Z tego samego mięsa i ziemniaków zrobisz trzy różne obiady pod rząd. To babciny trik na oszczędność
Kiedy nauczysz się patrzeć na ziemniaki czy mięso (i inne składniki) jak na możliwość, a nie „resztkę”, kuchnia staje się łatwiejsza i tańsza. Z jednego garnka ziemniaków zrobisz trzy obiady, oszczędzisz czas, pieniądze i sporo nerwów. Bo tak naprawdę nie trzeba być szefem kuchni, żeby gotować z pomysłem — wystarczy trochę wyobraźni i odrobina… babcinej mądrości.
- Mięso jako baza — nie jako centrum talerza
- Z wczorajszych ziemniaków też zrobisz trzy obiady
- Jak planować, żeby nic się nie zmarnowało?
Mięso jako baza — nie jako centrum talerza
Klucz tkwi w myśleniu: mięso to składnik, nie bohater dania. Dawniej nikt nie jadł wielkiego kotleta co dzień — raczej wykorzystywano mięso jako dodatek, który nadawał smak całemu posiłkowi.
Z tej filozofii rodzi się trik, dzięki któremu z jednego kilograma mięsa można przygotować trzy różne obiady — smaczne, pożywne i różnorodne.
- Dzień pierwszy: klasyk – duszone mięso z warzywami
Zaczynamy od dania głównego, które da energię na kilka dni. Najlepiej sprawdzi się łopatka wieprzowa, udko z kurczaka lub kawałek wołowiny gulaszowej.
Pomysł:
Pokrój mięso na kawałki, podsmaż, a potem duś z cebulą, marchewką, selerem i liściem laurowym. Dopraw papryką, majerankiem i ziołami.
Zrób większą porcję — połowę zjadasz dziś z kaszą lub ziemniakami, a druga część przyda się jutro.
Wskazówka babci:
Nie bój się dolać wody lub bulionu – im dłużej mięso się dusi, tym lepsze staje się na drugi dzień. Smaki się „przegryzają”, a sos gęstnieje sam, bez mąki.
- Dzień drugi: makaron z sosem „z wczoraj”
To właśnie ten moment, w którym dawne gospodynie pokazywały mistrzostwo. Zostało mięso z sosem? Nie wyrzucaj, tylko przerób.
Jak to zrobić:
Pokrój resztki duszonego mięsa na drobne kawałki, dodaj pomidory z puszki lub koncentrat, czosnek, oregano i zioła prowansalskie.
Masz gotowy sos do makaronu, który smakuje jak domowe bolognese.
Jeśli masz warzywa z lodówki (paprykę, cukinię, marchew), dorzuć je do sosu. Dzięki temu z pozostałości obiadu powstaje pełnowartościowe danie dla całej rodziny.
Koszt drugiego dnia: praktycznie zerowy — wykorzystujesz to, co już ugotowałaś.
- Dzień trzeci: farsz do pierogów lub zapiekanki
To, co zostało po dwóch dniach, można przekształcić w coś zupełnie nowego.
Pomysł 1:
Zmiel resztki mięsa i warzyw, wymieszaj z ugotowanym ryżem lub kaszą, dopraw majerankiem i cebulką. Otrzymasz farsz do pierogów, krokietów lub naleśników.
Pomysł 2:
Rozłóż farsz w naczyniu żaroodpornym, polej sosem pomidorowym, posyp startym serem i zapiecz. W kilka minut masz aromatyczną zapiekankę z resztek — danie, którego nie powstydziłaby się żadna babcia.
Trik:
Zanim coś wyrzucisz, pomyśl, czy nie da się tego „przemienić”. Mięso z rosołu, resztki duszonej karkówki czy kurczaka z piekarnika – wszystko to może być bazą nowego posiłku.
Z wczorajszych ziemniaków też zrobisz trzy obiady
- Dzień pierwszy: klasyk — kopytka jak u babci
Nic tak nie pachnie domem jak świeże kopytka polane masłem. Zrobisz je błyskawicznie, jeśli masz ziemniaki z poprzedniego dnia.
Składniki:
- ok. 600 g ugotowanych ziemniaków,
- 1 jajko,
- ok. 150 g mąki pszennej, sól.
Przygotowanie:
Ziemniaki przeciśnij przez praskę, wymieszaj z jajkiem i mąką. Zagnieć miękkie ciasto, uformuj wałeczki, pokrój i wrzuć do wrzątku. Gotuj 2–3 minuty od wypłynięcia.
Podawaj z masłem, bułką tartą, twarogiem albo sosem pieczarkowym.
