, prawnych i konsumenckich, które zaczęły się w Europie już kilkanaście lat temu. Tradycyjny chów klatkowy był krytykowany głównie z powodu dobrostanu zwierząt – kury w ciasnych klatkach miały bardzo ograniczoną możliwość poruszania się, rozprostowania skrzydeł czy realizowania naturalnych zachowań (grzebania, kąpieli piaskowych, budowania gniazd). Z czasem coraz głośniej zaczęły mówić o tym organizacje prozwierzęce, które prowadziły kampanie edukacyjne i naciskały na zmiany w prawie.
W Polsce proces ten szczególnie nabrał tempa w ostatniej dekadzie. Wiele sieci, m.in. Dino, ogłosiło, że do 2025 roku całkowicie zrezygnuje z jaj z chowu klatkowego. Co ważne, dotyczy to nie tylko jaj sprzedawanych w opakowaniach, ale także tych wykorzystywanych do produkcji ciast, makaronów czy majonezów pod markami własnymi. Do rezygnacji z używania takich jaj sieć Dino daje sobie czas do końca 2027 roku. To ogromna zmiana w całym łańcuchu dostaw.
Można więc powiedzieć, że wycofywanie jaj klatkowych zaczęło się od presji społecznej i etycznej, zostało częściowo wsparte przez regulacje unijne, a ostatecznie przyspieszone przez decyzje handlowców, którzy odpowiadają na oczekiwania konsumentów. W rezultacie producenci drobiu coraz częściej inwestują w chów ściółkowy, na wolnym wybiegu czy ekologiczny, bo to one będą w najbliższych latach dominować na rynku.
Jajka w Dino obecnie
W Dino dostępnych jest kilka firm oferujących sprzedaż świeżych jaj. Należy do nich m.in. Fermy Woźniak, Wysoka Grzęda, Jokiel Fermy Drobiu oraz Jem Swoje! Polskie fermy.
Na stronach internetowych producentów można przeczytać jakiego rodzaju chowu jaja oferują, tym samym to pozwala na dokładniejsze zapoznania się z ofertą.
Fermy Woźniak – jeden z największych producentów jaj do jedzenia i używania do przetwórstwa jajecznego w Europie. Obecnie posiada 136 kurników zlokalizowanych w całej Polsce, ponad 0,5 miliona jaj zostaje co godzinę zafoliowanych przez automaty. Od tego producenta mamy jajka z chowu klatkowego, ściółkowego, wolno wybiegowego, każde w dwóch kolorach – białym i brązowym, w czterech rozmiarach od S do XL.
Fermy Drobiu Jokiel to kolejny producent, który swoją pozycję na rynku buduje od ponad 30 lat. To rodzinna firma, która zajmuje się produkcją jaj konsumpcyjnych, ich profesjonalnym pakowaniem i dystrybucją oraz odchowem kur niosek. Z ciekawostek: jak sami informują na swojej stronie internetowej „Karmimy je [kury, przyp. aut.] pełnowartościowymi ziarnami zbóż bogatymi w makro- i mikroelementy. Poimy wodą z lokalnego źródła z czystego ujęcia położonego we Wroniawach na terenie Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej, przy Kanale Północnym Obry.” Ta firma oferuje jaja z chowu z wolnego wybiegu, z chowu ściółkowego i z ferm rodzinnych.
Jem Swoje! Polskie Fermy to grupa producentów, która oferuje kilka kategorii świeżych jaj. Jedną z nich są jaja z chowu alternatywnego. Ten chów opiera się na bardziej komfortowych warunkach chowu, w postaci systemu rusztowego, wielopiętrowego, wolnowybiegowego i ściółkowego. Kolejną kategorią są „jaja dla zdrowia i urody” tutaj mamy dostępne kury rasy zielononóżki, która jest rasą staropolską i rodzimą. Jaja Bio – jak sama nazwa wskazuje – stawia na ekologiczne metody żywienia kur oraz zachowanie dobrostanu zwierząt bez stosowania antybiotyków.
Ferma Wysoka Grzęda – mieści się w Ruszkówku i gwarantuje najwyższą jakość hodowli potwierdzoną certyfikatami i znakami jakości. Producent daje gwarancje, że sprzedawane jaja zostały zniesione i zapakowanie na terenie powyższej fermy. Ferma ta może się poszczycić chowem ekologicznym, gdzie kury mają nieograniczony dostęp do światła dziennego i gniazd, co ma im dawać poczucie swobody i bezpieczeństwa.
Czy są jakieś różnice w zależności od chowu kur?
Tak, rodzaj chowu kur ma wpływ i na smak jaj, i – choć w mniejszym stopniu – na ich wartość odżywczą.
Smak
- Chów klatkowy – kury mają ograniczony dostęp do naturalnego pożywienia. Żółtko bywa jaśniejsze, smak określany jest jako „bardziej neutralny”.
- Chów ściółkowy / wolnowybiegowy – ptaki mogą grzebać w ziemi i podjadać rośliny, owady, a pasza bywa urozmaicona. Jaja są zwykle intensywniejsze w smaku, z ciemniejszym żółtkiem.
- Chów ekologiczny – kura ma najwięcej swobody, dostaje certyfikowaną paszę bez GMO i chemii. Jaja często są opisywane jako „pełniejsze” w smaku.
Wartość odżywcza
- Białko i witaminy z grupy B – zawartość praktycznie nie różni się między rodzajami chowu.
- Kwasy tłuszczowe – tutaj wpływ jest wyraźniejszy. Kury z dostępem do zielonek i owadów mają jaja z wyższą zawartością kwasów omega-3 i lepszym stosunkiem omega-6 do omega-3.
- Witaminy i antyoksydanty – w jajach od kur z wolnego wybiegu/eko często jest więcej witaminy E, witaminy D oraz karotenoidów (luteina, zeaksantyna – dobre dla oczu).
- Zawartość cholesterolu – wbrew mitom, różnice są niewielkie i nie zależą mocno od chowu.
Źródło:
- http://www.polskiefermy.com.pl/pl/4/produkty/
- https://wysokagrzeda.pl/
- https://fdjokiel.pl/
- https://www.fdw.pl/
- Fatty Acid and Antioxidant Profile of Eggs from Pasture-Raised Hens Fed a Corn- and Soy-Free Diet and Supplemented with Grass-Fed Beef Suet and Liver, S. Sergin i wsp, Foods. 2022 Oct 28;11(21):3404. doi: 10.3390/foods11213404