Kiedyś jedli je biedni - dziś danie podają w luksusowych restauracjach

Raki kojarzą się z wykwintną kuchnią i eleganckimi restauracjami. Czy wiesz o tym, że jeszcze kilka dekad temu były jednak powszechną potrawą dla… biednych ludzi? W czasach PRL-u raki stanowiły łatwo dostępny i niedrogi składnik wielu dań. Zmiany środowiskowe i gospodarcze lat 90. sprawiły, że raki z dnia na dzień przestały gościć na stołach Polaków. Dziś jada się je głównie w luksusowych lokalach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Zupa rakowa – jedna z najlepszych zup w historii Polski
Dawniej raki poławiano niemal w każdej czystej rzece i jeziorze. Można je było znaleźć nawet w przydomowych stawach. Ich obecność wskazywała na zdrowe środowisko, ale też zapowiadała… smaczny obiad.
Dzisiaj zdobycie raków graniczy z cudem. To wina nie tylko spadku ich populacji, ale też ochrony prawnej nakazującej ograniczenie połów raków. Współczesne restauracje traktują je jako ekskluzywny produkt. Raki często sprowadzane są z zagranicy, co jeszcze bardziej podnosi zarówno ich prestiż, jak i cenę.
Nie bez powodu zupę rakową okrzyknięto „Kulinarnym skarbem z XIX wieku”. To zdecydowanie jedna z najlepszych zup w historii kuchni polskiej. Wzmianki o niej pojawiały się w wielu starych książkach kucharskich, takich jak „365 obiadów za pięć złotych” Lucyny Ćwierczakiewiczowej. Przepis zakładał długie gotowanie wywaru na drobiu z dodatkiem jarzyn i świeżych raków, z których przygotowywano tzw. masło rakowe.
Dziś, głównie dzięki powrotowi mody na lokalne i tradycyjne smaki, zupa rakowa wraca na kulinarne salony. W 2020 roku uhonorowano potrawę wpisem na Listę Produktów Tradycyjnych w województwie opolskim. Coraz więcej szefów kuchni sięga również po dawne przepisy, chcąc tchnąć w nie nowe życie i zaskoczyć gości w swoich restauracjach.
Dlaczego warto jeść raki?
Mięso z raków, poza niezwykłym smakiem, ma szereg właściwości prozdrowotnych.
- Zawiera znikome ilości tłuszczu i niską wartość energetyczną – zaledwie 81 kcal w 100 gramach.
- Jest bogate w pełnowartościowe białko, które wspomaga budowę mięśni i regenerację tkanek.
- Obecne są w nim nienasycone kwasy tłuszczowe, m.in. korzystne dla serca omega-3, które dodatkowo wspierają pracę mózgu.
- Mięso z raków dostarcza do organizmu wiele cennych witamin z grupy B, C, E oraz D. Dostarcza również minerałów, takich jak wapń, fosfor i siarka.
- Stanowi doskonałą propozycję dla osób szukających smacznego, a jednocześnie zdrowego i lekkiego posiłku.

Prosty przepis na tradycyjną zupę rakową
Aby przygotować aromatyczną zupę z raków, należy postępować według poniższej instrukcji.
Składniki:
- 500 g raków (mogą być mrożone)
- 1,5 l bulionu warzywnego lub drobiowego
- 1 duża marchewka
- 1 korzeń pietruszki
- kawałek selera
- 1 cebula
- 1 ząbek czosnku
- 2 łyżki masła klarowanego
- 100 ml śmietanki 30%
- 100 ml białego wina (opcjonalnie)
- sól i pieprz
- świeży koperek lub natka pietruszki
Sposób przygotowania:
- Jeśli używasz świeżych raków, zagotuj je w osolonej wodzie – muszą zmienić kolor na czerwony. Następnie ostudź i oddziel mięso od pancerzy.
- Na dużej patelni rozgrzej masło klarowane i podsmaż pokrojone drobno warzywa. Dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek i rozdrobnione pancerze raków. Smaż przez kilka minut.
- Zawartość patelni przełóż do dużego garnka i zalej gorącym bulionem. Jeśli chcesz, dodaj białe wino dla wzbogacenia smaku. Gotuj całość na małym ogniu przez ok. 30 minut, aby smaki się połączyły.
- Po ugotowaniu zmiksuj zupę na gładko, następnie przecedź przez sitko.
- Do przecedzonego wywaru dodaj mięso raków i śmietankę. Podgrzej zupę na małym ogniu, nie doprowadzając do wrzenia. Dopraw do smaku.
- Zupę podawaj na gorąco, udekorowaną świeżym koperkiem lub natką pietruszki. Doskonale komponuje się też z domowymi grzankami lub chrupiącym pieczywem.
Pamiętaj o tym, że…
Raki najlepiej smakują w eleganckim wydaniu – w porcelanowej misce z grzankami z bagietki lub domowym pieczywem. Wyśmienicie komponują się z kieliszkiem białego wina, które podkreśla ich wyrafinowany charakter.
Raki w formie zupy lub saute doskonale sprawdzą się jako przystawka na uroczystym obiedzie lub danie główne w wyjątkowy dzień. Smak mięsa z raków jest tak głęboki i intensywny, że zadowoli nawet najbardziej wymagających smakoszy.
Przeczytaj też: 90% Polaków myli te zupy… A ty?