Chleb psuje ci się błyskawicznie? Zrób to inaczej – efekt zaskoczy!
Świeży, jeszcze ciepły chleb prosto z piekarni pachnie tak kusząco, że trudno się oprzeć. Niestety – już po dwóch dniach często jest suchy i twardy, a jeśli w kuchni jest ciepło i wilgotno, może pojawić się na nim pleśń. Wyrzucanie pieczywa to nie tylko strata pieniędzy, ale też żywności, która mogłaby jeszcze posłużyć – gdyby była odpowiednio przechowywana. Jak więc sprawić, żeby chleb i bułki zachowały świeżość jak najdłużej i nie spleśniały?
- Dlaczego chleb pleśnieje?
- Co przyspiesza psucie się pieczywa?
- Gdzie chleb czuje się najlepiej?
- Czy chleb można mrozić?
- Jakie pieczywo psuje się najszybciej?
Dlaczego chleb pleśnieje?
Pleśń to nic innego jak kolonia mikroskopijnych grzybów. W naturze odgrywają pożyteczną rolę, bo rozkładają resztki organiczne, ale w kuchni – są niepożądane. Grzyby pleśniowe rozwijają się najchętniej w środowisku ciepłym i wilgotnym, a pieczywo stanowi dla nich doskonałą pożywkę: zawiera węglowodany, białko i wodę.
Temperatura między 20 a 30°C oraz wysoka wilgotność powietrza to warunki idealne dla ich rozwoju. Wystarczy kilka dni, by na skórce pojawiły się szare, zielonkawe lub białe naloty. Co ważne – pleśń nie zawsze jest widoczna od razu, a jej zarodniki mogą przenikać w głąb bochenka. Dlatego nawet jeśli widać tylko niewielki fragment spleśniały, całe pieczywo nadaje się wyłącznie do wyrzucenia. Odkrojenie kawałka nic nie da – toksyny (tzw. mikotoksyny) wytwarzane przez pleśnie są odporne na wysoką temperaturę i mogą być szkodliwe dla zdrowia.
Co przyspiesza psucie się pieczywa?
Najczęstszym błędem jest przechowywanie chleba w plastikowych workach. Z pozoru to praktyczne rozwiązanie – bo chleb nie wysycha – ale w rzeczywistości w zamkniętej folii gromadzi się para wodna. Nawet jeśli pieczywo było świeże i lekko ciepłe, po kilku godzinach w worku wytwarza się mikroklimat sprzyjający rozwojowi pleśni.
Drugim błędem jest trzymanie chleba w lodówce. Wydaje się to logiczne – chłód powinien spowolnić rozwój drobnoustrojów. I rzeczywiście, pleśń rozwija się tam wolniej, ale niska temperatura (zwłaszcza 2–5°C) przyspiesza proces tzw. retrogradacji skrobi, czyli jej krystalizacji. To właśnie dlatego chleb z lodówki jest suchy i twardy – nie dlatego, że wysechł, lecz dlatego, że skrobia zmieniła strukturę.
Nie sprzyja też trzymanie pieczywa na słońcu lub blisko piekarnika – temperatura w tych miejscach może być zbyt wysoka. Ciepło i światło nie tylko przyspieszają wysychanie, ale też wspierają rozwój pleśni.
Gdzie chleb czuje się najlepiej?
Optymalne warunki do przechowywania pieczywa to chłodne, suche i ciemne miejsce, o temperaturze 15–18°C. Idealnym rozwiązaniem jest chlebak – zwłaszcza wykonany z naturalnych materiałów, które „oddychają”.
Dobrze sprawdzają się chlebaki drewniane, ceramiczne, gliniane lub stalowe z otworami wentylacyjnymi. Drewniane utrzymują lekko wilgotne powietrze, dzięki czemu chleb nie wysycha zbyt szybko, a jednocześnie nie dopuszczają do gromadzenia pary. Ceramiczne i gliniane – podobnie jak garnki rzymskie – mają właściwości regulujące wilgotność, co spowalnia proces starzenia pieczywa.