Z jednej porcji ziemniaków masz obiad dla całej rodziny – bez grama marnowania.
Wskazówka babci:
Jeśli ciasto klei się do rąk, dodaj odrobinę mąki ziemniaczanej – kopytka będą delikatniejsze i nie rozpadną się w gotowaniu.
- Dzień drugi: zapiekanka z warzywami i jajkiem
Jeśli po kopytkach nadal zostało trochę ziemniaków, to znak, że czas na zapiekankę. To jedno z tych dań, które można robić z tego, co akurat jest w lodówce.
Pomysł:
Pokrój ugotowane ziemniaki w plastry, ułóż w naczyniu żaroodpornym. Na wierzch wrzuć pokrojone warzywa (np. marchewkę, paprykę, cebulę, cukinię lub groszek), polej mieszanką jajka z mlekiem i przypraw (sól, pieprz, zioła prowansalskie).
Posyp tartym serem lub bułką tartą.
Piecz ok. 25 minut w 190°C, aż wszystko się zrumieni.
Efekt: sycące, kolorowe danie, które można podać na ciepło lub zabrać do pracy na drugi dzień.
Koszt? Minimalny, bo większość składników i tak już masz.
- Dzień trzeci: placki ziemniaczane z… gotowanych ziemniaków
Tak, z gotowanych! Choć najczęściej robi się je z surowych, to wersja z ziemniaków z obiadu ma swoje zalety: nie trzeba trzeć, nie pryska i smaży się błyskawicznie.
Składniki:
- 2 szklanki ugotowanych ziemniaków,
- 1 jajko,
- 2 łyżki mąki,
- sól, pieprz, cebula (opcjonalnie).
Przygotowanie:
Ziemniaki rozgnieć, dodaj jajko, mąkę i przyprawy. Jeśli masa jest zbyt rzadka – dosyp trochę mąki.
Smaż na złoto z obu stron.
Podawaj z jogurtem naturalnym, sosem czosnkowym lub cukrem – w zależności od nastroju.
Trik:
Zamiast smażyć, możesz masę ziemniaczaną rozłożyć w foremkach i zapiec w piekarniku. Wyjdą chrupiące, lekkie „placki bez tłuszczu”.
Jak planować, żeby nic się nie zmarnowało?
- Myśl z wyprzedzeniem.
Kupując mięso, zaplanuj od razu 2–3 dania. Dzięki temu przygotowujesz większą porcję na raz i wykorzystujesz ciepło piekarnika lub garnka w pełni. - Przechowuj mądrze.
Porcje mięsa i sosu możesz podzielić od razu po ugotowaniu — część w lodówce, część w zamrażarce.
Najlepiej mrozić porcjami „na obiad” – potem wystarczy tylko ugotować makaron albo ryż. - Zmieniaj formę, nie smak.
Z jednego gulaszu można zrobić sos, farsz, zupę lub zapiekankę. Wystarczy, że dodasz inne przyprawy lub bazę węglowodanową (makaron, kaszę, ziemniaki). - Gotuj z zapasem, ale z pomysłem.
Jeśli wiesz, że jutro nie będzie czasu na gotowanie, ugotuj więcej ziemniaków i przechowaj je w lodówce. Wystarczy, by po dwóch dniach przerobić je na kopytka, farsz lub zapiekankę. - Nie bój się chłodnych ziemniaków.
Ziemniaki po schłodzeniu zyskują tzw. skrobię oporną – korzystną dla jelit i poziomu cukru we krwi. To znaczy, że odgrzane kopytka czy zapiekanka mogą być nawet… zdrowsze niż świeżo ugotowane. - Daj resztkom nowe życie.
Ugotowane ziemniaki świetnie sprawdzają się jako dodatek do zup, kotletów warzywnych, sałatek czy nawet chleba ziemniaczanego.
Nasze babcie nie miały blenderów, zmywarek i supermarketów, ale miały coś cenniejszego – szacunek do jedzenia. Wykorzystywały wszystko: mięso, kości, skórki, tłuszcz. Z rosołu robiły pomidorową, z kaszy kotlety, a z wczorajszych ziemniaków – kluski śląskie.
Dziś te same zasady wracają pod nową nazwą – „zero waste”. Ale idea jest ta sama: Nie chodzi o to, żeby mieć mniej. Chodzi o to, żeby mądrzej korzystać z tego, co już mamy. Nasze babcie nie znały pojęcia „zero waste”, ale praktykowały je codziennie. Nic nie trafiało do kosza.