Ważne, by chleb przed włożeniem do chlebaka był całkowicie wystudzony. Jeśli jeszcze paruje, wilgoć skropli się w środku i stworzy idealne warunki dla pleśni. Warto też regularnie czyścić wnętrze chlebaka – np. przecierać je suchą szmatką lub delikatnie nasączoną octem, który działa przeciwgrzybiczo.
Chleb najlepiej przechowywać w lnianym lub bawełnianym woreczku – takie materiały pozwalają pieczywu „oddychać” i nie zatrzymują wilgoci. Woreczek można prać, a nawet spryskać od czasu do czasu roztworem octu, by zapobiec namnażaniu się drobnoustrojów. Dobrą alternatywą jest papier pakowy lub papierowy worek, który również pochłania nadmiar wilgoci.
Nie zaleca się natomiast przechowywania chleba bez żadnej osłony – skórka zbyt szybko wysycha, a miękisz twardnieje. Można jednak połączyć kilka metod: chleb w woreczku lnianym włożony do chlebaka to rozwiązanie, które najczęściej sprawdza się najlepiej.
Czy chleb można mrozić?
Tak – mrożenie to jedna z najskuteczniejszych metod przedłużania świeżości pieczywa. W zamrażarce grzyby pleśniowe nie rozwijają się, a skrobia nie ulega tak szybkiemu procesowi starzenia. Pieczywo warto pokroić na kromki przed zamrożeniem – wtedy można rozmrażać tylko tyle, ile akurat potrzebne.
Najlepiej użyć do tego szczelnych woreczków lub pojemników przeznaczonych do mrożenia. W zamrażarce chleb można przechowywać nawet do 3 miesięcy. Po rozmrożeniu (najlepiej w temperaturze pokojowej lub w piekarniku) odzyskuje on miękkość i aromat. Niewskazane jest jednak ponowne zamrażanie – woda zawarta w chlebie tworzy wtedy kryształki lodu, które niszczą strukturę miękiszu.
Jakie pieczywo psuje się najszybciej?
Paradoksalnie, najtrwalszy jest chleb na zakwasie, mimo że zawiera mniej konserwantów niż wiele wypieków sklepowych. Naturalny zakwas ma kwaśne pH i zawiera bakterie kwasu mlekowego, które działają przeciwgrzybiczo. Chleb na drożdżach lub z dodatkiem cukru i mleka psuje się szybciej, bo jest dla pleśni bardziej „pożywny”.
Pieczywo krojone, pakowane w foliowe torebki, również ma krótszą trwałość po otwarciu opakowania – mikroorganizmy mogą dostać się do środka, a wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi pleśni.
A co z bułkami?
Bułki najlepiej zjadać w dniu zakupu – mają dużą powierzchnię w stosunku do objętości, więc szybko wysychają. Jeśli jednak chcemy zachować je na dłużej, warto je również zamrozić. Wystarczy kilka minut w piekarniku, by odzyskały chrupkość i świeżość.
Pleśnienie chleba to nie kaprys losu, ale wynik nieodpowiedniego przechowywania. Najczęściej winny jest plastikowy worek lub zbyt ciepła kuchnia. Aby chleb zachował świeżość jak najdłużej, powinien mieć zapewnione: umiarkowaną temperaturę, dostęp powietrza i suchość. Najlepiej przechowywać go w chlebaku z naturalnych materiałów, w lnianym woreczku, z dala od źródeł ciepła.
Źródło:
- https://www.putka.pl/ksiega-inspiracji/jak-przechowywac-chleb-i-bulki-by-dlugo-zachowaly-swiezosc/
- https://duka.com/pl/jak-przechowywac-chleb-bulki-i-inne-pieczywo-w-chlebaku-aby-dluzej-zachowalo-swiezosc?srsltid=AfmBOooRK2rLZ284ntB7UX_juxWXqv-0BKOmK9ayvYKUlmT0wdbusZWK
- https://akademiasmaku.pl/porada/przechowywanie-chleba-jak-gdzie-i-w-czym-przechowywac-chleb,857